Υγεία
Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πως το συστηματικό περπάτημα μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ, ακόμα και αν ήδη έχει κάποιος ήπια νοητική διαταραχή.
Η διαταραχή αυτή μπορεί να αποτελεί πρόδρομη κατάσταση της νόσου, δεδομένου ότι συχνά εξελίσσεται σε Αλτσχάιμερ.
Πώς μπορεί να ασκεί αυτή τη δράση το περπάτημα; Ως φαίνεται ενισχύει τις συνδέσεις (συνάψεις) εντός και μεταξύ τριών βασικών δικτύων νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου.
Η σχετική μελέτη διεξήχθη από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μαίρυλαντ. Συμμετείχαν 33 ηλικιωμένοι, ηλικίας 71-85 ετών. Άλλοι εξ αυτών είχαν υγιή νοητική λειτουργία και άλλοι ήπια νοητική διαταραχή. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Journal of Alzheimer’s Disease Reports.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, ζήτησαν από τους εθελοντές να ακολουθήσουν επί 12 εβδομάδες ένα πρόγραμμα άσκησης που βασιζόταν στο περπάτημα. Οι εθελοντές έπρεπε να βαδίζουν υπό επίβλεψη σε κυλιόμενο διάδρομο τέσσερις φορές την εβδομάδα. Κάθε συνεδρία διαρκούσε 30 λεπτά.
Για να αξιολογηθεί η επίδραση που είχε το περπάτημα στις νοητικές λειτουργίες τους, οι συμμετέχοντες έπρεπε να διαβάσουν και να θυμηθούν μία μικρή ιστορία. Την διάβασαν δύο φορές: μία πριν αρχίσουν να βαδίζουν συστηματικά και ακόμα μία όταν πέρασαν οι 12 εβδομάδες.
Λειτουργική μαγνητική τομογραφία
Επιπλέον, υποβλήθηκαν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου για να ελεγχθεί η δραστηριότητά του σε τρία βασικά δίκτυα νευρικών κυττάρων:
- Στο δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας (DMN)
- Στο μετωποβρεγματικό δίκτυο (frontoparietal)
- Στο δίκτυο σημαντικότητας (salience)
Το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας είναι ενεργό όταν ο εγκέφαλος αναπαύεται (π.χ. όταν ονειροπολούμε ή σκεφτόμαστε το παρελθόν). Σχετίζεται στενά με τον ιππόκαμπο – μία δομή του εγκεφάλου που επηρεάζεται από τις πρώτες από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Το μετωποβρεγματικό δίκτυο εμπεριέχει τα κέντρα λήψης αποφάσεων και μνήμης. Τέλος, το δίκτυο σημαντικότητας παρακολουθεί τον κόσμο και τα διάφορα ερεθίσματα που δεχόμαστε από αυτόν. Δρα ως ηθμός (φίλτρο), αποφασίζοντας τι είναι αρκετά σημαντικό ώστε να του δώσουμε σημασία.
Τα ευρήματα
Η μελέτη έδειξε πως το περπάτημα βελτίωσε σημαντικά την ικανότητα των συμμετεχόντων να θυμούνται την ιστορία που διάβαζαν. Επιπλέον, η δραστηριότητα του εγκεφάλου τους ήταν πιο ισχυρή και πιο συγχρονισμένη.
Οι βελτιώσεις ήταν ιδιαιτέρως εμφανείς στο δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας και στο δίκτυο σημαντικότητας.
Ο επικεφαλής ερευνητής και καθηγητής Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μαίρυλαντ εξηγεί: «Τα δίκτυα του εγκεφάλου που μελετήσαμε, εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου στους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ ή ήπια νοητική διαταραχή. Τα δίκτυα αυτά αποσυνδέονται, με συνέπεια να χάνουν οι ασθενείς την ικανότητα να σκέπτονται καθαρά και να θυμούνται. Το περπάτημα ως φαίνεται μπορεί να το αλλάξει αυτό».
Όπως εξήγησε, η μελέτη έδειξε ότι το περπάτημα διεγείρει την ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει και να προσαρμόζεται. Αυτό υποδηλώνει ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να σταθεροποιεί την ήπια νοητική διαταραχή. Μακροπρόθεσμα, δε, θα μπορούσε ίσως να καθυστερήσει την εξέλιξή της σε νόσο Αλτσχάιμερ.
