Εκατομμύρια είναι οι άνθρωποι που έχουν μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό, δηλαδή αρρυθμίες, χωρίς να το συνειδητοποιούν.
Ο πιο συνηθισμένος τύπος αρρυθμίας είναι η κολπική μαρμαρυγή, η οποία προκαλεί ακανόνιστο και συχνά ασυνήθιστα γρήγορο καρδιακό ρυθμό, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Εάν διαγνωστεί, η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Τουλάχιστον 270.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αρρυθμίες χωρίς να το γνωρίζουν, σύμφωνα με το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς (BHF).
«Αυτό που παραμένει ανησυχητικό είναι ο τεράστιος αριθμός ανθρώπων που δεν έχουν διαγνωσθεί και δεν γνωρίζουν ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου», λέει ο Ιατρικός Διευθυντής του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιάς, καθηγητής Sir Nilesh Samani.
Η Trudie Lobban, ιδρύτρια της Arrhythmia Alliance, ενός φορέα ασθενών, επαγγελματιών υγείας και υπευθύνων χάραξης πολιτικής, προσθέτει: «Οι διαταραχές του καρδιακού ρυθμού είναι η κύρια αιτία αιφνίδιου καρδιακού θανάτου και εγκεφαλικών επεισοδίων. Και όμως πολύ λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν τον ρυθμό της καρδιάς τους».
Με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Εβδομάδας Καρδιακού Ρυθμού, οι ειδικοί υπογραμμίζουν τη σημασία να γνωρίζει κάποιος τα προειδοποιητικά σημάδια αρρυθμίας.
Τι πρέπει να γνωρίζετε:
- Οι αρρυθμίες μπορούν να επηρεάσουν όλες τις ηλικιακές ομάδες
- Η κολπική μαρμαρυγή είναι πιο συχνή σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες
Ο Δρ. Anthony Chow, σύμβουλος καρδιολογίας στο The Wellington Hospital, εξηγεί: «Τα προβλήματα του καρδιακού ρυθμού είναι μια πολύ κοινή κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει όλες τις ηλικιακές ομάδες. Η κολπική μαρμαρυγή είναι πιο συχνή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Επηρεάζει περίπου το 10% του πληθυσμού στην ηλικία των 70 και σχεδόν το 29% στην ηλικία των 80 ετών».
Πολλές είναι οι παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στον καρδιακό ρυθμό, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών του θυρεοειδούς, λοιμώξεων και άπνοιας ύπνου.
Στα ερεθίσματα που πυροδοτούν την κατάσταση περιλαμβάνονται επίσης το άγχος, η καφεΐνη, ο καπνός, το αλκοόλ, τα χάπια αδυνατίσματος και τα φάρμακα για τον βήχα ή το κρυολόγημα.
Συνήθως όμως υπάρχει μια υποκείμενη αιτία.
Προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να προσέχετε
Βασικά προειδοποιητικά σημάδια, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι το φτερούγισμα στο στήθος ή/και την καρδιά, οι ζαλάδες, η τάση λιποθυμίας, η δύσπνοια, η δυσφορία στο στήθος και η υπερβολική κόπωση.
Αυτά τα συμπτώματα δεν συνεπάγονται ότι έχετε οπωσδήποτε πρόβλημα με την καρδιά σας, αλλά δεν πρέπει να τα προσπερνάτε.
«Δεν εκδηλώνουν όλοι αυτά τα συμπτώματα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς μπορεί να μην εμφανίσουν καθόλου συμπτώματα» προσθέτουν οι ειδικοί.
Πώς θα μετρήσετε τον καρδιακό σας ρυθμό
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους ο καρδιακός σας ρυθμός μπορεί να μετρηθεί κλινικά, μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος ή παλμογράφου. Μπορείτε να ελέγξετε τον σφυγμό σας και μόνοι σας στο σπίτι.
«Ο ευκολότερος τρόπος για να ανιχνεύσετε μια αρρυθμία είναι να αισθανθείτε τον σφυγμό σας και επομένως τον καρδιακό σας ρυθμό» λέει η Λόμπαν.
«Ένα τόσο απλό πράγμα όπως είναι ο έλεγχος του καρδιακού σας ρυθμού, διάρκειας 30 δευτερολέπτων μπορεί κυριολεκτικά να σώσει τη ζωή σας».
Είναι σημαντικό να είστε σε καθιστή θέση ανάπαυσης για πέντε λεπτά πριν τη μέτρηση και να θυμάστε ότι αν έχετε πάρει κάποιο διεγερτικό, όπως είναι η καφεΐνη ή η νικοτίνη, θα επηρεάσουν τον ρυθμό σας.
Θα χρειαστείτε ένα ρολόι που μετρά δευτερόλεπτα ή τον χρονοδιακόπτη του τηλεφώνου σας.
Κρατήστε το αριστερό ή το δεξί σας χέρι προς τα έξω με την παλάμη σας προς τα επάνω και τον αγκώνα ελαφρώς λυγισμένο.
Με το άλλο σας χέρι, τοποθετήστε το δείκτη και το μεσαίο δάχτυλό σας στον καρπό σας κοντά στη βάση του αντίχειρά σας, ανάμεσα στο οστό και τον τένοντα του αντίχειρα, για να βρείτε τον σφυγμό σας.
Μόλις βρείτε τον σφυγμό σας, διατηρήστε σταθερή πίεση και μετρήστε τους παλμούς για 30 δευτερόλεπτα, στη συνέχεια πολλαπλασιάστε επί δύο για να μάθετε τον καρδιακό σας ρυθμό σε παλμούς ανά λεπτό.
Εάν ο καρδιακός σας ρυθμός είναι ακανόνιστος, θα πρέπει να μετράτε για ένα λεπτό και να μην πολλαπλασιάζεστε.
Η αρρυθμία μπορεί να προκαλέσει πολλά σοβαρά προβλήματα υγείας
Η αρρυθμία της καρδιάς μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από σοβαρές επιπλοκές, όπως εγκεφαλικό, καρδιακή ανεπάρκεια και έμφραγμα, εξηγεί ο Δρ. Τσόου.
«Οι καρδιακές αρρυθμίες, ιδιαίτερα η κολπική μαρμαρυγή, συχνά συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θρόμβων στο αίμα, επομένως είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε τα προειδοποιητικά σημάδια», λέει.
«Αν ένας θρόμβος σπάσει, μπορεί να μετακινηθεί απευθείας από την καρδιά στον εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό.
Πότε πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό
Εάν έχετε ιστορικό καρδιακών προβλημάτων ή ανησυχείτε για τον ρυθμό της καρδιάς σας, πρέπει να μιλήσετε με καρδιολόγο. Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό αρρυθμίας και/ή αιφνίδιου καρδιακού θανάτου.
Θεραπεία αρρυθμίας
Οι αρρυθμίες μπορούν να αντιμετωπιστούν με διάφορους τρόπους. Κάποιοι άνθρωποι δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι πέρα από το να παρακολουθούνται τακτικά από γιατρό. Άλλοι μπορεί να χρειαστούν φαρμακευτική θεραπεία ή εμφύτευση ηλεκτρικής συσκευής όπως βηματοδότη.
Θεραπείες όπως η καρδιοανάταξη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαναφορά του καρδιακού ρυθμού προκαλώντας ένα σοκ μέσω του θώρακα στην καρδιά.
Άλλη επέμβαση είναι η επέμβαση Κατάλυσης Κοιλιακής Ταχυκαρδίας, η οποία τροποποιεί τον μυοκαρδιακό ιστό, ώστε να μην μεταδίδει πλέον ηλεκτρικά σήματα.