Υγεία
Το στρες ασκεί ποικίλες επιπτώσεις σε άνδρες και γυναίκες, με τους άνδρες να αντιμετωπίζουν δυνητικά πιο ουσιαστικές επιπτώσεις σύμφωνα με έρευνα.
Αυτό το επαναστατικό εύρημα έχει τη δυνατότητα να ανοίξει το δρόμο για προσαρμοσμένες θεραπείες που στοχεύουν καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη και η παχυσαρκία.
Η μελέτη, που διεξήχθη από επιστήμονες από το Ινστιτούτο Weizmann και το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής Max Planck, εμβαθύνει στη δραστηριότητα των εγκεφαλικών κυττάρων με πρωτοφανή ανάλυση, ρίχνοντας φως σε προηγουμένως άγνωστες αντιδράσεις του στρες που σχετίζονται με το φύλο.
Η μελέτη αποκάλυψε διακριτές ευπάθειες στο στρες σε ορισμένα κύτταρα μεταξύ των δύο φύλων. Το εστιακό σημείο ενδιαφέροντος ήταν το ολιγοδενδροκύτταρο (oligodendrocyte), ένα εξειδικευμένο νευρογλοιακό κύτταρο απαραίτητο για την υποστήριξη των νευρικών κυττάρων και τη ρύθμιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Κάτω από χρόνιο στρες, τα αρσενικά ολιγοδενδροκύτταρα υπέστησαν δομικές και λειτουργικές αλλαγές, επηρεάζοντας τις αλληλεπιδράσεις τους με τα γειτονικά νευρικά κύτταρα. Αντίθετα, τα θηλυκά ολιγοδενδροκύτταρα παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστα, επιδεικνύοντας την ανθεκτικότητά τους στο στρες.
Ιστορικά, η έρευνα στράφηκε προς τα αρσενικά ποντίκια, αγνοώντας τον περίπλοκο αντίκτυπο των ορμονικών διακυμάνσεων και της εμμήνου ρύσεως στα θηλυκά. Ειδικός εξηγεί: «Εξετάσαμε σχολαστικά τον παρακοιλιακό πυρήνα του εγκεφάλου (PVN), έναν πυρήνα απόκρισης στο στρες, σε κυτταρικό επίπεδο. Η αλληλούχιση μορίων RNA σε μεμονωμένα εγκεφαλικά κύτταρα μας επέτρεψε να χαράξουμε τις αποκρίσεις στρες τόσο σε αρσενικά όσο και σε θηλυκά ποντίκια, αποκαλύπτοντας διαφορές στον τρόπο με τον οποίο κάθε τύπος κυττάρου αντιδρά στο στρες”.
Η καινοτόμος διαδικτυακή πλατφόρμα της ομάδας επιτρέπει την παρατήρηση αλλαγών της γονιδιακής έκφρασης ανάλογα με το φύλο ως απόκριση στο στρες.
Η ειδικός υπογραμμίζει τη σημασία της εξέτασης του φύλου στην έρευνα: «Τόσο στη νευροεπιστήμη όσο και στην επιστήμη της συμπεριφοράς, η συμπερίληψη θηλυκών ζώων και η χρήση ευαίσθητων ερευνητικών μεθόδων είναι επιτακτική. Αυτή η περιεκτική προσέγγιση παρέχει μια πιο λεπτή κατανόηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας».
Αξιολογώντας σχολαστικά πάνω από 35.000 κύτταρα, η ερευνητική ομάδα σκιαγράφησε αποχρώσεις του στρες με βάση το φύλο.
Καθηγητής καταλήγει: «Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία του φύλου κατά την αντιμετώπιση παθήσεων υγείας που σχετίζονται με το στρες, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, της κατάθλιψης και του διαβήτη. Η μεταβλητή του φύλου διαμορφώνει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν τα διαφορετικά εγκεφαλικά κύτταρα στο στρες».
