Τα ενεργειακά ποτά, θα πρέπει να γίνει γνωστό πως είναι διαφορετικά από τα ποτά που καταναλώνονται από αθλητές ή τα ποτά εμπλουτισμένα µε βιταμίνες.
Τα ποτά για αθλητές έχουν σχεδιαστεί για τους αθλητές προκειμένου να τους βοηθήσουν ως προς την ενυδάτωση, μετά από προπόνηση ή αγώνα.
Τα ποτά αυτά περιέχουν υδατάνθρακες (κυρίως απλά σάκχαρα) και κάποιους ηλεκτρολύτες. Τα ποτά για αθλητές µπορεί να είναι ισοτονικά, υπερτονικά ή υποτονικά. Τα ισοτονικά ποτά περιέχουν παρόµοιες ποσότητες νατρίου και σακχάρων µε αυτές στον ορό του αίµατος.
Τα ενεργειακά ποτά, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε καφεΐνη, μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσουν παρενέργειες, όταν η κατανάλωσή τους είναι μεγάλη, όπως για παράδειγμα αϋπνία. Ο επαρκής ύπνος είναι σημαντικός για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων.
∆εν συστήνεται να καταναλώνετε ενεργειακά ποτά για να ενυδατωθείτε ή απλά για να ξεδιψάσετε πριν ή µετά από παρατεταμένη και έντονη σωματική δραστηριότητα.
Τα ενεργειακά ποτά αποτελούν µια κατηγορία ποτών που περιέχουν κυρίως καφεΐνη. Παρά το όνοµά τους, συνήθως δεν περιέχουν περισσότερη ενέργεια (δηλ. θερμίδες) από άλλα αναψυκτικά.
Ο όρος «ενεργειακά ποτά» αποτελεί έναν εμπορικό προσδιορισμό. Προωθούνται ως ποτά τα οποία ενισχύουν την πνευματική και τη σωματική απόδοση, εξαιτίας των διεγερτικών συστατικών που περιέχουν, όπως είναι η καφεΐνη ή το γκουαρανά. Τα ενεργειακά ποτά συχνά εμπλουτίζονται και µε ταυρίνη (αµινοξύ που υπάρχει σε τροφές όπως το κρέας και το ψάρι), γλυκουρονολακτόνη, βιταµίνες του συμπλέγματος Β, ινοσιτόλη, χολίνη, κ.α.
Η ποσότητα διεγερτικών συστατικών όπως είναι η καφεΐνη ανά συσκευασία προϊόντος, διαφέρει µεταξύ των ενεργειακών ποτών και εξαρτάται από τη σύσταση του ποτού καθώς και το µέγεθος της συσκευασίας του.
Είναι ασφαλή τα ενεργειακά ποτά;
Σύμφωνα µε την Επιστημονική Επιτροπή για τα Τρόφιμά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα επίπεδα πρόσληψης καφεΐνης από την ήπια κατανάλωση ενεργειακών ποτών δεν είναι τόσο υψηλά ώστε να είναι επιβλαβή για έναν υγιή ενήλικα.
Αντίστοιχα, η έκθεση στην ταυρίνη και τη γλυκουρονολακτόνη, µέσω της κατανάλωσης ενεργειακών ποτών, δεν είναι παράγοντας ανησυχίας µε βάση την τρέχουσα επιστηµονική γνωµοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίµων (EFSA).
Παρόλα αυτά, τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα συνηγορούν στο ότι τα ποτά αυτά πρέπει να καταναλώνονται µε προσοχή, ειδικά από συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.
Προσοχή στην κατανάλωση μαζί με αλκοόλ
Η ταυτόχρονη κατανάλωση ενεργειακών ποτών μαζί µε αλκοολούχα ποτά μπορεί να έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις.
Υπάρχουν ενδείξεις από επιστημονικές μελέτες ότι τα ενεργειακά ποτά μπορούν να μειώσουν κάποια τυπικά συμπτώματα από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (πχ σχετικά µε το συντονισμό των κινήσεων). Έτσι υπάρχει η πιθανότητα να καμουφλάρουν τη µέθη, χωρίς όμως να αλλάζουν τα επίπεδα αλκοόλ στον οργανισμό ή να μειώνουν τα επακόλουθα μέθης (hangover) την επόμενη μέρα.
Mε αυτό τον τρόπο, μπορεί ενδεχομένως να ενθαρρύνουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ — κάτι το οποίο έχει επισημανθεί σε επιστημονικά άρθρα.
∆εν συστήνεται να καταναλώνετε ενεργειακά ποτά µαζί µε αλκοόλ.
Για ποιούς η υψηλή πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να είναι επικίνδυνη:
– Άτομά ευαίσθητα στην καφεΐνη
– Παιδιά
– Έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
– Άτομα µε προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση, προβλήματα καρδιάς, ψυχιατρικά προβλήματα.
Σύμφωνα µε µελέτες, τα παιδιά και οι έφηβοι που καταναλώνουν ποτά υψηλά σε καφεΐνη έχουν πιθανότητα να εμφανίσουν συμπτώματα όπως αϋπνία, νευρικότητα, ενόχληση στο στομάχι. Η καφεΐνη στα ποτά έχει διαφορετική επίδραση σε διαφορετικούς ανθρώπους, ανάλογα µε τον οργανισμό.