Η έκθεση στο μπλε φως αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρης εφηβείας

Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης σε αρουραίους που παρουσιάστηκαν στο 60ό ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας, η έκθεση στο μπλε φως, μέσω της τακτικής χρήσης tablet και smartphone, μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα ορμονών και να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρης εφηβείας.

Η μεγαλύτερη διάρκεια έκθεσης στο μπλε φως συσχετίστηκε με πρώιμη έναρξη της εφηβείας στους θηλυκούς αρουραίους, οι οποίοι εμφάνισαν επίσης μειωμένα επίπεδα μελατονίνης, αυξημένα επίπεδα ορισμένων αναπαραγωγικών ορμονών και αλλαγές στις ωοθήκες τους.

Η χρήση συσκευών που εκπέμπουν μπλε φως είχε συνδεθεί στο παρελθόν με διαταραχές του ύπνου στα παιδιά, τα νέα ευρήματα όμως υποδεικνύουν ότι θα μπορούσαν να εγκυμονούν επιπλέον κινδύνους για την ανάπτυξη των παιδιών και τη μελλοντική τους γονιμότητα.

Η αύξηση του χρόνου χρήσης συσκευών που εκπέμπουν μπλε φως, όπως είναι τα tablet και τα smartphone, έχει συνδεθεί με επιπτώσεις στην ποιότητα του ύπνου παιδιών και ενηλίκων.

Αυτό πιστεύεται ότι οφείλεται στη διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού, καθώς το μπλε φως αναστέλλει την αύξηση της μελατονίνης, της ορμόνης που προετοιμάζει το σώμα για ξεκούραση και ύπνο τις βραδινές ώρες.

Τα επίπεδα μελατονίνης είναι συνολικά υψηλότερα κατά την προ-εφηβεία από ό,τι στην εφηβεία, κάτι που πιστεύεται ότι παίζει ρόλο στην καθυστέρηση της έναρξης της εφηβείας.

Η εφηβεία είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει τον συντονισμό πολλών συστημάτων και ορμονών.

Τα τελευταία χρόνια, αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει αύξηση των ποσοστών πρώιμης εφηβείας στα κορίτσια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας της Covid-19.

Η σχέση της έκθεσης στο μπλε φως και των μειωμένων επιπέδων μελατονίνης υποδηλώνει ότι ο αυξημένος χρόνος παραμονής στις οθόνες, όπως κατά τη διάρκεια του lockdown, μπορεί να παίζει ρόλο σε αυτήν την αύξηση. Είναι ωστόσο, πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί αυτό στα παιδιά.

Ο Δρ. Aylin Kilinç Uğurlu και οι συνεργάτες του στην Άγκυρα της Τουρκίας, χρησιμοποίησαν αρουραίους για να διερευνήσουν τις επιπτώσεις της έκθεσης στο μπλε φως στα επίπεδα των αναπαραγωγικών ορμονών και στον χρόνο έναρξης της εφηβείας.

Οι θηλυκοί αρουραίοι χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες των έξι και εκτέθηκαν είτε σε ένα κανονικό κύκλο φωτός, είτε σε 6 ώρες είτε σε 12 ώρες μπλε φωτός.

Τα πρώτα σημάδια της εφηβείας εμφανίστηκαν σημαντικά νωρίτερα και στις δύο ομάδες που εκτέθηκαν στο μπλε φως, και όσο μεγαλύτερη ήταν η διάρκεια της έκθεσης, τόσο νωρίτερα παρατηρήθηκε έναρξη της εφηβείας.

Οι αρουραίοι που εκτέθηκαν στο μπλε φως είχαν επίσης μειωμένα επίπεδα μελατονίνης και αυξημένα επίπεδα συγκεκριμένων αναπαραγωγικών ορμονών (οιστραδιόλης και ωχρινοτρόπου ορμόνης), καθώς και φυσικές αλλαγές στον ιστό των ωοθηκών τους, όλα σύμφωνα με την έναρξη της εφηβείας. Στη 12ωρη έκθεση, οι αρουραίοι εμφάνισαν επίσης κάποια σημάδια κυτταρικής βλάβης και φλεγμονής στις ωοθήκες τους.

«Βρήκαμε ότι η έκθεση στο μπλε φως άλλαξε τα επίπεδα μελατονίνης και των αναπαραγωγικών ορμονών και προκάλεσε πρόωρη έναρξη της εφηβείας στο μοντέλο των αρουραίων. Επιπλέον, όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση, τόσο πιο πρόωρη ήταν η έναρξη της εφηβείας».

Ο Δρ. Uğurlu διευκρινίζει ωστόσο ότι «επειδή πρόκειται για μελέτη σε αρουραίους, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτά τα ευρήματα ισχύουν για τα παιδιά, αλλά αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η έκθεση στο μπλε φως θα μπορούσε να θεωρηθεί ως παράγοντας κινδύνου για την πρώιμη έναρξη της εφηβείας».

Παρά τους περιορισμούς της μελέτης, τα ευρήματα υποστηρίζουν την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης των πιθανών επιπτώσεων στην υγεία από την έκθεση στο μπλε φως στα επίπεδα ορμονών και την έναρξη της εφηβείας στα παιδιά.

Οι ερευνητές προτίθενται να διερευνήσουν την κυτταρική βλάβη και τις φλεγμονώδεις επιδράσεις που παρατηρούνται μετά από παρατεταμένη έκθεση στο μπλε φως, καθώς αυτό θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην αναπαραγωγική υγεία και τη γονιμότητα.