Επιστήμονες από τις ΗΠΑ προειδοποιούν ότι η συστηματική γυμναστική παρέχει πολλά οφέλη στην υγεία, αλλά όταν είναι υπερβολική μπορεί να έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα.
Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν πως μία και μόνη σκληρή προπόνηση είναι αρκετή για να διαταραχθούν κρίσιμης σημασίας δείκτες της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Η εξασθένηση του ανοσοποιητικού, όμως, μπορεί να είναι ιδιαιτέρως προβληματική για τους εργαζομένους με απαιτητική σωματικώς εργασία, λένε οι επιστήμονες.
«Οι πολύ γυμνασμένοι άνθρωποι, όπως οι πυροσβέστες και οι αθλητές, μπορεί να είναι ευάλωτοι στις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού αμέσως μετά την έντονη γυμναστική», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής από το Εθνικό Εργαστήριο Pacific Northwest (PNNL) του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ. «Μία πιθανή αιτία γι’ αυτό είναι το γεγονός ότι καταστέλλονται οι μηχανισμοί της φλεγμονής στον οργανισμό τους».
Η φλεγμονή είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού σε οτιδήποτε τον απειλήσει. Οι επιστήμονες λένε πως υπάρχουν ισχυρά στοιχεία ότι η μετρίας εντάσεως γυμναστική ενισχύει μακροπρόθεσμα το ανοσοποιητικό. Εν τούτοις, τα δεδομένα για τις δυνητικές επιπτώσεις της υπερβολικής γυμναστικής είναι αντικρουόμενα. Υπάρχουν όμως μερικές μελέτες που υποδηλώνουν ότι δεν το ωφελεί.
Η νέα μελέτη
Για να διερευνήσουν καλύτερα το θέμα, οι επιστήμονες του PNNL επιστράτευσαν 11 δασικούς πυροσβέστες και τους ζήτησαν να προπονηθούν πολύ σκληρά για 45 λεπτά. Ειδικότερα, έπρεπε να διασχίσουν τρέχοντας 20 χιλιόμετρα, φέροντας εξοπλισμό βάρους 20 κιλών, σε λοφώδες έδαφος.
Πριν και μετά την προπόνησή τους, συνέλλεξαν δείγματα αίματος, ούρων και σιέλου, για να τα εξετάσουν. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Military Medical Research.
Όπως γράφουν οι ερευνητές, στα δείγματα που έλαβαν από τους εθελοντές τους εξέτασαν συνολικώς τις αλλαγές σε:
- 3.835 πρωτεΐνες
- 730 λιπίδια
- 182 μεταβολίτες
«Θέλαμε να δούμε εις βάθος τι συμβαίνει στον οργανισμό με την σκληρή γυμναστική. Κυρίως αναζητούσαμε τυχόν ενδείξεις εξάντλησης», εξήγησε βιοαναλυτική χημικός από το PNNL.
Τα ευρήματα
Στο αίμα των εθελοντών τους εντόπισαν αλλαγές που υποδηλώνουν βλάβη των ιστών και οξεία έναρξη επιδιόρθωσης αυτών. Εντόπισαν επίσης αυξημένο μεταβολισμό του άνθρακα.
Η γυμναστική είναι γνωστό ότι προκαλεί μικροβλάβες στους μυς, γι’ αυτό συνιστάται ανάπαυση μεταξύ των προπονήσεων. Όσον αφορά τον άνθρακα, ο αυξημένος μεταβολισμός του είναι απαραίτητος για να καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού σε ενέργεια κατά την άσκηση.
Η ανάλυση των ούρων έδειξε αλλαγές που υποδηλώνουν αυξημένη έκκριση καταβολιτών και επαναπορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Αντίστοιχα στο σάλιο των εθελοντών παρατηρήθηκε μείωση σε ορισμένα συστατικά που σχετίζονται με τη φλεγμονή. Υπήρξε επίσης αύξηση σε αντιμικροβιακά πεπτίδια.
Άλλες από τις αλλαγές αυτές είναι φυσιολογικές για να αντέξει ο οργανισμός τη σκληρή γυμναστική και άλλες υποδηλώνουν αυξημένη επιρρέπεια στις αναπνευστικές λοιμώξεις, σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.
Οι επιστήμονες τονίζουν πως δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τη θετική σημασία της άσκησης στην υγεία. Όσοι όμως δεν το χρειάζονται (π.χ. για επαγγελματικούς σκοπούς), καλό είναι να μην φτάνουν στα άκρα, τονίζουν.