Υγεία
Τα μάτια μας έχουν την ικανότητα να αποκαλύπτουν πράγματα για την υγεία μας όπως το αν έχουμε πίεση, διαβήτη ή κάποια γενετική πάθηση.
Ακολουθεί μια πιο προσεκτική ματιά στις καταστάσεις υγείας για τις οποίες μπορούν να μας δώσουν πληροφορίες τα μάτια, μερικές φορές πριν αρχίσουμε καν να παρατηρούμε συμπτώματα.
Καρδιακή ασθένεια
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας, τα μάτια είναι το μόνο μέρος όπου ένας γιατρός μπορεί να δει τα αιμοφόρα αγγεία σε δράση χωρίς επεμβατική διαδικασία. Αυτό σημαίνει ότι ο οφθαλμίατρος μπορεί να δει πρώτα απ’ όλους τυχόν ενδείξεις υψηλής αρτηριακής πίεσης (η οποία συχνά δεν έχει συμπτώματα), υψηλής χοληστερόλης, εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων παθήσεων υγείας που συνδέονται με την υγεία της καρδιάς.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας, η μειωμένη ροή αίματος από καρδιακή νόσο (ισχαιμία) μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον αμφιβληστροειδή, η οποία μπορεί να φανεί στο σκανάρισμα του αμφιβληστροειδούς.
Υψηλή πίεση
Η υψηλή αρτηριακή πίεση δεν οδηγεί μόνο σε καρδιακά προβλήματα ή καρδιακές παθήσεις, αλλά μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για παθήσεις του ματιού, όπως το γλαύκωμα και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Και μπορεί να είναι ορατή κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης λόγω του τρόπου με τον οποίο επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία.
Διαβήτης
Τα συμπτώματα του διαβήτη φαίνονται συχνά στα μάτια. Ο διαβήτης μπορεί να οδηγήσει σε μερική απώλεια όρασης, να διπλασιάσει τον κίνδυνο γλαυκώματος, να αυξήσει τον κίνδυνο καταρράκτη και να οδηγήσει σε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι όταν τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα προκαλούν πρήξιμο, διαρροή ή κλείσιμο των αιμοφόρων αγγείων στο μάτι. Από το 2017, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης μεταξύ των ενηλίκων στις ανεπτυγμένες χώρες, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Διαβήτη. Για τον λόγο αυτό, στα άτομα με διαβήτη συνήθως συνίσταται να ελέγχουν τον αμφιβληστροειδή τους.
Τα συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (και τα σημάδια που πρέπει να σας στείλουν στον γιατρό το συντομότερο δυνατόν) περιλαμβάνουν θολή όραση, ξαφνική, μεγάλη ποσότητα «αιωρούμενων σωματιδίων στα μάτια», θολή ή κυμαινόμενη όραση και σκοτεινές ή κενές περιοχές όρασης.
Υψηλή χοληστερόλη
Οι έγχρωμες εναποθέσεις γύρω από τον κερατοειδή χιτώνα του ματιού μπορεί να σημαίνουν υψηλή χοληστερόλη, ειδικά εάν το άτομο είναι κάτω των 40 ετών, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολόγιας. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί στον αμφιβληστροειδή ως εναποθέσεις αιμοφόρων αγγείων και κίτρινα εξογκώματα γύρω από το μάτι.
Εάν έχετε αυτά τα οφθαλμικά συμπτώματα, θα πρέπει να τα δείτε αμέσως, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε πιο σοβαρές παθήσεις υγείας ή εγκεφαλικό.
Αυτοάνοσα και γενετικά νοσήματα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος, η σκλήρυνση κατά πλάκας και άλλες αυτοάνοσες διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν το μάτι. Περίπου το 30% των ατόμων με λύκο θα έχουν ξηροφθαλμία, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας. Πολλά άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας θα αναπτύξουν προβλήματα όρασης και μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα της νόσου.
Τα άτομα με Πάρκινσον συχνά παρουσιάζουν οφθαλμικό τρόμο ως ένα από τα πρώτα συμπτώματα.
Τα άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία, μια διαταραχή του αίματος, μπορεί επίσης να αναπτύξουν προβλήματα στα μάτια ή στην όραση, μεταξύ των οποίων και βλάβη του αμφιβληστροειδούς. Σύμφωνα με την American Society of Retina Specialists, στα άτομα που έχουν διαγνωστεί με δρεπανοκυτταρική αναιμία συνιστάται να ελέγχονται μία φορά τον χρόνο για δρεπανοκυτταρική αμφιβληστροειδοπάθεια, αρχής γενομένης από την ηλικία των 10 ετών.
Αν και τα οφθαλμικά προβλήματα μπορεί να μην είναι πάντα το πρώτο σύμπτωμα μιας γενετικής ή αυτοάνοσης διαταραχής, η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου βλάβης στα μάτια ή πιο σοβαρών εκβάσεων.
Ανεπάρκεια βιταμινών
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η νυχτερινή τύφλωση (αν δεν μπορείς να δεις σε χαμηλό φωτισμό) είναι ένα από τα πρώτα σημάδια ανεπάρκειας βιταμίνης Α. Και ενώ υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να έχετε ξηροφθαλμία, η ανεπάρκεια βιταμίνης Α μπορεί επίσης να προκαλέσει μεγάλη ξηροφθαλμία.
Πέρα από τη βιταμίνη Α, το σώμα σας χρειάζεται μια καλά ισορροπημένη διατροφή γεμάτη βιταμίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά. Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο, βιταμίνη Ε και βιταμίνη C μπορούν να ωφελήσουν την υγεία της όρασης.
Υπερβολικός χρόνος μπροστά στην οθόνη
Το να είστε όλη μέρα μπροστά σε μια οθόνη δεν είναι καλό για τα μάτια σας. Και μπορεί να μην υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν άμεσα το μπλε φως από τις οθόνες με τη βλάβη ή την υγεία των ματιών, αλλά έχει βρεθεί ότι διαταράσσει τον ύπνο σας και σας δίνει συμπτώματα κούρασης των ματιών, όπως ξηροφθαλμία, πονοκεφάλους και άλλα.
Άλλα προβλήματα υγείας
Λοιμώξεις από ιούς και βακτήρια μπορούν επίσης να φανούν στα μάτια, προκαλώντας επιπεφυκίτιδα. Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκληθεί τόσο από έναν ιό του αναπνευστικού όσο και από μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη όπως τα χλαμύδια ή η γονόρροια.
Μερικές φορές, κάποιες λοιμώξεις μπορεί να εμφανιστούν στον κερατοειδή. Ο ιός του απλού έρπητα 1, ο ιός που συνήθως προκαλεί έρπητα στο στόμα, είναι η πιο κοινή αιτία λοιμώξεων του κερατοειδούς, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Επειδή οι λοιμώξεις των ματιών μπορεί να είναι σοβαρές, ακόμη και να προκαλέσουν απώλεια όρασης σε ακραίες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να πάτε για θεραπεία, ανεξάρτητα από την αιτία.
Είναι πιθανό, επίσης, ένας οφθαλμίατρος να μπορεί επίσης να δει και σημάδια πιο επειγόντων, σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως ένας όγκος ή ένα ανεύρυσμα. Η αυξημένη πίεση κοντά στο πίσω μέρος του ματιού μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στο οπτικό νεύρο, τις οποίες μπορεί να δει ένας γιατρός. Εάν υπάρχουν δε ενδείξεις ότι υπάρχει κάτι πίσω από το μάτι, ο οφθαλμίατρος σας θα σας παραπέμψει σε άλλο ειδικό.
