Καρκίνος του παγκρέατος: Επτά συμπτώματα που είναι εύκολο να αγνοηθούν

Γνωστός και ως «σιωπηλός δολοφόνος», ο καρκίνος του παγκρέατος είναι γνωστό ότι είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί εγκαίρως.

“Έρευνες δείχνουν ότι ένας όγκος που αναπτύσσεται στο πάγκρεας μπορεί να πάρει 12 έως 15 χρόνια προτού γίνει διεισδυτικός”, λέει ο δρ. Christopher Wolfgang, επικεφαλής του Τμήματος Χειρουργικής Ηπατοχολής και Παγκρέατος και χειρουργός στο Κέντρο Καρκίνου Perlmutter.

«Εάν μπορέσουμε να βρούμε και να αφαιρέσουμε προ-κακοήθεις όγκους μέσα σε αυτό το παράθυρο, μπορούμε ενδεχομένως να θεραπεύσουμε τον καρκίνο του παγκρέατος με απλή χειρουργική επέμβαση. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί πρώιμοι όγκοι είναι αόρατοι. Δεν μπορούμε να τους δούμε στις σαρώσεις. Αναπτύσσουμε τρόπους για να τους ανιχνεύσουμε στο αίμα, μια διαγνωστική τεχνική που ονομάζεται υγρή βιοψία. Οι όγκοι που μπορούν να ανιχνευθούν σε σαρώσεις ονομάζονται κυστικά νεοπλάσματα. Οι περισσότερες από αυτές τις βλάβες είναι καλοήθεις, αλλά το 3-5% θα υποστούν κακοήθη μεταμόρφωση. Η πρόκληση με αυτούς τους τύπους όγκων είναι να προσδιοριστεί ποιος χρήζει παρακολούθησης και ποιος χειρουργικής αφαίρεσης”.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι καρκίνοι του παγκρέατος δεν μπορούν να προληφθούν, αλλά μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο διατηρώντας ένα υγιές βάρος, σταματώντας το κάπνισμα και περιορίζοντας την κατανάλωση αλκοόλ. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν χρόνια παγκρεατίτιδα και οικογενειακό ιστορικό. Περιστασιακά, μπορούν να εντοπιστούν προκαρκινικές βλάβες και, εάν αφαιρεθούν έγκαιρα, μπορούν να αποτρέψουν την ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος.

Καρκίνος του παγκρέατος: 7 συμπτώματα που είναι εύκολο να αγνοηθούν

1. Πεπτικά προβλήματα

Τυχόν ανεξήγητα πεπτικά προβλήματα μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου του παγκρέατος, λένε οι ειδικοί. Η κακή όρεξη, η δυσπεψία και η ναυτία είναι κοινά σε άτομα με καρκίνο του παγκρέατος. Μερικά ή όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν όταν ένας όγκος στο πάγκρεας πιέζει το στομάχι ή το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου. Εάν συμβεί αυτό, η τροφή μπορεί να παραμείνει στο στομάχι και να προκαλέσει αρκετές πεπτικές δυσκολίες, όπως ναυτία και έμετο. Πεπτικά συμπτώματα μπορεί επίσης να συμβούν λόγω απόφραξης του παγκρεατικού πόρου μέσω του οποίου ρέουν τα παγκρεατικά ένζυμα ή λόγω αλλαγών στην παραγωγή παγκρεατικών ενζύμων.

“Εάν δεν ρέουν οι παγκρεατικοί χυμοί, η πέψη δεν ολοκληρώνεται σωστά, κάτι που μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, έλλειψη όρεξης και απώλεια βάρους, ενώ δεν προσπαθείτε να χάσετε κιλά”, λέει ο δρ. Heinz-Josef Lenz, ογκολόγος στοΚέντρο Καρκίνου του USC Norris και καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Keck του USC. “Μπορεί να έχετε πιο σκούρα ούρα και πιο χλωμά κόπρανα από το συνηθισμένο”. Η υπερβολική χολερυθρίνη μπορεί να κάνει τα ούρα να έχουν πιο σκούρο, καφέ χρώμα, ενώ η απόφραξη της χολερυθρίνης μπορεί να κάνει τα κόπρανα να φαίνονται πιο ανοιχτόχρωμα. Ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να εμποδίσει τα κατάλληλα ένζυμα να φτάσουν στα έντερα και να διασπάσουν το λίπος, κάνοντας τα κόπρανα να φαίνονται πιο λιπαρά”, λέει ο δρ. Lenz.

2. Απώλεια βάρους

Η απώλεια βάρους είναι ένα κοινό σύμπτωμα του καρκίνου του παγκρέατος. Τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του παγκρέατος συχνά δυσκολεύονται να διατηρήσουν το βάρος τους και να ακολουθήσουν μια υγιεινή διατροφή. Το πάγκρεας είναι ένα όργανο που βρίσκεται στην κοιλιά, πίσω από το στομάχι κοντά στο λεπτό έντερο, τη χοληδόχο κύστη και τον δωδεκαδάκτυλο. Παίζει καίριο ρόλο στην μετατροπή της τροφής που τρώμε σε καύσιμο για τα κύτταρα του σώματος. Οι τροφές μπορεί να μην αφομοιωθούν σωστά εάν το πάγκρεας δεν λειτουργεί λόγω καρκίνου.

Η κόπωση είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα για την απώλεια βάρους.

Το πάγκρεας έχει δύο κύριες λειτουργίες: μια εξωκρινική λειτουργία που βοηθά στην πέψη των τροφών και μια ενδοκρινική λειτουργία που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα. Ακόμα κι αν οι ασθενείς συνεχίζουν να τρώνε και να αφομοιώνουν τα τρόφιμα κανονικά, ο καρκίνος του παγκρέατος απελευθερώνει ενώσεις στην κυκλοφορία του αίματος που διασπούν τους μυς και το λίπος , με αποτέλεσμα οι ασθενείς να χάνουν βάρος και μυϊκή μάζα, καθώς και να αισθάνονται κόπωση.

3. Ίκτερος

Ο ίκτερος είναι ένα άλλο σύμπτωμα που έχει ο καρκίνος του παγκρέατος και συνήθως υποτιμάται. Ένας από τους λόγους είναι ότι το πάγκρεας είναι ένα μακρύ όργανο που βρίσκεται κατά μήκος της πλάτης σας, από τη μια πλευρά στην άλλη, και ανάλογα με το πού στο πάγκρεας ξεκινά ο καρκίνος, θα καθορίσει ποια είναι τα συμπτώματά σας. Έτσι μπορεί να έχετε έναν σχετικά μικρό όγκο στο άκρο του παγκρέατος, κοντά στο άνοιγμα προς τον δωδεκαδάκτυλο, που μπορεί να προκαλέσει ίκτερο. Σε αυτή την περίπτωση ο ίκτερος είναι πρώιμο σημάδι διότι τυχαίνει ο όγκος να επηρεάζει τον χοληδόχο πόρο. Αλλά όσο πιο μακριά από εκεί σχηματιστεί ο όγκος (πάντα πάνω στο πάγκρεας) μπορείτε να μεγαλώνει και να εξαπλωθεί χωρίς να εντοπιστεί εγκαίρως.

4. Αιφνίδια διάγνωση διαβήτη

Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι ο διαβήτης μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου του παγκρέατος. “Ο μακροχρόνιος διαβήτης είναι ένας παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος”, λέει ο δρ. Suresh Chari. “Προκαλεί μια αύξηση του κινδύνου από 1,5 έως 2 φορές. Τα άτομα που έχουν διαβήτη για περισσότερα από πέντε χρόνια μπορεί να θεωρηθούν ότι έχουν ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος. Αλλά εκείνοι με νέα εμφάνιση διαβήτη μετά την ηλικία των 50 ετών έχουν σχεδόν 1% πιθανότητα να διαγνωστούν με καρκίνο του παγκρέατος μέσα σε τρία χρόνια μετά τη διάγνωση του διαβήτη. Σε αυτήν την περίπτωση, ο όγκος του παγκρέατος προκάλεσε τον διαβήτη«.

Ποια είναι όμως η σχέση του διαβήτη με τον καρκίνο του παγκρέατος;

“Θεωρείται ότι ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να κάνει τα κύτταρα του σώματος να γίνουν ανθεκτικά στην ινσουλίνη”, λέει ο δρ. Chari. “Σε άλλες καταστάσεις ανθεκτικές στην ινσουλίνη (όπως η παχυσαρκία), τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας παράγουν περισσότερη ινσουλίνη για να υπερνικήσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη. Όμως ο καρκίνος του παγκρέατος φαίνεται να εμποδίζει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη να ανταποκρίνονται επαρκώς σε αυτήν την αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη διαβήτη. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι παρόλο που οι νευροενδοκρινείς όγκοι του παγκρέατος (PNETs) προκύπτουν από τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ορμόνες, ο διαβήτης δεν είναι ούτε σύμπτωμα ούτε παράγοντας κινδύνου για τα PNET! Τόσο ο διαβήτης όσο και ο καρκίνος του παγκρέατος μπορούν παρουσιάζουν ασαφή συμπτώματα που μπορούν να απορριφθούν από γιατρούς και ασθενείς ενώ και τα δύο μπορούν να είναι πολύ πιο διαχειρίσιμα εάν διαγνωστούν έγκαιρα και με ακρίβεια”.

5. Πόνος στην κοιλιά

Ο πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα είναι ένα από τα πιο κοινά σημάδια καρκίνου του παγκρέατος. Σχεδόν 7 στα 10 άτομα με καρκίνο του παγκρέατος πηγαίνουν στο νοσοκομείο με πόνο σε εκείνο το σημείο. Τον περιγράφουν ως έναν θαμπό πόνο που είναι σαν να έχει ένα βάρος μέσα σου. Μπορεί να ξεκινήσει από την περιοχή του στομάχου και να εξαπλωθεί πίσω στην πλάτη. Ο πόνος επιδεινώνεται όταν ξαπλώνουν και μειώνεται όταν κάθονται. Μπορεί να είναι χειρότερος μετά τα γεύματα.

«Υπάρχουν πολύ λίγα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια καρκίνου του παγκρέατος, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διάγνωση στα αρχικά του στάδια. Εάν ένας όγκος βρίσκεται στο κυρίως σώμα ή στην ουρά του παγκρέατος, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν πολύ αργότερα», λέει ο δρ. Lenz. «Αυτό σημαίνει ότι ο όγκος μπορεί να μεγαλώσει, προτού νιώσετε πόνο ή ενόχληση στην κοιλιά ή στην πλάτη σας. Εάν κάποιο από τα συμπτώματα που περιγράφονται εμφανιστεί και επιμείνει για περισσότερο από μία εβδομάδα, πρέπει να επισκεφτείτε έναν γιατρό».

6. Κάπνισμα

Το κάπνισμα συνδέεται στενά με τον καρκίνο του παγκρέατος. “Είναι ο μοναδικός γνωστός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο στο πάγκρεας”, λέει ο δρ. Walsh. «Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος με πράγματα όπως η χρόνια παγκρεατίτιδα, αλλά ο μόνος πραγματικά γνωστός παράγοντας κινδύνου είναι το κάπνισμα”.

“Περίπου το 20-30% των περιπτώσεων εξωκρινούς καρκίνου του παγκρέατος (το πιο κοινό είδος) πιστεύεται ότι αποδίδεται στο κάπνισμα”, λέει ο δρ. Joseph Herman. Τα καλά νέα είναι ότι η διακοπή μπορεί να κάνει τη διαφορά αμέσως. “Ειδικά για άτομα που έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου (οικογενειακό ιστορικό, μακροχρόνιο διαβήτη κ.α.) είναι σημαντικό να σταματήσουν το κάπνισμα το συντομότερο δυνατό”, συμβουλεύει ο δρ. Herman. “Άλλοι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου, όπως η διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής και η τακτική άσκηση, μπορούν να μειώσουν περαιτέρω τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου”.

7. Το να είσαι παχύσαρκος ή υπέρβαρος

“Με την πλειονότητα των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος και του μαστού να είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι κατά τη διάγνωση, η αποκάλυψη πιθανών θεραπευτικών στόχων στους μηχανισμούς που συνδέουν την παχυσαρκία με κακές προγνώσεις καρκίνου είναι το πρώτο βήμα προς την ανάπτυξη θεραπειών που θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την έκβαση της νόσου”. λέει ο δρ. Rakesh K. Jain.

Το να είσαι πολύ υπέρβαρος (παχύσαρκος) αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος. Τα παχύσαρκα άτομα (Δείκτης Μάζας Σώματος 30 ή περισσότερο) έχουν περίπου 20% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος. Η αύξηση βάρους ως ενήλικας μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο.

Ειδικά το υπερβολικό βάρος γύρω από την μέση μπορεί να είναι παράγοντας κινδύνου ακόμη και σε άτομα που δεν είναι πολύ υπέρβαρα.