Οξεία βακτηριακή μηνιγγίτιδα: Τα συχνότερα συμπτώματα – Οι διαφορές σε παιδιά και ενήλικες

Η οξεία βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μια κατάσταση που χρήζει άμεσης ιατρικής αντιμετώπισης. Ωστόσο σύμφωνα με μελέτη τα συμπτώματα ανάμεσα σε παιδιά και ενήλικες διαφέρουν.

Η πλειονότητα των 209 ασθενών (το 82%) ήταν ενήλικες. Τα συχνότερα συμπτώματα ήταν αλλαγές σε επίπεδο συνείδησης (58%) και ο πυρετός (57%), ενώ η δυσκαμψία του αυχένα ήταν λιγότερο συχνή (9%).

Τα παιδιά παρουσίαζαν συχνότερα πυρετό, κόπωση, εξανθήματα και δυσκαμψία στον αυχένα, ενώ οι ενήλικες παρουσίαζαν συχνότερα επηρεασμένο επίπεδο συνείδησης και πόνο στα πόδια.

Οι περισσότεροι ασθενείς (85%) ανέφεραν τουλάχιστον 1 από τα 3 συμπτώματα της κλασικής τριάδας της μηνιγγίτιδας, ενώ ένα 3% ανέφερε και τα 3. Τα παιδιά παρουσίαζαν συχνότερα τουλάχιστον 2 από τα 3 συμπτώματα της τριάδας.

Επισημαίνοντας πως η διάγνωση της μηνιγγίτιδας μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς το ιστορικό του ασθενούς και η κλινική εξέταση από μόνα τους δεν μπορούν ούτε να επιβεβαιώσουν ούτε να αποκλείσουν τη διάγνωση με βεβαιότητα, οι ερευνητές αναφέρουν πως η κλασική τριάδα συμπτωμάτων -πυρετός, δυσκαμψία του αυχένα και αλλαγές σε επίπεδο συνείδησης- είναι παρούσα σε λιγότερο από το 50% των ασθενών.

Τα ειδικά συμπτώματα της μηνιγγίτιδας, π.χ. ο πονοκέφαλος και η δυσκαμψία του αυχένα, είναι λιγότερο εμφανή στην οξεία βακτηριακή μηνιγγίτιδα σε σύγκριση με την ιογενή μηνιγγίτιδα και τα συμπτώματα στις αρχικές φάσεις της οξείας βακτηριακής μηνιγγίτιδας είναι μη ειδικά.

Οι ασθενείς που δεν διαγιγνώσκονται εγκαίρως μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα που προσομοιάζουν σε ένα ευρύ φάσμα τόσο λοιμωδών όσο και μη λοιμωδών ιατρικών καταστάσεων.

Η μεγάλη ηλικία, οι συννοσηρότητες, το ανδρικό φύλο και η καθυστερημένη θεραπεία είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου για κακή έκβαση της οξείας βακτηριακής μηνιγγίτιδας και είναι σημαντικό να μπαίνει γρήγορα η υποψία και να αρχίζει η κατάλληλη αντιβιοτική θεραπεία, καθώς η λοίμωξη μπορεί να εξελιχθεί από ήπια συμπτώματα σε απειλητική για τη ζωή κατάσταση μέσα σε λίγες ώρες.

Συνολικά 21 διαφορετικά συμπτώματα αναφέρθηκαν στις 209 αρχικές τηλεφωνικές κλήσεις στην υπηρεσία έκτακτης ιατρικής βοήθειας.

Το πιο κοινό σύμπτωμα ήταν οι αλλαγές στη συνείδηση (παρόν στο 58% (121 από 209) των ασθενών).

Τα άλλα πιο συχνά συμπτώματα ήταν ο πυρετός (57%), η κόπωση (53%), ο πονοκέφαλος (33%) και ο έμετος (25%).

Τα παιδιά είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν πυρετό (92% (35 από 38) των παιδιών έναντι 61% (105 από 171) των ενηλίκων), κόπωση (71% έναντι 49%), εξάνθημα (16% έναντι 1%) ή δυσκαμψία στον αυχένα (18% έναντι 6%), ενώ οι ενήλικοι ασθενείς ήταν πιο πιθανό να παρουσιάσουν μεταβολή της συνείδησης (42% έναντι 61%) ή πόνο στα πόδια (3% έναντι 15%).

Μόνο 7 (3%) από τους 209 ασθενείς ανέφεραν την παρουσία και των τριών συμπτωμάτων της κλασικής τριάδας της μηνιγγίτιδας (πυρετός, δυσκαμψία στον αυχένα και μεταβολή συνείδησης) (3/38 (8%) στα παιδιά έναντι 3/171 (2%) στους ενήλικες).

Εβδομήντα τέσσερις ασθενείς (35%) παρουσίαζαν τουλάχιστον 2 από τα 3 συμπτώματα (20/38 (53%) για τα παιδιά έναντι 54/171 (32%) για τους ενήλικες), ενώ 178 (85%) ανέφεραν τουλάχιστον 1 από τα 3 συμπτώματα (35/38 (92%) για τα παιδιά έναντι 143/171 (84%) για τους ενήλικες).

Οι υψηλότερες συσχετίσεις ζεύγους συμπτωμάτων στα παιδιά παρατηρήθηκαν μεταξύ φωτοφοβίας και πόνου στην πλάτη, πόνου στην πλάτη και πονόλαιμου και φωτοφοβίας και πονόλαιμου.

Οι υψηλότερες συσχετίσεις για τους ενήλικες αφορούσαν την ταυτόχρονη παρουσία εξανθημάτων και αραιής ούρησης, πόνου στο θώρακα και στην κοιλιά, πονοκεφάλου και κοινού κρυολογήματος, καθώς και αλλαγών σε επίπεδο συνείδησης και κόπωση.

Δεδομένου ότι η οξεία βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι σπάνιο να διαγνωστεί πριν από την εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο, οι ερευνητές κρίνουν πως όλοι οι εμπύρετοι ή με επηρεασμένη συνείδηση ασθενείς θα πρέπει να θεωρούνται ύποπτοι για οξεία βακτηριακή μηνιγγίτιδα, οι δε ερωτήσεις των ειδικών σε σχέση με τα συμπτώματα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ηλικία των ασθενών και το τι συμπτώματα θα μπορούσαν να παρουσιάζουν με βάση την ηλικία τους.