Οστεοαρθρίτιδα: Το φάρμακο που προλαμβάνει την αντικατάσταση ισχίου και γόνατος

Ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο που υπάρχει εδώ και πάνω από 2.000 χρόνια μπορεί να βοηθήσει στην καθυστέρηση ενός πολύ διαδομένου σύγχρονου προβλήματος: των αντικαταστάσεων ισχίου και γονάτων.

Νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι ηλικιωμένοι που έλαβαν το φάρμακο, το οποίο ονομάζεται κολχικίνη, ήταν λιγότερο πιθανό να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης ισχίου ή γόνατος τα επόμενα δύο χρόνια, σε σύγκριση με αυτούς που έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Η μελέτη συνοδεύεται από μια σημαντική προειδοποίηση, σημείωσαν οι ερευνητές: Οι ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη κολχικίνης για την πρόληψη καρδιακών προβλημάτων και όχι αντικατάστασης αρθρώσεων.

Αυτός είναι ο βασικός λόγος που τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν ότι το φάρμακο εμπόδισε την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος ή του ισχίου. Πρόκειται για την κοινή μορφή αρθρίτιδας που σχετίζεται με την ηλικία κατά την οποία φθείρεται σταδιακά ο χόνδρος που προστατεύει τις αρθρώσεις.

Τα ευρήματα συνιστούν ωστόσο, ένα ισχυρό επιχείρημα για τη μελέτη της κολχικίνης ως θεραπείας για την οστεοαρθρίτιδα, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Michelle Heijman, της κλινικής Sint Maartens, στο Nijmegen της Ολλανδίας.

Μέχρι τότε, είπε, το φάρμακο δεν μπορεί να συνιστάται ως θεραπεία για την πάθηση των αρθρώσεων.

Τα υπάρχοντα φάρμακα για την οστεοαρθρίτιδα προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο, αλλά κανένα δεν επιβραδύνει την υποκείμενη καταστροφή των αρθρώσεων.

Η κολχικίνη είναι ένα από του στόματος χορηγούμενο φάρμακο που συνταγογραφείται εδώ και χρόνια για άλλη μορφή αρθρίτιδας, την ουρική αρθρίτιδα. Οι γιατροί το συνιστούν επίσης μερικές φορές για τη θεραπεία της περικαρδίτιδας, της φλεγμονής γύρω από την καρδιά.

Κλινική μελέτη διαπίστωσε το 2020 ότι η κολχικίνη ωφελεί άτομα που είχαν υποστεί πρόσφατα έμφραγμα, μειώνοντας τον κίνδυνο περαιτέρω καρδιακών επιπλοκών και εγκεφαλικού τα επόμενα δύο χρόνια, σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο.

Η κολχικίνη δρα αναστέλλοντας την παραγωγή συγκεκριμένων φλεγμονωδών πρωτεϊνών, οι οποίες εμπλέκονται στην εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας. Έτσι, η Heijman κι οι συνεργάτες της σκέφτηκαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν κολχικίνη στη μελέτη του 2020, μπορεί να είχαν και μικρότερη πιθανότητα χειρουργικής επέμβασης αντικατάστασης ισχίου ή γόνατος.

Για να το ανακαλύψουν, επανεξέτασαν τα δεδομένα της μελέτης.

Στη μελέτη συμμετείχαν πάνω από 5.500 ασθενείς με μέση ηλικία τα 66 έτη. Οι μισοί έλαβαν τυχαία χαμηλή δόση κολχικίνης (0,5 χιλιοστόγραμμα την ημέρα), ενώ οι άλλοι μισοί έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε διάστημα δύο και πλέον ετών, το 2,5% των ασθενών που έλαβαν κολχικίνη υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης ισχίου ή γόνατος, έναντι 3,5% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Η συντριπτική πλειοψηφία των αντικαταστάσεων ισχίου και γόνατος γίνονται λόγω σοβαρής οστεοαρθρίτιδας. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματα αντανακλούν την επίδραση της κολχικίνης στην εξέλιξη της αρθρίτιδας.

Αυτή η δοκιμή ωστόσο, επικεντρώθηκε σύμφωνα με την Heijman, σε ασθενείς με καρδιοπάθεια, επομένως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αλλαγή των κατευθυντήριων γραμμών θεραπείας για την οστεοαρθρίτιδα.

«Γι’ αυτό θέλουμε να διεξάγουμε μια μελέτη παρακολούθησης που στοχεύει ειδικά την οστεοαρθρίτιδα», είπε. «Εάν επιβεβαιώσουμε ότι η κολχικίνη λειτουργεί, μπορούμε επιτέλους να προσφέρουμε στους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα μια ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία».

Η κολχικίνη χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια και θεωρείται «σχετικά ασφαλής και καλά ανεκτή».

Στην πραγματικότητα, η χρήση της χρονολογείται εδώ και κάποιες χιλιάδες χρόνια, όταν οι αρχαίοι Έλληνες τη λάμβαναν ως καθαρτικό. Οι πιο συχνές παρενέργειές της είναι ο κοιλιακός πόνος, η ναυτία και η διάρροια.