Η διαδικασία της γήρανσης σχετίζεται συχνά με την εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων, όπως η γνωστική έκπτωση, η απώλεια μνήμης και οι διαταραχές της διάθεσης όπως η κατάθλιψη.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο αυξητικός παράγοντας GDF11, μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο αίμα, έχει ευεργετική επίδραση στην οσφρητική αντίληψη και στη δημιουργία νέων κυττάρων στον εγκέφαλο ηλικιωμένων ποντικών. Ωστόσο, ο μηχανισμός δράσης του GDF11 στον εγκέφαλο έχει παραμείνει άγνωστος.
Ερευνητές από το Institut Pasteur, το CNRS και το Inserm ανακάλυψαν ότι η μακροχρόνια χορήγηση της πρωτεΐνης GDF11 σε ηλικιωμένα ποντίκια βελτιώνει την μνήμη τους και μειώνει σημαντικά τις διαταραχές συμπεριφοράς που σχετίζονται με την κατάθλιψη, επιτρέποντάς τους να επιστρέψουν σε μια συμπεριφορά παρόμοια με εκείνη που παρατηρείται σε νεαρότερα ποντίκια.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο Nature Aging.
Οι επιστήμονες διεξήγαγαν περαιτέρω μελέτες σε μοντέλα ποντικών διαφορετικής ηλικίας ή με διαταραχές συμπεριφοράς παρόμοιες με την κατάθλιψη. Με in vitro καλλιέργειες νευρώνων πέτυχαν να αναγνωρίσουν τον μοριακό μηχανισμό δράσης της πρωτεΐνης GDF11.
Ανακάλυψαν ότι η χορήγηση της GDF11 ενεργοποιεί τη φυσική διαδικασία του ενδοκυτταρικού καθαρισμού (γνωστή ως αυτοφαγία) στον εγκέφαλο και την εξάλειψη των γηρασμένων κυττάρων. Έτσι, η πρωτεΐνη GDF11 αυξάνει έμμεσα τον κύκλο εργασιών των κυττάρων στον ιππόκαμπο και αποκαθιστά τη νευρωνική δραστηριότητα.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση μεταξύ των καταθλιπτικών διαταραχών και της πρωτεΐνης GDF11 στον άνθρωπο, επιστήμονες από το Institut Pasteur, το CNRS και το Inserm, σε συνεργασία με επιστήμονες από το πανεπιστήμιο McMaster, ποσοτικοποίησαν την πρωτεΐνη στον ορό αίματος νεαρών συμμετεχόντων με μείζονα κατάθλιψη.
Παρατήρησαν ότι τα επίπεδα της GDF11 ήταν σημαντικά χαμηλότερα σε αυτούς τους ασθενείς.
Επιπλέον, μετρώντας τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης σε διαφορετικά στάδια, οι επιστήμονες παρατήρησαν μια διακύμανση στο επίπεδό στο αίμα, σε αντιστοιχία με την καταθλιπτική κατάσταση των ευμμετεχόντων.
“Αυτή η έρευνα παρέχει κλινικά στοιχεία που συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα της GDF11 στο αίμα με διαταραχές της διάθεσης σε ασθενείς με κατάθλιψη”, δήλωσε η Λήδα Κατσιμπαρίδη, ερευνήτρια στο Institut Pasteur’s Perception and Memory Unit, που συνδέεται με το Inserm στο Institut Necker-Enfants Malades και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Στο μέλλον, αυτό το μόριο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως βιοδείκτης για τη διάγνωση καταθλιπτικών επεισοδίων. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει ως θεραπευτικό μόριο για τη θεραπεία γνωστικών και συναισθηματικών διαταραχών«, καταλήγει.