Υγεία
Σύμφωνα με τους ειδικούς υπάρχουν λόγοι για τους οποίους αν και κοιμάστε πολλές ώρες την νύχτα ξυπνάτε κουρασμένοι ή νιώθετε μεγάλη κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Η ποιότητα τους ύπνου σας λοιπόν επηρεάζεται από αυτούς τους 8 παράγοντες.
Κόπωση
«Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που προκαλούν κόπωση, αλλά δεν κάνουν απαραίτητα τους ανθρώπους να νιώθουν ότι είναι έτοιμοι να αποκοιμηθούν», λέει η Τζένιφερ Μάρτιν, καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.
Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν χρόνιους πόνους, παθήσεις του μεταβολισμού ή του θυρεοειδούς, αναιμία και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Εάν αισθάνεστε ανεξήγητη κόπωση, «ένα σημαντικό πρώτο βήμα μπορεί να είναι ένας έλεγχος ρουτίνας από τον οικογενειακό γιατρό», λέει η Μάρτιν.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ύπνου των ΗΠΑ, οι υγιείς ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Οπότε ίσως χρειάζεστε πάνω από 8 ώρες για να νιώθετε ότι έχετε ενέργεια. Θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να κοιμάστε μια ώρα νωρίτερα ή να ξυπνάτε μία ώρα αργότερα από ό,τι συνήθως, για να δείτε εάν κάνει διαφορά, προτείνει ο Κρίστοφερ Μπαρνς, καθηγητής του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, που μελετά τη σχέση ανάμεσα στον ύπνο και την εργασία.
Καθιστικός τρόπος ζωής
Εάν κάνετε καθιστική ζωή, το σώμα σας μπορεί να συνηθίσει να πρέπει να χρησιμοποιεί χαμηλά επίπεδα ενέργειας. Οπότε μπορεί να νιώθετε πιο κουρασμένοι από ό,τι θα έπρεπε, προσπαθώντας να κάνετε βασικές καθημερινές δραστηριότητες, λέει η Μάρτιν.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στους ενήλικες να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
Άγχος ή κατάθλιψη
Το άγχος ή η κατάθλιψη μπορεί να είναι ενεργειακά επιβαρυντικές, λέει ο δρ. Raj Dasgupta, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τον χρόνο που χρειάζεται κάποιος για να αποκοιμηθεί, όπως και το εάν- και πόσες φορές- ξυπνά μέσα στη νύχτα, συμπληρώνει.
Κάποιες φορές τα φάρμακα που χορηγούνται ως αγωγή για την κατάθλιψη ή το άγχος μπορεί να έχουν παρενέργειες όπως η αϋπνία, ή να μπλοκάρουν τα βαθύτερα στάδια ύπνου.
Ασταθής ύπνος
Κάποιες φορές το πρόγραμμα τις καθημερινές διαφέρει από εκείνο των σαββατοκύριακων, σημειώνει ο Μπαρνς. Επίσης, τα προγράμματα μπορεί να κυμαίνονται στην περίπτωση που κάποιος εργάζεται σε δουλειά με βάρδιες.
Είναι σύνηθες κάποιος να ξενυχτά την Παρασκευή και το Σάββατο, επειδή δεν δουλεύει την επόμενη και το βράδυ της Κυριακής να πέφτει νωρίτερα για ύπνο. Όμως, σε εκείνο το σημείο ήδη έχει αλλάξει το πρόγραμμα του ύπνου του. «Είναι κάτι ανάλογο με το τζετ λαγκ. Αυτή η γρήγορη επαναφορά δεν λειτουργεί πολύ καλά», τονίζει ο Μπαρνς.
Αφυδάτωση
Η αφυδάτωση έχει συνδεθεί με μειωμένη εγρήγορση, αυξημένη υπνηλία και κόπωση.
Το Ινστιτούτο Ιατρικής των ΗΠΑ συνιστά οι γυναίκες να καταναλώνουν 2,7 λίτρα υγρών καθημερινά και οι άνδρες 3,7 λίτρα. Αυτό περιλαμβάνει όλα τα υγρά και τροφές πλούσιες σε νερό, όπως φρούτα, λαχανικά και σούπες.
Κακό περιβάλλον ή συνήθειες ύπνου
Για έναν καλό ύπνο η κρεβατοκάμαρα πρέπει να είναι σκοτεινή, ήσυχη και δροσερή το βράδυ. Επίσης, πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για ύπνο και σεξουαλικές συνευρέσεις.
Αποφύγετε την κατανάλωση ροφημάτων με καφεΐνη τουλάχιστον έξι ώρες προτού ξαπλώσετε. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και των βαριών ή πικάντικων φαγητών τουλάχιστον δύο ώρες πριν από τον ύπνο.
Προβλήματα ύπνου του συντρόφου
Το άτομο- ή το κατοικίδιο- με το οποίο μοιράζεστε το κρεβάτι έχει τεράστιο αντίκτυπο στον ύπνο σας, επισημαίνει η Μάρτιν.
Ίσως ο σύντροφός σας έχει διαταραχή ύπνου και ροχαλίζει ή στριφογυρνά. Ή έχει διαφορετικό πρόγραμμα, κάτι που διαταράσσει τον δικό σας ύπνο. Κάτι που μπορεί να προκαλούν και τα κατοικίδια, συμπληρώνει.
Διαταραχές ύπνου
Αυτός είναι ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να μειώσει δραματικά την ποιότητα ύπνου, προειδοποιεί ο Μπαρνς. Κάποιος με υπνική άπνοια μπορεί να ξυπνήσει 50, 100 ή ακόμη και περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Άλλες διαταραχές ύπνου που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα ενέργειας είναι η ναρκοληψία και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC).
Ο ιδανικός τρόπος να παρακολουθήσει κάποιος την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου του- ειδικά εάν πιστεύει ότι μπορεί να έχει κάποια διαταραχή- είναι να υποβληθεί σε πολυϋπνογραφία σε κλινική ύπνου, επισημαίνει ο Μπαρνς.
Οι εφαρμογές και οι wearables συσκευές που καταγράφουν τον ύπνο δεν είναι τόσο ακριβείς όσο οι κλινικές εξετάσεις, αλλά παράσχουν επαρκείς πληροφορίες για τους υγιείς ενήλικες, συμπληρώνει.
