Κάπνισμα: Πώς επηρεάζει την φαιά ουσία του εγκεφάλου;

Το κάπνισμα έχει μία σοβαρή συνέπεια στον εγκέφαλο, η οποία δυστυχώς δεν αντιστρέφεται ούτε αν το διακόψει κανείς και περάσουν πολλά χρόνια, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.

Αναλύοντας στοιχεία από χιλιάδες εθελοντές διαπίστωσαν πως το κάπνισμα συρρικνώνει τον εγκέφαλο και πως όσο περισσότερο καπνίζει κάποιος, τόσο το χειρότερο.

Το εύρημα αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί οι καπνιστές διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν νόσο Αλτσχάιμερ, λένε οι ερευνητές.

«Ακούγεται άσχημο και είναι άσχημο», δήλωσε εμφατικά η επιβλέπουσα ερευνήτρια και καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο. «Συρρίκνωση σημαίνει μείωση του όγκου του εγκεφάλου. Αυτή φυσιολογικά συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου. Το κάπνισμα την εντείνει και αυτό είναι πολύ σοβαρό, διότι αυξάνει τις πιθανότητες να εκδηλωθεί άνοια».

Η ερευνήτρια πρόσθεσε πως έως πρότινος οι επιστήμονες δεν ασχολούνταν ιδιαίτερα με τις επιπτώσεις που έχει το κάπνισμα στις νοητικές δεξιότητες. Και αυτό διότι «εστιάζαμε στις τρομακτικές συνέπειές του στους πνεύμονες και την καρδιά. Όταν όμως αρχίσαμε να κοιτάζουμε τον εγκέφαλο, ανακαλύψαμε πως είναι καταστροφικό γι’ αυτόν».

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ψυχιατρική επιθεώρηση Biological Psychiatry: Global Open Science. Οι επιστήμονες εξέτασαν στοιχεία από 32.097 εθελοντές, ηλικίας άνω των 55 ετών. Εστίασαν στο ιστορικό καπνίσματος, τις απεικονίσεις του εγκεφάλου τους και γενετικά δεδομένα.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, προγενέστερες μελέτες είχαν συσχετίσει το κάπνισμα με τον μειωμένο όγκο του εγκεφάλου. Ωστόσο δεν ήταν σίγουρο ποιο από τα δύο ήταν η αιτία και ποιο το αποτέλεσμα. Η νέα μελέτη έδωσε απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Το κλειδί, λένε οι ερευνητές, βρίσκεται στα γονίδιά μας. Τόσο το μέγεθος του εγκεφάλου όσο και η καπνιστική συμπεριφορά επηρεάζονται έως ένα βαθμό από τα γονίδια. Στην πραγματικότητα, σχεδόν ο μισός κίνδυνος που διατρέχει ένα άτομο να αρχίσει το κάπνισμα, μπορεί να αποδοθεί στα γονίδιά του.

Η νέα μελέτη έδειξε ότι η γενετική προδιάθεση οδηγεί στο κάπνισμα και ύστερα αυτό προκαλεί μείωση στον όγκο του εγκεφάλου. Δυστυχώς η συρρίκνωση αυτή είναι μόνιμη. Η μελέτη έδειξε ότι ο όγκος του εγκεφάλου των εθελοντών τους που είχαν κόψει το κάπνισμα, ήταν μικρότερος απ’ ό,τι των μη καπνιστών, όσα χρόνια κι αν είχαν περάσει από τη διακοπή.

«Δεν μπορεί κανείς να διορθώσει τις βλάβες που ήδη έχει υποστεί. Μπορεί όμως να αποφύγει τις περαιτέρω, εάν κόψει το κάπνισμα», είπε η επικεφαλής ερευνήτρια. «Το κάπνισμα είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου. Επομένως, εάν κάποιος θέλει να προστατεύσει την υγεία του εγκεφάλου του, ένα πράγμα έχει να κάνει: να το διακόψει».