Νοσοκομειακές Λοιμώξεις: Αυτές οι επεμβάσεις βρίσκονται στην κορυφή της λίστας κινδύνου

Την Ετήσια επιδημιολογική έκθεση για το 2018-2020 σχετικά με τις νοσοκομειακές λοιμώξεις δημοσίευσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), βασισμένη σε δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Επιτήρησης (TESSy) και του ίδιου του ECDC για 13 ευρωπαϊκές χώρες και τις 19.680 συνολικά λοιμώξεις από 1.255.958 χειρουργικές επεμβάσεις.

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις σχετίζονται με μεγαλύτερης διάρκειας νοσηλείες, επιπλέον χειρουργικές επεμβάσεις, νοσηλεία σε μονάδες εντατικής θεραπείας και υψηλότερη θνησιμότητα.

Η έκθεση αποτυπώνει το σοβαρό πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής και εντοπίζει τις χειρουργικές επεμβάσεις με τα μεγαλύτερα ποσοστά λοιμώξεων από το νοσοκομειακό περιβάλλον.

Ειδικότερα, τα στοιχεία για τις εννέα επεμβάσεις που περιλαμβάνει το πρωτόκολλο επιτήρησης έδειξαν σημαντική διακύμανση, με τα ποσοστά να διαμορφώνονται (σε φθίνουσα πορεία) ως εξής:

9,5% ανοικτή κολεκτομή (παχύ έντερο)
6,7% λαπαροσκοπική κολεκτομή (παχύ έντερο)
3,8% ανοικτή χολοκυστεκτομή
1,9% ανοιχτής καρδιάς (bypass)
1,5% λαπαροσκοπική χολοκυστεκτoμή
1,3% καισαρική τομή
1,2% αρθροπλαστική ισχίου
0,7% επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης
0,6% αρθροπλαστική γόνατος

Πέρα από την κορυφαία θέση που κατέχουν οι επεμβάσεις παχέος εντέρου στις χειρουργικές λοιμώξεις, η μελέτη αναφέρει ακόμα ότι:

τα συχνότερα παθογόνα ήταν οι Εντερόκοκκοι (17,6%), το Escherichia coli (17,2%) και το Staphylococcus aureus (15,2%)
οι παθογόνοι μικροοργανισμοί πίσω από τις λοιμώξεις διέφεραν ανάλογα με τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης
σε σύγκριση με το 2018-2019, το 2020 μειώθηκαν σημαντικά τόσο ο αριθμός των χωρών αναφοράς όσο και ο αριθμός των αναφερόμενων επεμβάσεων, με αποτέλεσμα η εικόνα να είναι θολή.
Ευρωπαϊκός συναγερμός για υπερανθεκτικά E. Coli

Μια ακόμα ανησυχητική έκθεση δημοσιεύεται στη σελίδα του ECDC σχετικά με την αύξηση των ανθεκτικών στις καρβαπενέμες στελεχών Escherichia Coli το διάστημα 2012-2022.

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν τα στελέχη E. coli με το γονίδιο ανθεκτικότητας blaNDM-5 έχουν ήδη εδραιωθεί και αποτελούν νέα απειλή για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).

Πέρα από τις καρβαπενέμες, αντιβιοτικά τελευταίας λύσης, τα στελέχη E. coli με το γονίδιο blaNDM-5 αποδείχθηκαν ανθεκτικά και σε άλλες ομάδες αντιβιοτικών όπως οι αμινογλυκοσίδες, οι φθοριοκινολόνες και η τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη, γεγονός που περιορίζει περαιτέρω τις διαθέσιμες επιλογές για τη θεραπεία ασθενών με λοίμωξη από E. coli, τόσο στην υγειονομική περίθαλψη όσο και στην κοινότητα.

Το ECDC εκπέμπει συναγερμό για το μέλλον των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας. Μολονότι το 85% των 874 στελεχών E. coli με το γονίδιο blaNDM-5 που απομονώθηκαν σχετίστηκε με ταξίδια ή/και νοσηλεία σε χώρες εκτός ΕΕ/ΕΟΧ, κυρίως Αφρική και Ασία, υπάρχουν περιπτώσεις συστάδων (clusters) που υποδεικνύουν πιθανή μετάδοση εντός της χώρας.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα εν λόγω βακτηριακά στελέχη εξαπλώνονται γρήγορα και σε μεγάλη γεωγραφική κλίμακα, με μεγάλο κίνδυνο οι λοιμώξεις από E. coli ανθεκτικά στις καρβαπενέμες να πολλαπλασιαστούν μέσα σε λίγα χρόνια.

«Κάθε χρόνο, περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι στην Ευρώπη πεθαίνουν από λοιμώξεις ανθεκτικές στα αντιμικροβιακά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ECDC. Ο αντίκτυπος της μικροβιακής αντοχής στην υγεία είναι συγκρίσιμος με τον συνδυασμό από τους κινδύνους της γρίπης, της φυματίωσης και του HIV/AIDS» καταλήγει το ECDC.