Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο υποστηρίζουν ότι όσοι θέλουν να ακολουθήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής πρέπει να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη με το μέλι.
Τα νέα ευρήματα για την επίδραση του μελιού, προέρχονται από μετα-ανάλυση ανασκόπηση 18 ελεγχόμενων δοκιμών σίτισης στις οποίες συμμετείχαν 1.105 γενικά υγιείς άνθρωποι.
Συνολικά, οι δοκιμές έδειξαν ότι το μέλι μείωσε το σάκχαρο νηστείας (επίπεδα σακχάρου στο αίμα με άδειο στομάχι), την ολική και την «κακή» (LDL) χοληστερόλη, καθώς και έναν δείκτη της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος. Βρήκαν επίσης ότι το μέλι αύξησε κάποιους δείκτες φλεγμονής.
Παρότι τα σάκχαρα όλων των ειδών συνδέονται με καρδιομεταβολικά προβλήματα -και το μέλι αποτελείται κατά 80% από σάκχαρα- οι συγγραφείς σημειώνουν ότι το μέλι μπορεί να ανήκει σε μια δική του κατηγορία και να χρήζει ιδιαίτερης προσοχής ως υγιεινή τροφή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ωμό (άθερμο ή ακατέργαστο) μέλι και το μέλι από ένα είδος φυτών παρέχουν το περισσότερα καρδιομεταβολικά οφέλη.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα γλυκαντικά, η γλυκαντική δύναμη του μελιού δεν προέρχεται αποκλειστικά από κοινά σάκχαρα, όπως η φρουκτόζη και η γλυκόζη.
Ο συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ. Tauseef Ahmad Khan, επιστημονικός συνεργάτης στην Ιατρική Σχολή Temerty του Πανεπιστημίου του Τορόντο, δήλωσε:
«Περίπου το 15% του μελιού είναι φτιαγμένο από δεκάδες σπάνια σάκχαρα -π.χ. ισομαλτουλόζη, κοτζιβιόζη, τρεαλόζη, μελεζιτόζη κ.λπ.- που έχει αποδειχθεί ότι έχουν πολλά μεταβολικά οφέλη, όπως η βελτίωση της διαχείρισης της γλυκόζης, η μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και η ανάπτυξη βακτηρίων που σχετίζονται με ένα υγιές έντερο».
Επιπλέον, είπε ο Δρ. Khan, το μέλι περιέχει και άλλα συστατικά εκτός από σάκχαρα, όπως βιοενεργά μόρια, συμπεριλαμβανομένων πολυφαινολών, φλαβονοειδών και οργανικών οξέων που έχουν μια σειρά από φαρμακολογικές ιδιότητες, όπως αντιβιοτική δράση, αντικαρκινική δράση, δράση κατά της παχυσαρκίας, προστασία από τις ελεύθερες ρίζες και μείωση της φλεγμονής.
Το μέλι παστεριώνεται για ευκολία και όχι για ασφάλεια, καθώς η επεξεργασία επιβραδύνει τη φυσική κρυσταλλοποίησή του, κάτι που μπορεί να δυσκολέψει την έγχυση ή τη μέτρησή του.
Το ωμό μέλι έχει μια σειρά από θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων πολλών αντιοξειδωτικών, τα οποία μπορεί να μειωθούν με την παστερίωση.
Η τρέχουσα μελέτη διαπίστωσε ότι το ωμό μέλι είχε μια ιδιαίτερα θετική επίδραση στα σάκχαρο νηστείας. Τα περισσότερα μέλια περιέχουν συστατικά από πολλά φυτά, καθώς οι μέλισσες συλλέγουν νέκταρ σε απόσταση 2 έως 4 μιλίων από την κυψέλη τους.
Το μέλι που παράγεται από ένα είδος φυτών ή ακόμη και μόνο ένα φυτό, όπως είναι το μέλι Tupelo, το μέλι λεβάντας και το μέλι robinia (ψευδοακακίας), βρέθηκε ότι μειώνει την LDL χοληστερόλη και τη συνολική χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και το σάκχαρο νηστείας.
Δείκτες φλεγμονής
Η υπερβολική φλεγμονή συνδέεται ολοένα και περισσότερο με μια σειρά ασθενειών, επομένως το εύρημα της μελέτης ότι το μέλι αύξησε τους δείκτες φλεγμονής IL-6 και TNF-alpha προκάλεσε αρχικά κάποια ανησυχία. Ωστόσο, ο Δρ. Khan επισημαίνει ότι μια αύξηση σε αυτούς τους δείκτες μπορεί πράγματι να υποδεικνύει πρόσθετα οφέλη.
«Η IL-6 μπορεί να παίζει ρόλο στη διατήρηση του ελέγχου της γλυκόζης βελτιώνοντας τον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων σε ολόκληρο το σώμα», είπε. Ομοίως, ο TNF-alpha είναι ένας δείκτης της έμφυτης ανοσολογικής απόκρισης του σώματος, επομένως μια αύξηση μέσω της πρόσληψης μελιού μπορεί να υποδηλώνει βελτιωμένη ανοσία.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο Nutrition Reviews.