Ο υπερβολικά πολύς και ο υπερβολικά λίγος ύπνος μετά την ηλικία των 40 ετών σχετίζεται με μειωμένες νοητικές επιδόσεις και φτωχή ψυχική υγεία, προειδοποιούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Καίημπριτζ.
Σε μεγάλη μελέτη που πραγματοποίησαν κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η ιδανική διάρκεια ύπνου από τη μέση έως την τρίτη ηλικία είναι οι 7 ώρες. Για κάθε ώρα απόκλισης από αυτή τη διάρκεια, οι νοητικές και οι ψυχικές επιδόσεις επιδεινώνονται. Εξαιρετικά σημαντική είναι επίσης η συνέπεια στην διάρκεια του ύπνου.
«Από τα ευρήματά μας καθίσταται σαφές ότι οι διεργασίες που συμβαίνουν στον εγκέφαλο στη διάρκεια του ύπνου είναι πολύ σημαντικές για τη διατήρηση της ψυχοσωματικής υγείας», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Barbara Sahakian, καθηγήτρια Κλινικής Νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο.
Η μελέτη
Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Nature Aging. Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από σχεδόν 500.000 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 38 έως 73 ετών. Όλοι τους είχαν απαντήσει σε αναλυτικά ερωτηματολόγια για τις συνήθειες ύπνου, την ψυχική υγεία και την ευεξία τους. Είχαν επίσης υποβληθεί σε μία σειρά από τεστ νοητικών δεξιοτήτων.
Οι σχεδόν 40.000 από αυτούς είχαν επιπλέον υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις εγκεφάλου και σε γενετική ανάλυση.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, τόσο ο ανεπαρκής όσο και ο υπερβολικός ύπνος σχετίζονταν με διαταραχή στις νοητικές δεξιότητες, όπως:
- Η ταχύτητα στην επεξεργασία των πληροφοριών
- Η οπτική προσοχή
- Η μνήμη
- Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
Επιπλέον, οι εθελοντές που κοιμόντουσαν περισσότερες ή λιγότερες από 7 ώρες κάθε βράδυ:
- Εκδήλωναν περισσότερα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης
- Είχαν χειρότερη ευεξία
Ο ελλιπής και ο υπερβολικός ύπνος σχετίσθηκε επίσης με διαφορές σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται:
- Στη νοητική επεξεργασία
- Στη μνήμη
Ο βαθύς ύπνος
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο ελλιπής ύπνος οδηγεί σε έκπτωση των νοητικών λειτουργιών επειδή διαταράσσεται πρωτίστως το στάδιο των βραδέων κυμάτων του ύπνου (βαθύς ύπνος).
Το στάδιο αυτό είναι απαραίτητο για την εδραίωση της μνήμης. Η έλλειψή του σχετίζεται επίσης με την συσσώρευση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, που χαρακτηρίζει μερικές μορφές άνοιας. Ο ελλιπής βαθύς ύπνος υπονομεύει επίσης την ικανότητα του εγκεφάλου να απαλλάσσεται από τις τοξίνες.
Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο ανεπαρκής και ο υπερβολικός ύπνος στην μέση ηλικία μπορεί να αποτελούν παράγοντα κινδύνου για νοητική έκπτωση στην τρίτη ηλικία, λένε οι ερευνητές. Επομένως, πρέπει εγκαίρως να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να κοιμόμαστε τις 7 ώρες που χρειαζόμαστε κάθε βράδυ.