Νέα έρευνα ανατρέπει όσα γνωρίζαμε για τη σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης

Τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στην Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε για τη σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.

Πιο συγκεκριμένα, ερευνητές δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της μελέτης τους για την υπέρταση, που διήρκεσε σχεδόν 30 χρόνια, και με έκπληξη διαπίστωσαν ότι οι γιατροί μπορεί να μην εντοπίσουν ορισμένες επιπλοκές στην υγεία των ασθενών τους όταν δεν είναι ξαπλωμένοι.

Συνήθως, οι γιατροί μετρούν την πίεση των ασθενών όταν είναι σε όρθια θέση. Τώρα, όμως, με βάση τα νέα πορίσματα, οι γιατροί θα πρέπει να παίρνουν την πίεση των ασθενών και όταν είναι ξαπλωμένοι.

Στους ασθενείς των οποίων μετρήθηκε η αρτηριακή τους πίεση ενώ ήταν ξαπλωμένοι, οι γιατροί εντόπισαν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και πρόωρου θανάτου.

Ο τύπος των φαρμάκων που λαμβάνουν όσοι ελέγχουν την πίεσή τους δεν επηρέασε τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας.

«Εάν η αρτηριακή πίεση μετριέται μόνον όταν κάποιος είναι σε όρθια στάση, ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου μπορεί να μην γίνει αντιληπτός. Αντιθέτως, εάν η μέτρηση γίνει ενώ είναι ξαπλωμένος ανάσκελα, μπορεί να εντοπιστεί το πρόβλημα», αναφέρει σε δελτίου Τύπου ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης, Ντούκε Μ. Γκιάο, ερευνητής και μεταπτυχιακός φοιτητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση, όπως επισημαίνει η μελέτη. Ωστόσο, η έλξη της βαρύτητας μπορεί να «αναγκάσει» το αίμα να… λιμνάζει όταν κάποιος είναι σε όρθια στάση .

«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι άτομα που είναι ευεπίφορα σε καρδιακή νόσο και εγκεφαλικό μπορεί να ωφεληθούν από τον έλεγχο της αρτηριακής τους πίεσης ενώ είναι ξαπλωμένοι ανάσκελα», προσθέτει ο Γκιάο.

Η πρώτη φάση της μελέτης ξεκίνησε το 1987 και συνεχίστηκε μέχρι το 1989.

Οι γιατροί μέτρησαν την αρτηριακή πίεση σε συνολικά 15.972 ενήλικες που ζούσαν στις ΗΠΑ, ενώ ήταν ξαπλωμένοι ή καθιστοί.

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της έρευνας ήταν η ποικιλομορφία των συμμετεχόντων. Πάνω από τους μισούς (το 56%) ήταν γυναίκες και το 25% μαύροι.

Τα δεδομένα για την αρτηριακή πίεση συγκεντρώθηκαν σε κλινικές που βρίσκονταν σε αγροτικές και σε αστικές περιοχές.

Οι γιατροί παρακολούθησαν την υγεία των ασθενών, κατά μέσο όρο, από 25 έως 28 χρόνια, με τα πιο πρόσφατα δεδομένα για την κατάσταση της υγείας τους να συλλέγονται μεταξύ των ετών 2011 και 2013.

Το 16% των ατόμων δεν είχε υπέρταση ενώ ήταν καθιστοί. Ωστόσο, οι ίδιοι ασθενείς εμφάνισαν υψηλή αρτηριακή πίεση όταν οι επιστήμονες μέτρησαν την πίεσή τους ενώ ήταν ξαπλωμένοι ανάσκελα.

Τρεις στους τέσσερις (το 74%) που είχαν υψηλή αρτηριακή πίεση ενώ ήταν καθιστοί και ξαπλωμένοι, εμφάνισαν 1,6 φορές υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας, 1,8 φορές υψηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό, 1,4 φορές υψηλότερο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο και 2,18 φορές υψηλότερο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο.

Παρόμοιους κινδύνους εμφάνισαν και τα άτομα που είχαν υψηλή αρτηριακή πίεση μόνο όταν ήταν ξαπλωμένα.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού μπορεί να ωφεληθούν από τον έλεγχο της αρτηριακής τους πίεσης ενώ είναι ξαπλωμένα ανάσκελα», υπογραμμίζει ο καθηγητής Γκιάο.

«Οι προσπάθειες ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της καθημερινής ζωής μπορεί να βοηθήσουν στη μείωσή της κατά την διάρκεια του ύπνου.

Στο μέλλον θα μπορούσε να διεξαχθεί μία έρευνα που θα συγκρίνει τις μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης ενός ασθενούς σε ύπτια θέση με τις αντίστοιχες μετρήσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας».

Ένα «μειονέκτημα» της μελέτης είναι ότι επικεντρώθηκε μόνο σε ενήλικες μέσης ηλικίας. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν τα 54 έτη. Είναι πάντως πιθανό τα ευρήματα να διαφέρουν για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Η ομάδα παρουσίασε τα πορίσματά της μελέτης της στις Επιστημονικές Συνεδρίες Υπέρτασης της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας 2023.