Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για την πρόωρη άνοια

Από την κατανάλωση αλκοόλ μέχρι την κοινωνική απομόνωση, και από τα προβλήματα ακοής μέχρι τις καρδιακές παθήσεις, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει τουλάχιστον 12 περιβαλλοντικούς μη γενετικούς παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας στους κάτω των 65 ετών.

Αν και κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται παγκοσμίως περίπου 370.000 νέες περιπτώσεις άνοιας πρώιμης έναρξης, τα αίτια δεν έχουν ερευνηθεί επαρκώς.

Νέα μεγάλη μελέτη επιστημόνων στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία, δείχνει ότι η στόχευση παραγόντων που αφορούν την υγεία και τον τρόπο ζωής, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν περισσότερα από 350.000 άτομα κάτω των 65 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη U.K. Biobank.

Διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, βρίσκονταν σε χειρότερη οικονομική κατάσταση, είχαν πρόβλημα με το αλκοόλ, ήταν κοινωνικά απομονωμένοι και αντιμετώπιζαν προβλήματα υγείας, όπως έλλειψη βιταμίνης D, κατάθλιψη, εγκεφαλικό, προβλήματα ακοής και καρδιοπάθεια, είχαν σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες για διάγνωση άνοιας.

Παρόλο που φάνηκε να παίζουν ρόλο συγκεκριμένες γονιδιακές παραλλαγές, τα ευρήματα αμφισβητούν την άποψη ότι ευθύνονται μόνο τα γονίδια.

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και πιο ισχυρή μελέτη του είδους που έχει διεξαχθεί ποτέ», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης David Llewellyn, διευθυντής έρευνας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Exeter στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Είναι συναρπαστικό ότι για πρώτη φορά αποκαλύπτεται ότι μπορούμε να αναλάβουμε δράση για να μειώσουμε τον κίνδυνο αυτής της εξουθενωτικής πάθησης, μέσω της στόχευσης μιας σειράς διαφορετικών παραγόντων» τόνισε.

Η άνοια πρώιμης έναρξης έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, σύμφωνα με τη συν-συγγραφέα της μελέτης Stevie Hendriks, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία.

«Οι πάσχοντες συνήθως συνεχίζουν να εργάζονται, να κάνουν παιδιά και να έχουν μια πολυάσχολη ζωή. Η αιτία θεωρείται συχνά ότι είναι γενετική, αλλά για πολλούς ανθρώπους δεν γνωρίζουμε ποια είναι η αιτία στην πραγματικότητα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θέλαμε να διερευνήσουμε και άλλους παράγοντες κινδύνου» πρόσθεσε.

Ο συν-συγγραφέας Sebastian Köhler επεσήμανε ότι η έρευνα σε ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια είχε ήδη αποκαλύψει ορισμένους παράγοντες κινδύνου.

«Εκτός από τους φυσικούς παράγοντες, η ψυχική υγεία παίζει επίσης σημαντικό ρόλο, συμπεριλαμβανομένης της αποφυγής του χρόνιου στρες, της μοναξιάς και της κατάθλιψης», δήλωσε ο Köhler, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και νευροψυχολογίας. «Το γεγονός ότι αυτό είναι εμφανές και στην άνοια σε νεαρή ηλικία με εξέπληξε και μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες για τη μείωση του κινδύνου και σε αυτή την ομάδα» πρόσθεσε.

«Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια αυξανόμενη συναίνεση ότι η άνοια συνδέεται με 12 συγκεκριμένους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, η αρτηριακή πίεση και η απώλεια ακοής. Είναι πλέον αποδεκτό ότι έως και τέσσερις στις 10 περιπτώσεις άνοιας παγκοσμίως συνδέονται με αυτούς τους παράγοντες» σημειώνουν οι ερευνητές.