Γιατί αισθανόμαστε αδιαθεσία κατά τη διάρκεια των διακοπών; – Το «φαινόμενο της αποφόρτισης»

Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, οι περισσότεροι βιώνουμε μία καθημερινότητα γεμάτη στρες και άγχος, συνεπώς δεν υπάρχει κάτι που να μας ενθουσιάζει περισσότερο από την ιδέα της θερινής ραστώνης.

Ωστόσο, ολοένα και περισσότερος κόσμος φέρεται να αντιμετωπίζει ορισμένες δυσάρεστες εκπλήξεις κατά τη διάρκεια των διακοπών: συνάχι, πονοκεφάλους, κόπωση, μυαλγία, ακόμη και πυρετό.

Αν συνηθίζετε να αισθάνεστε αδιαθεσία όταν επιτέλους σας δίνεται η ευκαιρία να ξεφύγετε από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, να χαλαρώσετε και να αποφορτιστείτε -δεν είστε οι μόνοι. Μάλιστα, υπάρχει ακόμη και ιατρικός όρος που περιγράφει αυτή την κατάσταση

Το «φαινόμενο της αποφόρτισης»

«Αυτό είναι γνωστό ως το “φαινόμενο της αποφόρτισης”», λέει ο Dr. Suhail Hussain, γενικός ιατρός.

«Όταν το σώμα έχει συνηθίσει να λειτουργεί με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης και αδρεναλίνης [των ορμονών του στρες] και αυτά μειώνονται ξαφνικά, το ανοσοποιητικό μας σύστημα καθίσταται ευάλωτο και τότε είμαστε επιρρεπείς σε μικρολοιμώξεις και υπερβολική κούραση».

«Μπορεί επίσης να υπάρξει έξαρση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως το οξύ άγχος και οι κρίσεις πανικού, ενώ οι μυϊκοί πόνοι επίσης αυξάνονται. Η αναζωπύρωση προϋπαρχουσών χρόνιων παθήσεων είναι επίσης ένα συνηθισμένο φαινόμενο, όπως για παράδειγμα οι κρίσεις ημικρανίας και άσθματος», προσθέτει.

Όπως διευκρινίζει ο Dr Hussaain, το «φαινόμενο της αποφόρτισης» μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια σύντομη περίοδο έντονου στρες, όπως μετά από εξετάσεις ή την ολοκλήρωση ενός πρότζεκτ. Και δυστυχώς, για πολλούς ανθρώπους, το φαινόμενο εμφανίζεται όταν επιτέλους καταφέρνουν να αποδράσουν από τους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας.

Τι συμβαίνει με τις ορμόνες του στρες

Παρόλο που δυσκολευόμαστε να δούμε το άγχος ως κάτι θετικό, η αλήθεια είναι πως οι ορμόνες του στρες εξυπηρετούν έναν σημαντικό σκοπό και τις χρειαζόμαστε για να λειτουργήσουμε.

«Βασικά, είμαστε προγραμματισμένοι να ανταποκρινόμαστε στον κίνδυνο οπότε σε στρεσογόνες καταστάσεις, υπάρχει αύξηση των επιπέδων των ορμονών του στρες, της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης. Μαζί, αυτές οι δύο ορμόνες ελέγχουν τη διάθεση, τα κίνητρα και τον φόβο», εξηγεί ο Dr Hussain.

Οι ορμόνες του στρες παίζουν επίσης ρόλο στη ρύθμιση των φλεγμονών, στον μεταβολισμό των θρεπτικών ουσιών και στη βοήθεια της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, του ύπνου και της ενέργειας.

Ωστόσο, ιδανικά, δεν θα έπρεπε να παραμένουν σε αυξημένα επίπεδα για πολύ καιρό. «Αν αυτές οι ορμόνες είναι πάντα “σε εγρήγορση”, τότε οι φλεγμονώδεις διαδικασίες επιταχύνονται και το ανοσοποιητικό σας σύστημα εξασθενεί», λέει ο Dr Hussain.

«Τα σταθερά υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα σας μπορούν να οδηγήσουν σε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα».

Μπορείτε να αποφύγετε το «φαινόμενο της αποφόρτισης»;

Ο Δρ Hussain λέει: «Μπορείτε να προσπαθήσετε να μειώσετε τις επιπτώσεις του “φαινομένου της αποφόρτισης” με το να αποφορτίζεστε αργά. Αντί να καταρρεύσετε και να αφεθείτε εντελώς απότομα. προσπαθήστε να διατηρήσετε λίγη δραστηριότητα στις διακοπές ή κάποιο βαθμό άσκησης, έτσι ώστε να μην υπάρχει άμεση μείωση των επιπέδων των ορμονών του στρες. Έτσι θα επιτρέψετε στον οργανισμό σας να εγκλιματιστεί αργά».

Αλλά το να μην αρρωστήσετε στις διακοπές μπορεί να μην είναι η μόνη ανησυχία εδώ. Αν το σώμα σας σας δίνει προειδοποιητικά σημάδια ότι το χρόνιο στρες έχει πάρει φόρο, είναι σημαντικό να το ακούσετε.

«Το να έχετε συνεχώς υψηλά επίπεδα στρες είναι πολύ κακό για εσάς. Οδηγεί στα προβλήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά και σε πιο μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως ο φραγμός των αρτηριών, κατάθλιψη και άγχος, ακόμη και εθισμό. Το στρες σχετίζεται επίσης με αυξημένα επίπεδα παχυσαρκίας», εξηγεί ο Dr Hussain.

Ο ίδιος διευκρινίζει ότι ανάμεσα στις ενδείξεις που μαρτυρούν ότι το άγχος έχει αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό σας είναι οι «επαναλαμβανόμενες ασθένειες, αίσθημα κόπωσης, έλλειψη ενέργειας».

Ο καταξιωμένος γιατρός τονίζει πως είναι πολύ σημαντικό να δώσετε προτεραιότητα στη διαχείριση του στρες στην καθημερινή σας ζωή και να βρείτε ποια είναι τα προσωπικά «αγχολυτικά» σας.

«Βάλτε στο καθημερινό σας πρόγραμμα τακτική χαλάρωση. Βγείτε έξω να περπατήσετε, να περάσετε χρόνο στον ήλιο, να παρατηρήσετε τη φύση. Ακούστε χαλαρωτική μουσική. Κάντε ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου, διαβάστε, περάστε χρόνο με την οικογένεια και τα αγαπημένα σας πρόσωπα», λέει.