Ποια φάρμακα μπορούν να οδηγήσουν στην αποβολή των οδοντικών εμφυτευμάτων

Μπορούν τα χάπια που σας έγραψε ο γιατρός σας να επηρεάσουν την πορεία της χειρουργικής επέμβασης για την τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων;

Οδοντίατροι στην Ισπανία διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που λάμβαναν αντικαταθλιπτικά -συγκεκριμένα, εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs)- τη στιγμή της επέμβασης και για τουλάχιστον ένα χρόνο πριν, είχαν 4,5 φορές αυξημένο κίνδυνο να αποβάλει τα εμφυτεύματα ο οργανισμός τους.

Οι 170 ασθενείς που συμμετείχαν στη μελέτη λάμβαναν κάποια από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως σιταλοπράμη, εσιταλοπράμη, φλουοξετίνη, φλουβοξαμίνη, παροξετίνη και σερτραλίνη.

Τα οδοντικά εμφυτεύματα τοποθετούνται απευθείας στο οστό της γνάθου, προκειμένου να γίνουν η βάση στη οποία θα «βιδωθεί» το ψεύτικο δόντι.

Μια αποτυχημένη εμφύτευση σημαίνει ότι το εμφύτευμα αποβάλλεται, κινείται, παρατηρείται οστική απώλεια, πόνος ή πύον.

Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, υποστηρίζουν ότι οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, μπορεί να επηρεάσουν τον μεταβολισμό των οστών, δηλαδή την οστεοποίηση και την οστική αποδόμηση.

Φυσιολογικά, το σώμα καλύπτει με νέο οστό την επιφάνεια του εμφυτεύματος, καθιστώντας το ασφαλές, μια διαδικασία που ονομάζεται οστεοενσωμάτωση. Αυτό όμως μπορεί να μη συμβεί με τους SSRI, με αποτέλεσμα το εμφύτευμα να μην ενσωματώνεται με το οστό.

Τα φάρμακα μπορούν επίσης να προκαλέσουν τρίξιμο των δοντιών (βρουξισμό), το οποίο ασκεί πίεση στα εμφυτεύματα, ενώ μπορούν να αλλάζουν και τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, η οποία εμπλέκεται στον έλεγχο των μυών.

Τα αντιψυχωσικά -που συνταγογραφούνται για διπολική διαταραχή, σοβαρή κατάθλιψη και σχιζοφρένεια- μπορούν επίσης να προκαλέσουν προβλήματα στα οδοντικά εμφυτεύματα, καθώς προκαλούν και αυτά τρίξιμο των δοντιών.

Μελέτη του 2019 έδειξε ότι «ο βρουξισμός (τρίξιμο των δοντιών) είναι μια μη αναγνωρισμένη ανεπιθύμητη ενέργεια των φαρμάκων, ιδιαίτερα των αντιψυχωσικών και των αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης.

Πόσο πρέπει να ανησυχούν οι άνθρωποι εάν παίρνουν αυτά τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και έχουν ή σκοπεύουν να βάλουν οδοντικά εμφυτεύματα;

Ο καθηγητής Justin Durham, επιστημονικός σύμβουλος στη Βρετανική Οδοντιατρική Εταιρεία, περιέγραψε τα ευρήματα ως «ενδιαφέροντα», αλλά είπε ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα και ότι οι κλινικές οδηγίες δεν θα αλλάξουν με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης.

«Ο μηχανισμός μέσω του οποίου τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να επηρεάσουν την προσκόλληση των δοντιών και των εμφυτευμάτων στο οστό του στόματος, είναι πολύπλοκος και δεν έχει ακόμη διερευνηθεί και κατανοηθεί πλήρως», λέει.

Για παράδειγμα, θα μπορούσαν τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, στα άτομα με κατάθλιψη να προκαλούν φλεγμονές και ουλίτιδα.

Επιπλέον, «τα ποικίλα συμπεριφορικά συμπτώματα της κατάθλιψης, περιλαμβάνουν έλλειψη κινήτρων, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα των ανθρώπων να διατηρήσουν τη στοματική τους υγεία, με επακόλουθο αυξημένο κίνδυνο ουλίτιδας σε συνδυασμό με διέγερση φλεγμονής μέσω της αύξησης της κορτιζόλης ως αντίδραση στο στρες», λέει ο καθηγητής Durham.

Δεν είναι η πρώτη μελέτη που υπογραμμίζει πώς μπορούν να επηρεάσουν την έκβαση της οδοντιατρικής θεραπείας τα συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Τα διφωσφονικά, τα οποία συνταγογραφούνται σε μία στις δέκα μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο (σύμφωνα με μια μελέτη του 2019), επιβραδύνουν τη διάσπαση και την επαναρρόφηση του παλιού οστού.

Τα διφωσφονικά είναι αντιοστεολυτικά φάρμακα που χορηγούνται σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης αλλά και σε καρκίνο των οστών ή μεταστατικό καρκίνο. Τα διφωσφονικά μειώνουν τον μεταβολισμό των οστών και έτσι εμποδίζουν τη συνεχή απορρόφηση και ανάπλασή τους.

Η οστεονέκρωση των γνάθων είναι επιπλοκή των συγκεκριμένων φαρμάκων. Η βλάβη αυτή εμφανίζεται ως περιοχές νεκρωμένου οστού στο στόμα που δεν επουλώνονται. Η οστενέκρωση είναι αρκετά σπάνια ωστόσο αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισής της:

– στην περίοδο χορήγησής τους όταν υπάρχουν φλεγμονές στο στόμα ή
– όταν διενεργηθούν χειρουργικές πράξεις (π.χ. εξαγωγές και εμφυτεύματα)
– όταν τα διφωσφονικά λαμβάνονται ενδοφλέβια

Άλλοι τύποι φαρμάκων που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα είναι τα αντιπηκτικά.

«Φάρμακα όπως η κλοπιδογρέλη, χρησιμοποιούνται ευρέως για τη μείωση της πιθανότητας καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού σε άτομα υψηλού κινδύνου», δήλωσε ο Nilesh Parmar, ειδικός στην οδοντιατρική εμφυτευμάτων.

«Ο κίνδυνος για τους οδοντιατρικούς ασθενείς είναι η υπερβολική αιμορραγία όταν υποβάλλονται σε μια διαδικασία, όπως η εξαγωγή δοντιού ή η τοποθέτηση εμφυτεύματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τη χειρουργική επέμβαση σε συνδυασμό με τη συρραφή του τραύματος, χρησιμοποιώντας αιμοστατικούς παράγοντες — σφουγγάρια που βάζουμε μέσα και βοηθούν στη δημιουργία θρόμβων αίματος. Αλλά εάν ο οδοντίατρος γνωρίζει ότι ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτικά, μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τον γιατρό του σχετικά με την προσωρινή διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής του, ώστε να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τη χειρουργική επέμβαση».

Τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, τα οποία βοηθούν στην «ηρεμία» του ανοσοποιητικού συστήματος και χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση αυτοάνοσων παθήσεων, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος του Crohn, μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη θεραπεία.