Υγεία
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, διαπιστώθηκε πώς τα χάρτινα ποτήρια στα οποία παίρνουμε καφέ «στο χέρι», περιέχουν τρισεκατομμύρια μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια.
Τα χάρτινα ποτήρια καφέ μιας χρήσης είναι επενδεδυμένα με μια λεπτή πλαστική μεμβράνη, που βοηθά να διατηρούνται τα υγρά ζεστά και να αποτρέπεται η διαρροή τους μέσα από το χαρτόνι.
Αυτή η επένδυση απελευθερώνει περισσότερα από 5 τρισεκατομμύρια πλαστικά νανοσωματίδια ανά λίτρο, όταν το ζεστό υγρό πέφτει σε τυπικό τέτοιο ποτήρι χωρητικότητας 350ml, σύμφωνα με εργαστηριακά αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Environmental Science & Technology.
“Για να καταλάβετε την τάξη μεγέθους αυτών των σωματιδίων, 1.000 σωματίδια με διάμετρο 100 νανομέτρων μπορούν να χωρέσουν σε μια ανθρώπινη τρίχα”, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Christopher Zangmeister, χημικός και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Εργαστήριο Μέτρησης Υλικών του Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων και Τεχνολογίας στο Gaithersburg.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι από τη στιγμή που θα καταναλώσετε 13 χάρτινα ποτήρια ζεστού καφέ, ή τσαγιού, έχετε καταναλώσει το ισοδύναμο ενός νανοσωματιδίου πλαστικού για κάθε επτά κύτταρα στο σώμα σας.
Το υγρό δεν χρειάζεται να είναι καυτό, για να προκληθεί η απελευθέρωση των πλαστικών νανοσωματιδίων, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές.
“Ο αριθμός των σωματιδίων που απελευθερώνονται στο νερό αυξάνεται γρήγορα με τη θερμοκρασία του νερού από τη θερμοκρασία δωματίου μέχρι περίπου τους 37,8°C και στη συνέχεια σταθεροποιείται”, είπε ο Zangmeister.
Τα ζεστά ροφήματα συνήθως σερβίρονται σε θερμοκρασίες 55-70°C, σύμφωνα με μια άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2019 στο περιοδικό Journal of Food Science.
Οι ερευνητές επισημαίνουν, ότι η συνολική ποσότητα σωματιδίων που διέρρευσαν σε ζεστό υγρό από χάρτινα ποτήρια μίας χρήσης ήταν πολύ κάτω από τα επίπεδα ασφαλούς ανθρώπινης κατανάλωσης, όπως αυτά έχουν καθοριστεί από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Οι περιβαλλοντικοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν, μεν, αλλά όχι απόλυτα, δε:
Σύμφωνα με τον David Andrews, ανώτερο επιστήμονα της Environmental Working Group, «υπάρχει μια ορατή παγκόσμια περιβαλλοντική κρίση που προκαλείται από τη ρύπανση πλαστικών, αλλά αυτή η νέα ερευνητική μελέτη δείχνει ότι τα αόρατα πλαστικά νανοσωματίδια που απελευθερώνονται στα τρόφιμα και τα ποτά μας από κοινά πλαστικά μπορεί να βλάπτουν ύπουλα την υγεία μας».
Ο Andrews πρόσθεσε ότι “ο FDA θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα για να απαιτήσει περισσότερες δοκιμές και αποκάλυψη των χημικών ουσιών και των νανοσωματιδίων που απελευθερώνονται από πλαστικά υλικά, τα οποία έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι αυτά τα υλικά δεν βλάπτουν την υγεία”.
Αυτά τα νανοσωματίδια είναι αρκετά μικρά για να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και μπορούν να παγιδευτούν σε ιστούς και όργανα που βρίσκονται σε όλο το σώμα, σημείωσε ο Rolf Halden, διευθυντής του Κέντρου Μηχανικής Περιβαλλοντικής Υγείας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα:
“Πραγματικά δεν ξέρουμε ποια είναι η επίδραση αυτών των σωματιδίων. Η έκθεση των ανθρώπων σε αυτά τα σωματίδια αυξάνεται και δεν έχουμε ακόμη τα εργαλεία για να μετρήσουμε τι φτάνει τελικά στο σώμα μας, πού εναποτίθεται και τι κάνει εκεί”.
Ο Halden σημείωσε ότι, ως γνωστόν εδώ και δεκαετίες, ο αμίαντος προκαλεί βλάβη, επειδή τα μικροσκοπικά σωματίδια του εισπνέονται και συσσωρεύονται στον πνευμονικό ιστό, προκαλώντας φλεγμονή που μπορεί να οδηγήσει σε ουλές και καρκίνο.
«Ο καθαυτός αμίαντος όμως είναι σχετικά καλοήθης. Είναι ένα ανόργανο υλικό. Αυτό που τον κάνει τόσο τοξικό, ώστε να σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους τον χρόνο είναι ότι εκπέμπει σωματίδια, που μένουν στον ανθρώπινο ιστό».
Πώς έγιναν τα πειράματα
Ο Zangmeister και οι συνεργάτες του έριξαν νερό εξαιρετικά υψηλής καθαρότητας σε νάιλον σακούλες αργού μαγειρέματος και σε χάρτινα φλιτζάνια καφέ με επένδυση πολυαιθυλενίου, όλα προερχόμενα από διαφορετικούς λιανοπωλητές.
Οι πλαστικές σακούλες μαγειρέματος χρησιμοποιούνται για να διατηρούν τα φαγητά υγρά στον φούρνο. Μια τέτοια σακούλα που διατηρήθηκε ζεστή για μια ώρα απελευθέρωσε περίπου 35 τρισεκατομμύρια πλαστικά νανοσωματίδια ανά λίτρο νερού, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Παρομοίως, ζεστό νερό χύθηκε σε χάρτινα κύπελλα χωρητικότητας 350 ml για 20 λεπτά και αφέθηκε να κρυώσει. Διαπιστώθηκε ότι απελευθέρωσε 5,1 τρισεκατομμύρια πλαστικά νανοσωματίδια ανά λίτρο.
Ο Halden επαίνεσε την μελέτη, αποκαλώντας την έρευνα-ορόσημο, λόγω του σχολαστικού τρόπου με τον οποίο οι επιστήμονες εξάλειψαν όλες τις άλλες πιθανές πηγές πλαστικής ρύπανσης.
Αν ανησυχείτε γι’ αυτά τα επίπεδα, μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να παίρνετε μαζί σας μια μεταλλική, ή κεραμική κούπα ταξιδίου στο μέρος όπου αγοράζετε τον καφέ σας και αν τους ζητάτε να τον βάλουν εκεί, είπε ο Zangmeister.
“Σε προσωπικό επίπεδο, προσπάθησα να μειώσω την έκθεση των τροφίμων και του νερού σε πλαστικά στη ζωή μου”, είπε ο Zangmeister.
«Μεγάλο μέρος των υδραυλικών εγκαταστάσεων στη σύγχρονη κοινωνία είναι πλαστικό, τα φίλτρα νερού είναι κατασκευασμένα από πολυμερή (πλαστικά) υλικά, επομένως η μείωση της έκθεσης στα πλαστικά αποδεικνύεται αρκετά δύσκολη».
Οι κατασκευαστές χάρτινων ποτηριών θα μπορούσαν επίσης να κάνουν μια απλή αλλαγή στη βιομηχανική τους διαδικασία, ώστε να αποτρέψουν την ανθρώπινη έκθεση σε αυτά τα σωματίδια, πρόσθεσε ο ίδιος.
