Όσα πρέπει να ξέρετε για τη διαλειμματική νηστεία – Βλάπτει το ανοσοποιητικό η παράλειψη του πρωινού;

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη της Ιατρικής Σχολής Icahn του νοσοκομείου Mount Sinai στις ΗΠΑ, η διαλειμματική νηστεία μπορεί να είναι επιζήμια για την καταπολέμηση μιας μόλυνσης και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Η έρευνα, η οποία επικεντρώθηκε σε μοντέλα ποντικιών, είναι από τις πρώτες που έδειξε ότι η παράλειψη γευμάτων πυροδοτεί μια απόκριση στον εγκέφαλο, η οποία επηρεάζει αρνητικά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.

Τα αποτελέσματα που επικεντρώνονται στο πρωινό δημοσιεύτηκαν στο τεύχος του περιοδικού Immunity και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση του πώς η χρόνια νηστεία μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα το σώμα.

“Αυξάνονται τα τελευταία χρόνια όσοι πιστεύουν ότι η νηστεία είναι υγιεινή πρακτική και υπάρχουν πράγματι άφθονα στοιχεία για τα οφέλη της νηστείας. Η μελέτη μας λειτουργεί ως μια προειδοποίηση, καθώς υποδηλώνει ότι μπορεί επίσης να υπάρχει ένα κόστος για τη νηστεία που εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία”, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας.

“Πρόκειται για μια μηχανιστική μελέτη που εμβαθύνει σε ζητήματα θεμελιώδους βιολογίας σχετικά με τη νηστεία. Η μελέτη δείχνει ότι υπάρχει μια επικοινωνία μεταξύ του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος”.

Οι ερευνητές είχαν στόχο να κατανοήσουν καλύτερα το πώς η νηστεία (από μια σχετικά σύντομη νηστεία μόνο λίγων ωρών έως μια πιο σοβαρή νηστεία 24 ωρών) επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ανέλυσαν δύο ομάδες ποντικών.

Η μία ομάδα έτρωγε πρωινό αμέσως μετά το ξύπνημα (το πρωινό είναι το μεγαλύτερο γεύμα της ημέρας) και η άλλη ομάδα δεν έτρωγε καθόλου πρωινό. Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα αίματος και στις δύο ομάδες όταν τα ποντίκια ξύπνησαν (βασική γραμμή), στη συνέχεια τέσσερις ώρες αργότερα και οκτώ ώρες αργότερα.

Κατά την ανάλυση των δειγμάτων αίματος, οι ερευνητές παρατήρησαν μια ευδιάκριτη διαφορά στην ομάδα νηστείας.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές είδαν διαφορά στον αριθμό των μονοκυττάρων, τα οποία είναι λευκά αιμοσφαίρια που παράγονται στον μυελό των οστών και ταξιδεύουν στο σώμα, όπου παίζουν πολλούς κρίσιμους ρόλους, από την καταπολέμηση λοιμώξεων, μέχρι καρδιακές παθήσεις και καρκίνο.

Στην βασική γραμμή, όλα τα ποντίκια είχαν την ίδια ποσότητα μονοκυττάρων. Αλλά μετά από τέσσερις ώρες, τα μονοκύτταρα σε ποντίκια από την ομάδα που νηστεύει επηρεάστηκαν δραματικά.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 90% αυτών των κυττάρων εξαφανίστηκε από την κυκλοφορία του αίματος και ο αριθμός μειώθηκε περαιτέρω στις οκτώ ώρες. Από την άλλη, τα μονοκύτταρα στην ομάδα που δεν νηστεύει δεν επηρεάστηκαν.

Στα ποντίκια που νήστευαν, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα μονοκύτταρα ταξίδεψαν πίσω στον μυελό των οστών, όπου και αδρανοποιήθηκαν.

Ταυτόχρονα, η παραγωγή νέων κυττάρων στον μυελό των οστών μειώθηκε. Τα μονοκύτταρα στον μυελό των οστών (τα οποία συνήθως έχουν μικρή διάρκεια ζωής) έχουν αλλάξει σημαντικά.

Επέζησαν περισσότερο ως συνέπεια της παραμονής τους στον μυελό των οστών και γερνούσαν διαφορετικά από τα μονοκύτταρα που έμειναν στο αίμα.

Οι ερευνητές συνέχισαν να έχουν τα ποντίκια σε κατάσταση νηστείας για έως και 24 ώρες και στη συνέχεια επανέφεραν την τροφή τους.

Τότε, τα κύτταρα που “κρύβονταν” στον μυελό των οστών επανήλθαν στην κυκλοφορία του αίματος μέσα σε λίγες ώρες. Αυτό το κύμα οδήγησε σε αυξημένο επίπεδο φλεγμονής.

Αντί να προστατεύουν από την μόλυνση, αυτά τα αλλοιωμένα μονοκύτταρα ήταν πιο φλεγμονώδη, καθιστώντας το σώμα λιγότερο ανθεκτικό στην καταπολέμηση μιας μόλυνσης.

Αυτή η μελέτη είναι από τις πρώτες που έκανε τη σύνδεση μεταξύ του εγκεφάλου και αυτών των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος κατά τη διάρκεια της φάσης νηστείας.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου έλεγχαν την απόκριση των μονοκυττάρων κατά τη διάρκεια της νηστείας.

Αυτή η μελέτη έδειξε ότι η νηστεία προκαλεί μια απόκριση στρες στον εγκέφαλο (αυτό είναι που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πεινασμένοι και ευερέθιστοι) και αυτό πυροδοτεί αμέσως μια μεγάλης κλίμακας μετανάστευση αυτών των λευκών αιμοσφαιρίων από το αίμα στον μυελό των οστών και στη συνέχεια πίσω στην κυκλοφορία του αίματος λίγο μετά την επανεισαγωγή της τροφής.

Ο επικεφαλής συγγραφέας τόνισε ότι αν και υπάρχουν επίσης στοιχεία για τα μεταβολικά οφέλη της νηστείας, αυτή η νέα μελέτη είναι μια χρήσιμη πρόοδος στην πλήρη κατανόηση των μηχανισμών του σώματος.

“Η μελέτη δείχνει ότι, από την μία πλευρά, η νηστεία μειώνει τον αριθμό των κυκλοφορούντων μονοκυττάρων, κάτι που θα μπορούσε να θεωρήσει κανείς καλό, καθώς αυτά τα κύτταρα είναι σημαντικά συστατικά της φλεγμονής. Από την άλλη πλευρά, η επανεισαγωγή τροφής δημιουργεί ένα κύμα μονοκυττάρων που πλημμυρίζουν πάλι το αίμα, κάτι που μπορεί να είναι προβληματικό. Η νηστεία, επομένως, ρυθμίζει αυτήν τη δεξαμενή με τρόπους που δεν είναι πάντα ωφέλιμοι για την ικανότητα του σώματος να ανταποκρίνεται σε μια πρόκληση, όπως μια μόλυνση”, εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας.

“Επειδή αυτά τα κύτταρα είναι τόσο σημαντικά για άλλες ασθένειες, όπως οι καρδιακές παθήσεις ή ο καρκίνος, η κατανόηση του πώς ελέγχεται η λειτουργία τους είναι κρίσιμης σημασίας”, κατέληξε.