Η νόσος του Crohn, είναι μία ανίατη χρόνια πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος, η οποία αναφέρεται συχνά ως Ιδιοπαθής Φλεγμονώδης Νόσος του Εντέρου (ΙΦΝΕ), στην οποία ανήκει και η Ελκώδης Κολίτιδα, λόγω των παρόμοιων συμπτωμάτων τους.
Όπως αναφέρει ο σύλλογος ατόμων με νόσο του Crohn Ελλάδος, τουλάχιστον 4 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΙΦΝΕ ενώ σε περίπου ένα δισεκατομμύριο ημέρες εργασίας ετησίως εκτιμάται ότι χάνονται από τις ΙΦΝΕ.
Η διάγνωση
Η κολονοσκόπηση σε συνδυασμό με άλλες διαγνωστικές εξετάσεις (αιματολογικές και ενδοσκοπικές-απεικονιστικές) οδηγούν στη διάγνωση των ΙΦΝΕ από τους γαστρεντερολόγους.
Κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, που θεωρείται η «χρυσή σταθερά» για τη διάγνωση των ΙΦΝΕ, ένας σωλήνας με μικροσκοπική βιντεοκάμερα εισέρχεται στο παχύ έντερο ενώ ο ασθενής βρίσκεται υπό καταστολή.
Τα συμπτώματα της Νόσου του Crohn
Οι δύο μορφές των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου (ΙΦΝΕ) – η νόσος του Crohn (ΝΚ) και η Ελκώδης Κολίτιδα (ΕΚ) έχουν διάφορα κοινά σημεία και συμπτώματα, αλλά πολύ διαφορετικές συνθήκες. Μια από τις κύριες διαφορές μεταξύ των ΝΚ και ΕΚ είναι η θέση της ασθένειας.
Η ΝΚ μπορεί να έχει επιπτώσεις στην πεπτική οδό οπουδήποτε μεταξύ του στόματος και του πρωκτού, ενώ ΕΚ έχει επιπτώσεις μόνο στο παχύ έντερο (ή κόλον). Μια δεύτερη σημαντική διαφορά είναι ότι η έξαρση της ΝΚ επηρεάζει όλα τα στρώματα του εντερικού τοιχώματος και η ΕΚ έχει επιπτώσεις μόνο στο εσωτερικό τοίχωμα.
Σημάδια και Συμπτώματα της νόσου του Crohn:
- Εντερικά συμπτώματα
- Μη-εντερικά συμπτώματα
- Λοιπά συμπτώματα
- Κοιλιακός πόνος και κράμπες
- Μετεωρισμός/Διάταση
- Αίμα στα κόπρανα
- Κοκκίωμα
- Απώλεια όρεξης
- Βλέννα στα κόπρανα
- Επίμονη διάρροια
- Εξελκώσεις στην πεπτική οδό
- Καθυστερημένη ανάπτυξη και σεξουαλική ωρίμανση των παιδιών
- Ερεθισμός στα μάτια
- Πυρετός
- Περιπρωκτικές Ραγάδες
- Απώλεια βάρους
- Επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της έμμηνης ρήσης
- Αναιμία
- Άγχος
- Αρθρίτιδα
- Κατάθλιψη
- Προβλήματα με το συκώτι
- Οστεοπόρωση
- Ερεθισμοί του δέρματος
Οι επιπλοκές από τη Νόσο του Crohn και η αντιμετώπισή της
Η Νόσος του Crohn μπορεί να προσβάλει το λεπτό και το παχύ έντερο καθώς επίσης και άλλα όργανα του πεπτικού σωλήνα. Η νόσος δεν είναι κολλητική και δεν αποτελεί μορφή καρκίνου.
Σε αντίθεση με την Ελκώδη κολίτιδα που έχει επιπτώσεις μόνο στο εσωτερικό στρώμα του εντέρου, η Crohn προσβάλλει συνήθως όλα τα στρώματα του εντερικού τοιχώματος. Μερικές επιπλοκές που μπορούν να εμφανιστούν στην Crohn περιλαμβάνουν:
- Στενώσεις – Στένεμα ενός μέρους του εντέρου.
- Συρίγγια – ανώμαλες «σήραγγες» που συνδέουν είτε διαφορετικά μέρη του λεπτού ή/και του παχέως εντέρου μεταξύ τους είτε διαφορετικά μέρη του του λεπτού ή/και του παχέως εντέρου με άλλα όργανα του σώματος.
- Ραγάδες – ρωγμές στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό.
Αρκετοί διαφορετικοί τύποι χειρουργικών επεμβάσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα και τις επιπλοκές της Crohn, όμως καμία δεν επιφέρει οριστική ίαση.
Η πιο κοινή είναι η εκτομή κατά τη διάρκεια της οποίας οι χειρουργοί αφαιρούν το ασθενές κομμάτι του εντέρου και επανασυνδέουν τις άκρες.
Οι χειρουργοί χρησιμοποιούν πλαστική των στενώσεων για να ανοίξουν τις στενώσεις του εντέρου κάνοντας μια τομή κατά μήκος της στένωσης και το κλείσιμο της στην αντίθετη κατεύθυνση.
Η κολεκτομή, αφαίρεση μέρους του παχέος εντέρου, ή ειλεοστομία, αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου είναι άλλες χειρουργικές τεχνικές.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της Νόσου Crohn και της Ελκώδους Κολίτιδας;
Στην Νόσο του Crohn, η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε κατά μήκος της πεπτικής οδού από το στόμα μέχρι τον πρωκτό. Στην Ελκώδη κολίτιδα, το παχύ έντερο είναι η μόνη περιοχή που επηρεάζεται.
Πολλά συμπτώματα της Νόσου του Crohn και της Ελκώδους Κολίτιδας είναι παρόμοια, αλλά υπάρχουν μερικές λεπτές διαφορές.
Οι ασθενείς με Ελκώδη κολίτιδα τείνουν να έχουν τον πόνο στο χαμηλότερο αριστερό μέρος της κοιλίας, ενώ οι ασθενείς με Νόσο του Crohn συνήθως (αλλά όχι πάντα) πονούν κάτω δεξιά στη κοιλιά.
Με Ελκώδη κολίτιδα, η αιμορραγίες από το ορθό έντερο κατά τη διάρκεια των κενώσεων είναι πολύ κοινές, και η αιμορραγία είναι λιγότερο συχνή στους ασθενείς με Νόσο του Crohn.
Η εικόνα που κάθε μορφή των ΙΦΝΕ παίρνει στην πεπτική οδό είναι πολύ ξεχωριστή και διαφορετική. Στην Ελκώδη Κολίτιδα η φλεγμονή τείνει να είναι συνεχής.
Σε πολλές περιπτώσεις, η φλεγμονή στην Ελκώδη Κολίτιδα αρχίζει στο ορθό ή το σιγμοειδές, και επεκτείνεται προς τα επάνω όσο η ασθένεια εξελίσσεται.
Στην Νόσο του Crohn, η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί ως μεμονωμένη σε ένα ή περισσότερα σημεία του πεπτικού σωλήνα. Για παράδειγμα, ένα φλεγμαίνον τμήμα του παχέος εντέρου μπορεί να εμφανιστεί μεταξύ δύο υγιών τμημάτων.
Κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης ή σιγμοειδοσκόπησης, ο γιατρός μπορεί να δει το εσωτερικό του παχέος εντέρου.
Σε ένα κόλον που νοσεί από νόσο Crohn, το τοίχωμα μπορεί να λεπτύνει και, λόγω της εναλλαγής ασθενούς και υγιούς ιστού, μπορεί να έχει μια εμφάνιση λιθόστρωτου.
Στην Ελκώδη Κολίτιδα, το τοίχωμα του παχέος εντέρου είναι πιο λεπτό και παρουσιάζει συνεχόμενη προσβολή χωρίς ενδιάμεσες περιοχές υγιούς ιστού στο ασθενές τμήμα.
Τα Κοκκιώματα είναι κύτταρα που προσελκύονται και συσσωρεύονται για να αντιμετωπίσουν ένα βλαπτικό παράγοντα. Τα κοκκιώματα υπάρχουν στην νόσο Crohn, αλλά όχι στην Ελκώδη Κολίτιδα.
Επομένως, όταν βρίσκονται στα δείγματα ιστού που λαμβάνονται από ένα τμήμα της πεπτικής οδού που νοσεί, είναι ένας καλός δείκτης ότι η νόσος Crohn είναι η σωστή διάγνωση.
Στην Ελκώδη Κολίτιδα, ο βλενογόνος του παχέως εντέρου είναι πληγωμένος. Αυτά τα έλκη δεν επεκτείνονται πέρα από αυτήν την εσωτερική επένδυση. Στην Crohn το έλκος είναι βαθύτερο και μπορεί να επεκταθεί σε όλα τα στρώματα του τοιχώματος του εντέρου.