Υγεία
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ, τι συμβαίνει όταν ο οστικός ιστός νεκρώνεται εξαιτίας της έλλειψης παροχής αίματος;
Η κατάσταση λέγεται αγγειακή νέκρωση και μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο των οστικών κυττάρων.
Άλλα ονόματα είναι οστεονέκρωση ή έμφραγμα των οστών.
Τα οστά είναι ζωντανά και χρειάζονται τροφή από την παροχή αίματος για να παραμείνουν υγιή. Εάν δεν αποκατασταθεί η παροχή αίματος στο οστό, αναπτύσσονται μικρές ρωγμές και το οστό μπορεί να σπάσει και να νεκρώσει. Η αγγειακή νέκρωση εμφανίζεται συνήθως στους γοφούς, τα γόνατα, τους ώμους, τους αγκώνες και τους αστραγάλους.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Η αγγειακή νέκρωση προκαλείται από τραυματισμό των μικρών αιμοφόρων αγγείων γύρω από τις αρθρώσεις. Αυτοί οι τραυματισμοί μπορεί να περιλαμβάνουν τραύμα στην άρθρωση, όπως εξάρθρωση ή κάταγμα του οστού που την περιβάλλει.
Άλλες αιτίες διακοπής της παροχής αίματος περιλαμβάνουν υψηλές δόσεις στεροειδών που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία ρευματολογικών ή πνευμονικών παθήσεων, υπερβολική χρήση αλκοόλ ή παθήσεις που επηρεάζουν τα μικρά αιμοφόρα αγγεία.
Παράγοντες κινδύνου για την αγγειακή νέκρωση είναι το τραύμα, οι υψηλές δόσεις κορτικοστεροειδών, το αλκοόλ, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η λοίμωξη HIV, το ιστορικό καρκίνου που απαιτεί ακτινοβολία στην άρθρωση, η χημειοθεραπεία, οι διαταραχές πήξης του αίματος, οι ρευματολογικές παθήσεις και η COVID-19.
Από αγγειακή νέκρωση κινδυνεύουν οι ασθενείς όλων των ηλικιών, είναι επομένως σημαντικό να μην αγνοούνται τα συμπτώματα, ώστε το οστό να μπορεί να αντιμετωπιστεί πριν νεκρώσει η άρθρωση.
Συμπτώματα
Οι ασθενείς μπορεί να μην εκδηλώνουν συμπτώματα, καθώς η οστεονέκρωση μπορεί να διαγνωστεί τυχαία (κατά τη διάρκεια μιας ακτινογραφίας, αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας για άλλο ιατρικό πρόβλημα). Μπορεί όμως να εκδηλωθεί και με ήπιο ή οξύ πόνο.
Όταν είναι σε αρχικό στάδιο, είναι πιθανό να μην γίνει αντιληπτή στην ακτινογραφία. Εάν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν, απαιτείται μαγνητική ή αξονική τομογραφία. Ακόμα κι αν ο πόνος είναι πολύ ήπιος, ο επίμονος πόνος που δεν υποχωρεί, απαιτεί απεικόνιση υψηλότερου επιπέδου (μαγνητική τομογραφία). Ο βαθμός πόνου ενός ασθενούς δεν αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα της οστεονέκρωσης, είτε η άρθρωση έχει αρχίσει να νεκρώνει είτε υπάρχει βλάβη στον χόνδρο.
Θεραπείες
Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες, φαρμακευτικές και χειρουργικές, θεραπείες για την αγγειακή νέκρωση.
Για περιπτώσεις στις οποίες η άρθρωση δεν έχει νεκρώσει, οι ασθενείς μπορούν να ακολουθήσουν μη χειρουργικές θεραπείες, όπως είναι μια κατηγορία φαρμάκων για την οικοδόμηση των οστών που ονομάζονται διφωσφονικά.
Όσοι έχουν διαταραχή της πήξης του αίματος ή αγγειακή νόσο θα πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα για την αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων (αντιπηκτικά ή φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης).
Ο πόνος μπορεί να αντιμετωπιστεί με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως ακεταμινοφαίνη ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Τα φάρμακα αυτά δεν θεραπεύουν την οστεονέκρωση.
Όσον αφορά τις χειρουργικές επιλογές, η αποσυμπίεση του πυρήνα είναι μια κοινή διαδικασία κατά την οποία ο χειρουργός αφαιρεί πυρήνες νεκρού οστού. Μπορούν επίσης να αντικατασταθούν αυτοί οι πυρήνες με νέο υγιές οστό προκειμένου να διεγείρουν την αναγέννηση νέων αγγείων και την ανάπτυξη των οστών. Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει νέες τεχνικές για τη βελτίωση της ποιότητας και του αποτελέσματος της χειρουργικής αποσυμπίεσης του πυρήνα, όπως οι τεχνολογίες τρισδιάστατης στόχευσης και η χρήση βλαστοκυττάρων.
Πόσο καιρό μπορεί να ζήσει κάποιος με οστεονέκρωση;
Οι περισσότεροι ασθενείς με αγγειακή νέκρωση δεν ζούνε λιγότερο, καθώς μπορούν να αναρρώσουν από τις χειρουργικές επεμβάσεις και να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Κάποιοι ασθενείς ωστόσο, με υποκείμενα προβλήματα υγείας που αυξάνουν τον κίνδυνο αγγειακής νέκρωσης και εάν αυτές οι καταστάσεις δεν αντιμετωπιστούν, μπορεί να έχουν χειρότερη ποιότητα ζωής.
