Ο ήλιος είναι απαραίτητος προκειμένου να παράγουμε βιταμίνη D, ωστόσο, η απροστάτευτη έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες (UV) μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο δέρμα, τα μάτια και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Περίπου το 95% της UV ακτινοβολίας από τον ήλιο αποτελείται από ακτίνες τύπου UVA. Η ακτινοβολία UVA είναι ισχυρή όλη την ημέρα και όλο το χρόνο.
Σε αντίθεση με τις ακτίνες UVA, οι ακτίνες UVB δεν μπορούν να πάνε τόσο βαθιά στο δέρμα και είναι 400 φορές πιο έντονες το καλοκαίρι και τις μεσημεριανές ώρες (10 π.μ. έως 4 μ.μ.).
Η UVB είναι απαραίτητη για τη σύνθεση της βιταμίνης D στο ανθρώπινο δέρμα, ωστόσο η UVB καθώς και η UVA προκαλούν βλάβη στο δέρμα, η οποία, μακροπρόθεσμα, μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνους του δέρματος.
Υπερβολική έκθεση στον ήλιο
Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πότε η έκθεση στον ήλιο είναι «υπερβολική», καθώς αυτό εξαρτάται από τα προσωπικά χαρακτηριστικά, όπως ο τύπος του δέρματός, η ισχύς του ήλιου και η τοποθεσία.
Η «ζημιά» στο δέρμα αυξάνεται όσο μεγαλύτερη σε διάρκεια είναι η έκθεση στον ήλιο και η ζημιά θα είναι πιο έντονη εάν η έκθεση γίνεται την ώρα που ο ήλιος είναι πολύ δυνατός, δηλαδή τις μεσημεριανές ώρες (π.χ. μεταξύ 11:00 και 15 :00) και ειδικότερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Για παράδειγμα, σε μια υπεριώδη ακτινοβολία 6, ένα άτομο με τύπο δέρματος 1 ή 2 θα υποστεί ηλιακό έγκαυμα σε 10–15 λεπτά.
Με την πάροδο του χρόνου, οι υπεριώδης ακτίνες του ήλιου καταστρέφουν τις ίνες στο δέρμα, που ονομάζονται ελαστίνη.
Όταν αυτές οι ίνες διασπώνται, το δέρμα σας αρχίζει να κρεμάει, να τεντώνεται και να χάνει την ικανότητά του να επανέρχεται στη θέση του.
Το δέρμα σας επίσης μελανιάζει και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να επουλωθεί μετά από κάποιο τραυματισμό. Έτσι, ενώ η βλάβη από τον ήλιο στο δέρμα σας μπορεί να μην είναι εμφανής όταν είστε νέοι, θα φανεί αργότερα στη ζωή σας.
Πως να προστατεύσετε το δέρμα σας από τον ήλιο
Εάν βγαίνετε στον ήλιο, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι προστατεύετε τα μέρη του σώματός σας που εκτίθενται πιο συχνά , όπως το πρόσωπο, ο λαιμός και τα χέρια σας. Εάν έχετε καεί από τον ήλιο, σίγουρα έχετε εκτεθεί περισσότερο από όσο είναι ασφαλές.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η καθημερινή χρήση αντηλιακού μειώνει τον κίνδυνο εγκαύματος ή μελανώματος κατά 50% σε σύγκριση με την χρήση αντηλιακού μόνο όταν κάνετε ηλιοθεραπεία.
Τα οφέλη του αντηλιακού και της αντηλιακής προστασίας γενικά (συμπεριλαμβανομένης της αποφυγής του μεσημεριανού ήλιου και των πρακτικών μαυρίσματος και της χρήσης καπέλων, προστατευτικών ενδυμάτων και γυαλιών ηλίου) αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν τη φωτογήρανση και προλαμβάνουν τον καρκίνο του δέρματος.
Για να είστε προστατευμένοι πρέπει να φοράτε αντηλιακό με δείκτη προστασίας (τουλάχιστον) 30 ( SPF 30), 30 λεπτά πριν εκτεθείτε στον ήλιο και στη συνέχεια κάθε δύο έως τρεις ώρες, ανάλογα τις συνθήκες και το αντηλιακό προϊόν.