Το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα είναι ένα μέτρο του πόσο οξυγόνο μεταφέρουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η σωστή ισορροπία του κορεσμένου με το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία σας.
Τα περισσότερα παιδιά και ενήλικες δεν χρειάζεται να παρακολουθούν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα τους. Κατά κανόνα είναι κάτι που δεν εξετάζεται καν από τους γιατρούς σε μια φυσική εξέταση, εφόσον δεν εμφανίζετε σημάδια προβλήματος, όπως δύσπνοια ή πόνο στο στήθος.
Ωστόσο, τα άτομα με χρόνιες παθήσεις μπορεί να χρειαστεί να παρακολουθούν το οξυγόνο στο αίμα τους. Τέτοιες είναι:
- άσθμα
- καρδιακές παθήσεις
- χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρακολούθηση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν οι θεραπείες λειτουργούν ή εάν πρέπει να προσαρμοστούν.
Τι θεωρείται καλό επίπεδο οξυγόνου στο αίμα
Η σχετική μέτρηση ονομάζεται επίπεδο κορεσμού οξυγόνου. Τα ακόλουθα θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τι μπορεί να σημαίνει το αποτέλεσμά σας:
Φυσιολογικό επίπεδο οξυγόνου στο αίμα
- Ένα φυσιολογικό επίπεδο οξυγόνου με μέθοδο μέτρησης τα αέρια αρτηριακού αίματος (ABG) είναι 80-100 χιλιοστά υδραργύρου (mm Hg) για υγιείς πνεύμονες.
- Η αντίστοιχη μέτρηση με παλμικό οξύμετρο (SpO2) είναι συνήθως 95-100%.
Ωστόσο, στην ΧΑΠ ή σε άλλες πνευμονικές παθήσεις, αυτά τα εύρη μπορεί να μην ισχύουν. Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει ως προς το τι είναι φυσιολογικό για τη συγκεκριμένη κατάστασή σας. Για παράδειγμα, δεν είναι ασυνήθιστο για άτομα με σοβαρή ΧΑΠ να διατηρούν τα επίπεδα SpO2 στο εύρος 88-92%.
Χαμηλό επίπεδο οξυγόνου στο αίμα
Όταν το οξυγόνο στο αίμα είναι χαμηλό, η κατάσταση ονομάζεται υποξαιμία και αποτελεί πάντα αιτία εγρήγορσης για την υγεία. Όσο χαμηλότερο είναι το οξυγόνο στο αίμα, τόσο πιο σοβαρή είναι η υποξαιμία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές στους ιστούς και τα όργανα του σώματος.
Κανονικά, μια ένδειξη ABG κάτω από 80 mm Hg ή με παλμικό οξύμετρο κάτω από 95%, θεωρείται χαμηλή, πάντα με την προϋπόθεση ότι είστε κατά τ’ άλλα υγιείς. Ο γιατρός σας μπορεί να παράσχει συστάσεις σχετικά με το ποιες περιοχές επιπέδων οξυγόνου είναι αποδεκτές για εσάς.
Συμπτώματα εάν το οξυγόνο στο αίμα είναι πολύ χαμηλό
Όταν το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα σας ξεφεύγει από το τυπικό εύρος, μπορεί να αρχίσετε να εμφανίζετε συμπτώματα, όπως:
- δυσκολία στην αναπνοή
- πόνος στο στήθος
- σύγχυση
- πονοκέφαλος
- γρήγορος καρδιακός παλμός
Εάν συνεχίσετε να έχετε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα, μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα κυάνωσης. Το χαρακτηριστικό σημάδι αυτής της πάθησης είναι ένας μπλε αποχρωματισμός των νυχιών, του δέρματος και των βλεννογόνων.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η κυάνωση είναι επείγουσα κατάσταση! Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια. Η κυάνωση μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια, η οποία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Πώς μπορεί να αυξηθεί το οξυγόνο στο αίμα
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αυξήσετε φυσικά τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα σας.
Οι ασκήσεις αναπνοής μπορούν να βοηθήσουν να φέρετε φρέσκο οξυγόνο στο σώμα. Ακολουθούν δύο χρήσιμες ασκήσεις αναπνοής που μπορείτε να δοκιμάσετε:
- Αναπνοή με σφιγμένα χείλη: Εισπνεύστε από την μύτη και, στην συνέχεια, εκπνεύστε από το στόμα, ενώ τα χείλη σας είναι σφιγμένα. Η εκπνοή πρέπει να διαρκεί διπλάσιο χρόνο από την εισπνοή.
- Κοιλιακή αναπνοή: Ξεκινήστε εισπνέοντας από την μύτη, χρησιμοποιώντας το χέρι σας για να νιώσετε την κοιλιά σας να γεμίζει με αέρα. Στην συνέχεια, εκπνεύστε από το στόμα σας για χρονική διάρκεια 2-3 φορές μεγαλύτερη από την εισπνοή.
Επίσης, κάντε μια βόλτα έξω, ή αφήστε να μπει καθαρός αέρας στο σπίτι ή προσθέστε γενικά ορισμένα φυτά εσωτερικού χώρου. Όλα αυτά συμβάλλουν σε καλύτερα επίπεδα οξυγόνου σας.
Τέλος, μπορείτε να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως να κόψετε το κάπνισμα (ενεργητικό αλλά και παθητικό), να ασκείστε τακτικά και να ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή.
Κορεσμός οξυγόνου
Εάν το οξυγόνο στο αίμα είναι πολύ χαμηλό, μπορεί να χρειαστεί να ενισχύσετε τον κορεσμό οξυγόνου σας. Αυτό γίνεται συχνά με συμπληρωματικό οξυγόνο.
Είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις συγκεκριμένες συμβουλές του γιατρού σας σχετικά με τον τρόπο χρήσης του οξυγόνου στο σπίτι για την αποφυγή επιπλοκών.
Τι προκαλεί χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα
- ΧΑΠ, συμπεριλαμβανομένης της χρόνιας βρογχίτιδας και του εμφυσήματος
- σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας
- άσθμα
- αναιμία
- συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες
- καρδιακή νόσος
- πνευμονική εμβολή
Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να εμποδίσουν τους πνεύμονές σας να εισπνεύσουν επαρκώς αέρα που περιέχει οξυγόνο και να εκπνεύσουν διοξείδιο του άνθρακα. Ομοίως, διαταραχές του αίματος και προβλήματα με το κυκλοφορικό σας σύστημα μπορεί να εμποδίσουν το αίμα σας να πάρει οξυγόνο και να το μεταφέρει σε όλο το σώμα.
Οποιοδήποτε από αυτά τα προβλήματα ή διαταραχές μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των επιπέδων κορεσμού οξυγόνου. Καθώς τα επίπεδα οξυγόνου σας πέφτουν, μπορεί να αρχίσετε να εμφανίζετε συμπτώματα υποξαιμίας.
Οι καπνιστές μπορεί να λάβουν λανθασμένα υψηλή μέτρηση στο παλμικό οξύμετρο
Το κάπνισμα προκαλεί συσσώρευση μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα. Ένα παλμικό οξύμετρο δεν μπορεί να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ αυτού του άλλου τύπου αερίου και του οξυγόνου.
Εάν καπνίζετε και πρέπει να γνωρίζετε τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα σας, η μέθοδος ABG είναι ο μοναδικός τρόπος για να λάβετε μια ακριβή ένδειξη.