Μωβ μέδουσα: Μεγάλη έξαρση στις ελληνικές θάλασσες

Στις ελληνικές θάλασσες θα…παραθερίσει  και φέτος η μωβ μέδουσα καθώς η μεγάλη πληθυσμιακή ανάπτυξη ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2020 και αναμένεται να διαρκέσει 2 χρόνια.

Πρόκειται για τη μέδουσα Pelagia noctiluca η οποία θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών που υπάρχει στη θάλασσα της Μεσογειου.

Το τσίμπημα της είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχει. Είναι αναγνωρίσιμη από τα τέσσερα κύρια και τα οκτώ πιο μακριά και λεπτότερα πλοκάμια της, μαζί με ένα διάστικτο «καπέλο» και μοβ εσωτερικό, ενώ έχει συνήθη διάμετρο 6-10 εκατοστά.

Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλό – καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει αυτό το έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.
Συμπτώματα μετά από επαφή με τη μωβ μέδουσα

Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Συγκεκριμένα, τα πιθανά συμπτώματα μετά από κέντρισμα από Pelagia noctiluca είναι τα ακόλουθα:

Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος το αποτύπωμα της μέδουσας
Ναυτία

Πτώση πίεσης

Ταχυκαρδία​

Κεφαλαλγία

Εμετός

Διάρροια

Σπασμός των βρόγχων

Δύσπνοια

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν υπόταση, βράγχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης. Τότε επιβάλλεται η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσει

Διάφορες μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της έντασης και της διάρκειας του πόνου, όπως από του στόματος/τοπικά παυσίπονα, ζεστό νερό και παγοκύστες.

Για τσιμπήματα από κάποια είδη μεδουσών (Carybdea marsupialis, Olindias phosphorica και Physalia physalis) συστήνεται η χρήση ξυδιού που εφαρμόζεται για μια σύντομη περίοδο, ώστε να αποτρέψει την απελευθέρωση περαιτέρω δηλητηρίου κάτω από το δέρμα, όχι όμως σε αυτήν την περίπτωση.

Το ξύδι, όπως και το γλυκό νερό, το οινόπνευμα, η αμμωνία δεν βοηθάνε στο συγκεκριμένο είδος, αντίθετα επιδεινώνουν την κατάσταση και τον πόνο.

Η συγκεκριμένη μέδουσα αδρανοποιείται με ελαφρύ αλκαλικό διάλυμα (μαγειρική σόδα διαλυμένη σε αντίστοιχη ποσότητα θαλασσινού νερού) και όχι με όξινο.

Αναλυτικά τα βήματα φροντίδας:

1. Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.

2. Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.

3. Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας

4. Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.

5. Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.

5. Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).

6. MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.