Το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία κι άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι υπεύθυνοι για σχεδόν τους μισούς θανάτους από καρκίνο ανά τον κόσμο, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει επί του πεδίου.
Ο καρκίνος είναι η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και η έκθεση σε παράγοντες κινδύνου παίζει καθοριστικό ρόλο στη βιολογία και την επιβάρυνση πολλών τύπων καρκίνου.
Οι γιατροί δεν γνωρίζουν τις ακριβείς αιτίες του καρκίνου και δεν μπορεί να αποφευχθεί κάθε περίπτωση ή θάνατος, αλλά υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες των ανθρώπων να τον αναπτύξουν.
Τώρα οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον έγιναν οι πρώτοι που κατάφεραν να υπολογίσουν πώς οι παράγοντες αυτοί συμβάλλουν στους θανάτους από καρκίνο σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το κάπνισμα, το αλκοόλ και ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (BMI) είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου που – στο σύνολό τους – ευθύνονται για σχεδόν 4,45 εκατ. θανάτους από καρκίνο ετησίως, σύμφωνα με τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Lancet.
Αυτό αντιπροσωπεύει το 44,4% όλων των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως. Το 2019, οι μισοί και πλέον των θανάτων ανδρών από καρκίνο (50,6% ή 2,88 εκατ.) φαίνεται ότι οφείλονταν σε κάποιον από τους παράγοντες κινδύνου, σε σύγκριση με άνω του 1/3 όλων των θανάτων από καρκίνο στις γυναίκες (36,3% ή 1,58 εκατ.).
«Η μελέτη αυτή καταδεικνύει ότι η επιβάρυνση από τον καρκίνο παραμένει μια σημαντική πρόκληση για τη δημόσια υγεία που εντείνεται σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο δρ Κρίστοφερ Μάρεϊ, διευθυντής του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.
«Το κάπνισμα παραμένει, παγκοσμίως, ο κύριος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο, ενώ άλλοι σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην επιβάρυνση από τον καρκίνο ποικίλλουν. Τα ευρήματά μας μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους ερευνητές να εντοπίσουν βασικούς παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο των προσπαθειών για τη μείωση των θανάτων και της κακής υγείας από καρκίνο σε περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο» συμπλήρωσε.
Οι θάνατοι από καρκίνους της τραχείας, των βρόγχων και των πνευμόνων, είναι στην κορυφή της λίστας με αυτούς που φαίνεται ότι ευθύνονται σε παράγοντες κινδύνου, ενώ ακολουθούν ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου και του ορθού, του μαστού, του οισοφάγου και του στομάχου.
Οι πέντε περιοχές με τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων από καρκίνο λόγω παραγόντων κινδύνου ήταν η κεντρική Ευρώπη (82 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους), η ανατολική Ασία (69,8 ανά 100.000), η υψηλού εισοδήματος Βόρεια Αμερική (66 ανά 100.000), η νότια Λατινική Αμερική (64,2 ανά 100.000) και η δυτική Ευρώπη (63,8 ανά 100.000).
Αν και δεν μπορούν να προληφθούν όλες οι περιπτώσεις ή οι θάνατοι, το Cancer Research UK, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος οργανισμός έρευνας για τον καρκίνο στον κόσμο, αναφέρει ότι το κόψιμο του καπνίσματος, η μείωση του αλκοόλ, η διατήρηση υγιούς βάρους, η ασφαλής ηλιοθεραπεία και η ισορροπημένη διατροφή μπορούν να βελτιώσουν τις πιθανότητες.