Υγεία
Εάν αισθάνεστε ζάλη, έστω και μικρή, την ώρα που ξυπνάτε ίσως αναρωτιέστε αν πρέπει να ανησυχείτε.
Η περιστασιακή πρωινή ζαλάδα δεν είναι κάτι ανησυχητικό. Αλλά αν συμβαίνει πολύ συχνά, θα μπορούσε να υποδηλώνει μια υποκείμενη ιατρική κατάσταση.
Η δρ. Pauline Jose, οικογενειακή γιατρός και διευθύντρια εκπαίδευσης στα pH Labs, υποστηρίζει ότι οι παρακάτω είναι οι πιο κοινές αιτίες πρωινής ζαλάδας.
Είστε αφυδατωμένοι
Μπορεί να ξυπνάτε με ζαλάδες, επειδή το σώμα σας χρειάζεται περισσότερο νερό. Όταν δεν λαμβάνετε αρκετά υγρά, ο όγκος του αίματος μειώνεται και η αρτηριακή πίεση πέφτει. Το αποτέλεσμα: Ο εγκέφαλός σας δεν παίρνει αρκετό αίμα και νιώθετε ζάλη.
Η αφυδάτωση -και η πρωινή ζαλάδα- είναι ιδιαίτερα συχνές μετά από μια μακρά νύχτα κατανάλωσης αλκοόλ, λέει η δρ. Jose.
Τι να κάνετε: Για να μειώσετε τη ζάλη που προκαλείται από την αφυδάτωση, θα χρειαστεί να αναπληρώσετε υγρά, επομένως πίνετε πολύ νερό για να παραμείνετε ενυδατωμένοι. Και για να αποτρέψετε αυτό το πρόβλημα στο μέλλον, πίνετε αλκοόλ με μέτρο και δοκιμάστε να εναλλάσσετε κάθε αλκοολούχο ποτό με ένα ποτήρι νερό.
Έχετε χαμηλό σάκχαρο αίματος
Τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα (γνωστά και ως υπογλυκαιμία) μπορεί να οδηγήσουν σε ζάλη το πρωί.
Όταν δεν έχετε αρκετή γλυκόζη (η οποία είναι η κύρια πηγή καυσίμου του σώματός σας), τα συστήματά σας επιβραδύνουν για να προστατευτούν, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου σας. Γι’ αυτό μπορεί να ξυπνήσετε ζαλισμένοι, ή και ελαφρώς μπερδεμένοι.
Άλλα συμπτώματα χαμηλού σακχάρου στο αίμα είναι:
- ακανόνιστος ή γρήγορος καρδιακός παλμός
- κόπωση
- χλωμό δέρμα
- αστάθεια
- γενικευμένη ανησυχία
- εφίδρωση
- αυξημένη πείνα
- ευερεθιστότητα
- μυρμήγκιασμα, ή μούδιασμα των χειλιών, της γλώσσας και του μάγουλου
Τι να κάνετε: Εάν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό, ίσως χρειαστεί να φάτε ή να πιείτε κάτι γλυκό, όπως ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού, για να λύσετε το πρόβλημα.
Αλλά το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα σχετίζεται επίσης με ιατρικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης. Επομένως, εάν αυτό συμβαίνει συχνά και υποψιάζεστε ότι έχετε υπογλυκαιμία, είναι καλύτερο να επισκεφτείτε τον γιατρό σας που μπορεί να ελέγξει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, για να έχετε μια πληρέστερη εικόνα του προβλήματος.
Παίρνετε ορισμένα φάρμακα
Εάν ξυπνήσατε ζαλισμένοι και δεν έχετε ισορροπία, μπορεί να είναι η παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων. Για παράδειγμα, ένα φάρμακο για την υπέρταση μπορεί να ρίξει την αρτηριακή σας πίεση πολύ χαμηλά, προκαλώντας ζαλάδα.
Επιπλέον, τα διουρητικά μπορούν να συμβάλουν στην αφυδάτωση, η οποία, όπως ήδη αναφέραμε, μπορεί να προκαλέσει ζάλη.
Τι να κάνετε: Εάν πιστεύετε ότι κάποιο φάρμακο σας προκαλεί ζαλάδα, μιλήστε με τον γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να είναι σε θέση να προσαρμόσει τη δόση σας ή να συνταγογραφήσει ένα διαφορετικό φάρμακο.
Έχετε ίλιγγο
Εάν ξυπνήσατε με την αίσθηση ότι το δωμάτιο γυρίζει, μπορεί να αντιμετωπίζετε ίλιγγο, ο οποίος συχνά προκαλείται από ένα πρόβλημα στο εσωτερικό αυτί.
“Τα ημικυκλικά κανάλια στο εσωτερικό αυτί έχουν υγρά που κινούνται όταν κινείται και το κεφάλι μας. Μερικές φορές ο σχηματισμός λίθων μέσα σε αυτά τα κανάλια διαταράσσει τη ροή του υγρού”, λέει η δρ. Jose. Και αυτή η διαταραχή οδηγεί σε ζάλη.
Τι να κάνετε: Επισκεφτείτε τον γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να επιλέξει να εκτελέσει μια διαδικασία (όπως η μετατόπιση των λίθων στο εσωτερικό σας αυτί).
Εάν το πρόβλημα του ιλίγγου σας είναι χρόνιο, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας αξιολογήσει για άλλες υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, όπως η νόσος του Meniere, μια διαταραχή του εσωτερικού αυτιού, που προκαλεί ζάλη και απώλεια ακοής.
Σηκωθήκατε απότομα από το κρεβάτι
Όταν σηκώνεστε πολύ γρήγορα από το κρεβάτι, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το κεφάλι σας είναι λίγο θολό. Η απότομη αλλαγή θέσης από ύπτια σε όρθια θέση μπορεί να σας προκαλέσει ζαλάδα.
Αυτό συχνά οφείλεται στην ορθοστατική υπόταση, μια απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να συμβεί όταν κάποιος σηκώνεται όρθιος. Αυτό το θέμα γίνεται πιο συχνό, όσο μεγαλώνουμε.
Τι να κάνετε: Απλά πάρτε το χρόνο σας. Σηκωθείτε σιγά-σιγά από το κρεβάτι για να προσαρμοστεί το σώμα στην αλλαγή της θέσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους ηλικιωμένους, καθώς η ζαλάδα αυξάνει τον κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών.
Έχετε υπνική άπνοια
Αν και η υπνική άπνοια συνδέεται συχνότερα με συμπτώματα όπως το ροχαλητό, πολλοί άνθρωποι με αυτήν την πάθηση -που χαρακτηρίζεται από ανώμαλη ή διαταραγμένη αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου– αναφέρουν επίσης αισθήματα ζάλης τα πρωινά, λέει η δρ. Jose.
Τα άτομα με υπνική άπνοια μπορεί να έχουν δυσκολία στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, γεγονός που μπορεί να μειώσει τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα. Και όταν ο εγκέφαλός σας έχει έλλειψη οξυγόνου κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να ξυπνήσετε νιώθοντας ζαλάδα.
Άλλα σημάδια υπνικής άπνοιας είναι:
- ξηροστομία όταν ξυπνάτε
- δυσκολία στον ύπνο (αϋπνία)
- υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
- δυσκολία στην προσοχή/εστίαση όταν είστε ξύπνιοι
- πρωινός πονοκέφαλος
- ευερεθιστότητα
Τι να κάνετε: Εάν αντιμετωπίζετε πρωινή ζαλάδα μαζί με άλλα συμπτώματα υπνικής άπνοιας, μιλήστε με τον γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να κάνει μια σωστή αξιολόγηση και να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό ύπνου, εάν χρειαστεί.
