Ο μεταγευματικός πόνος στο στομάχι, ή στην άνω κοιλιακή χώρα, είναι κάτι που ίσως αντιμετωπίζετε περιστασιακά και συνήθως δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Αλλά ο συχνός πόνος στην κοιλιά μετά το φαγητό μπορεί να είναι σύμπτωμα σημαντικών πεπτικών διαταραχών.
Πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας εάν έχετε συχνά πόνο στην κοιλιά μετά το φαγητό. Ο έντονος πόνος μπορεί να απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Σε αυτό το άρθρο κοιτάμε τους πιο σημαντικούς λόγους που μπορεί να έχετε πόνο στην κοιλιά μετά το φαγητό.
Πόνος στην κοιλιά μετά το φαγητό: Οι πιο κοινές αιτίες
Ο κοιλιακός πόνος μετά το φαγητό μπορεί να οφείλεται σε πολλές αιτίες, από την υπερκατανάλωση τροφής έως την παγκρεατίτιδα.
Οι παρακάτω είναι μερικοί συνήθεις λόγοι για αυτό το είδος πόνου. Ωστόσο, ο εντοπισμός μιας ακριβούς αιτίας μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολος.
Τρώτε πάρα πολύ ή πολύ γρήγορα
Το “μέσο” στομάχι μπορεί να χωρέσει μόνο περίπου 1 ή 2 φλιτζάνια φαγητού! Το πρόβλημα συχνά ξεκινά όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να υπερβούν αυτή την ποσότητα. Το στομάχι πρέπει να τεντωθεί για να δημιουργήσει χώρο για επιπλέον τροφή, κάτι που μπορεί να προκαλέσει δυσφορία ή πόνο.
Το να τρώτε πολύ γρήγορα μπορεί να σας κάνει να καταπιείτε επιπλέον αέρα, προκαλώντας φούσκωμα και αέρια.
Αυτά είναι, στην πραγματικότητα, δύο από τα κύρια ερεθίσματα για το κοιλιακό άλγος μετά από ένα γεύμα.
Δυσπεψία
Ο πόνος, ή το κάψιμο στον μέσον περίπου του άνω κοιλιάς σας ονομάζεται επιγαστρικός πόνος (δυσπεψία).
Η δυσπεψία μπορεί να προκαλέσει:
- Αίσθημα κορεσμού νωρίς σε ένα γεύμα
- Φούσκωμα
- Ναυτία
Είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα εάν:
- Πίνετε πολύ καφέ ή αλκοόλ
- Τρώτε πολύ γρήγορα ή πολύ
- Τρώτε πολλά λιπαρά, ή πικάντικα τρόφιμα, ή αυτά που περιέχουν πολύ οξύ (όπως πορτοκάλια και ντομάτες)
- Έχετε αυξημένο στρες
- Καπνίζετε
Εάν η δυσπεψία σας είναι χρόνια και δεν μπορεί να βρεθεί μια συγκεκριμένη αιτία, μπορεί να έχετε αυτό που που λέμε λειτουργική δυσπεψία. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρο δομικό πρόβλημα ή ασθένεια και απλά η πεπτική οδός δεν λειτουργεί κανονικά, προκαλώντας συνεχή συμπτώματα.
Οι λειτουργικές γαστρικές διαταραχές που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα μετά το φαγητό είναι:
- Σύνδρομο επιγαστρικού πόνου (EPS): Ο επιγαστρικός πόνος ή το κάψιμο είναι το κύριο σύμπτωμα
- Σύνδρομο μεταγευματικής δυσφορίας (PDS): Αισθάνεστε χορτάτοι νωρίς σε ένα γεύμα
Τροφικές δυσανεξίες και αλλεργίες
Πολλοί συγχέουν τις τροφικές αλλεργίες με τις τροφικές δυσανεξίες. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό επειδή ορισμένα από τα συμπτώματα (κράμπες στο στομάχι, διάρροια και έμετος) συμπίπτουν.
Οι τροφικές δυσανεξίες προκαλούνται από την αδυναμία του οργανισμού να αφομοιώσει ένα συγκεκριμένο συστατικό της τροφής. Για παράδειγμα, η έλλειψη του ενζύμου λακτάση προκαλεί δυσανεξία στην λακτόζη, ή προβλήματα με τα γαλακτοκομικά.
Τα άτομα με τροφικές αλλεργίες πρέπει να αποφεύγουν εντελώς ορισμένα τρόφιμα, ή συστατικά, επειδή μπορεί να τους προκαλέσουν μια ανώμαλη ανοσολογική απόκριση που, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Οι αλλεργίες στα αυγά, το γάλα, τα φιστίκια, τα οστρακοειδή και το σιτάρι είναι πιο συχνές.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια κατάσταση κατά την οποία οξύ από το στομάχι ρέει προς τα πάνω στον οισοφάγο και ίσως φτάνει και στο στόμα σας.
Η ΓΟΠ προκαλεί:
- Κάψιμο στον οισοφάγο (καούρα)
- Πόνος κατά την κατάποση
- Γεύση οξέος ή άπεπτης τροφής στον λαιμό ή το στόμα
Πολλοί άνθρωποι έχουν περιστασιακά συμπτώματα παλινδρόμησης. Όμως τα άτομα με ΓΟΠ έχουν συμπτώματα τακτικά.
Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι ασθενείς έχουν επίμονο κοιλιακό άλγος. Μάλιστα, τρεις από τους πιο κοινούς τύπους IBS περιλαμβάνουν κοιλιακή δυσφορία, μαζί με διάρροια, ή δυσκοιλιότητα.
Ανάλογα με το άτομο, η ενόχληση μπορεί να περιγραφεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ως:
- φούσκωμα
- κάψιμο
- κράμπες
- διάταση
- πληρότητα
- οξύς πόνος
Ο πόνος από το IBS μπορεί να εμφανιστεί στο άνω, μεσαίο και κάτω μέρος της κοιλιάς. Μπορεί επίσης να εξαπλωθεί στα πάνω μέρη του κορμού. Έως και το 30% των ατόμων που έχουν δυσπεψία έχουν επίσης IBS.
Πέτρες στη χολή
Οι πέτρες στη χολή είναι μικρές, σκληρές, κρυσταλλικές εναποθέσεις που μπορούν να σχηματιστούν στη χοληδόχο κύστη ή τους χοληφόρους πόρους (σωληνοειδείς δομές μέσα στο ήπαρ). Μπορεί να εμφανιστούν, όταν υπάρχει υπερβολική χοληστερόλη στη χολή σας, ανώμαλη λειτουργία της χοληδόχου κύστης, ή λόγω άλλων αιτιών.
Οι πέτρες στη χολή μερικές φορές προκαλούν πόνο μετά το φαγητό, ειδικά εάν ένα γεύμα ήταν μεγάλο, ή πλούσιο σε λιπαρά.
Μερικοί έχουν πόνο στη χοληδόχο κύστη και με άδειο στομάχι. Μπορεί ακόμη και να τους ξυπνήσει από τον ύπνο. Ο πόνος όπως αυτός ονομάζεται μερικές φορές κολικός της χοληφόρου χοληδόχου.
Είναι σημαντικό να πηγαίνετε στον γιατρό για τέτοιου είδους πόνο. Εάν η χοληδόχος κύστη σας έχει φλεγμονή, μπορεί να είναι σοβαρή. Ίσως χρειαστεί ακόμη και χειρουργική επέμβαση.
Επισκεφθείτε έναν γιατρό, εάν ο πόνος σας είναι:
- Στο μέσον, ή στη δεξιά πλευρά της άνω κοιλιάς σας
- Πίσω από το στέρνο
- Στο πάνω μέρος της πλάτης ή στον δεξιό ώμο
Άλλα συμπτώματα των χολόλιθων περιλαμβάνουν ναυτία και έμετο.
Παγκρεατίτιδα
Ο πόνος στην κοιλιά μετά το φαγητό μπορεί να οφείλεται σε παγκρεατίτιδα. Συχνά ξεκινά από την άνω κοιλιακή χώρα και “εξαπλώνεται” προς την πλάτη. Μπορεί επίσης να έχετε ναυτία και έμετο, δύο ενδεικτικά συμπτώματα παγκρεατίτιδας που μπορούν να τη διαχωρίσουν από άλλες αιτίες πόνου στο στομάχι μετά το φαγητό.
Εκτός από τη ναυτία και τον έμετο, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα εάν εμφανίσετε:
- Γρήγορο καρδιακό παλμό
- Έντονο πόνο στην κοιλιά
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Κιτρινωπό χρώμα δέρματος ή στο ασπράδι των ματιών (ίκτερος)
Οποιοδήποτε από αυτά τα σημάδια θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ότι έχετε μόλυνση, ή επικίνδυνη απόφραξη στο πάγκρεας, τη χοληδόχο κύστη, ή έναν παγκρεατικό πόρο.
Πεπτικό έλκος
Τα πεπτικά έλκη είναι πληγές στην επένδυση του στομάχου, ή του δωδεκαδακτύλου, που είναι το πρώτο τμήμα του εντέρου.
Αυτά τα έλκη μπορεί να προκαλέσουν πόνο που “χτυπά” οπουδήποτε ανάμεσα στο στέρνο και τον αφαλό, είτε το στομάχι είναι άδειο είτε όχι. Τότε, ο πόνος στην κοιλία ειδικά μετά το φαγητό συνήθως σημαίνει γαστρικό έλκος.
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφαίνη, η ασπιρίνη και η ναπροξένη μπορεί να οδηγήσουν σε πεπτικό έλκος, ειδικά εάν τα παίρνετε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πολλά έλκη προκαλούνται από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori). Είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί αυτή η μόλυνση. Εάν δεν το κάνετε, μπορεί να οδηγήσει σε ορισμένους καρκίνους του εντέρου.
Πόνος στην κοιλιά μετά το φαγητό: Λιγότερο συχνές αιτίες
Μερικές λιγότερο συχνές αιτίες πόνου μετά το φαγητό περιλαμβάνουν:
- Αεροφαγία (όταν καταπίνετε πολύ αέρα): Αν και αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τρώτε πολύ γρήγορα, μπορεί επίσης να οφείλεται στο ότι μιλάτε ενώ τρώτε ή μασάτε τσίχλα μετά από ένα γεύμα.
- Δυσκοιλιότητα: Για να απαλύνετε οποιαδήποτε ενόχληση, αποφύγετε τροφές με λίγες ή καθόλου φυτικές ίνες, όπως fast food, κρέας και επεξεργασμένα τρόφιμα. Και πίνετε άφθονο νερό. Το να παραμένετε καλά ενυδατωμένοι είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποφύγετε τον πόνο και την ενόχληση της δυσκοιλιότητας.
- Ισχαιμία του εντέρου (πρόβλημα με την παροχή αίματος στο λεπτό έντερο)
- Καρκίνος του στομάχου ή του οισοφάγου
Πόνος στην κοιλιά μετά το φαγητό: Πότε πρέπει να ενημερώσετε έναν γιατρό
Ο πόνος στο σώμα σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Εάν αισθάνεστε πόνο μετά το φαγητό κάθε τόσο και δεν σας εμποδίζει να λειτουργήσετε, μπορεί να θέλετε να το αναφέρετε στον γιατρό σας στην επόμενη επίσκεψή σας.
Αλλά εάν έχετε τακτικά πόνο μετά το φαγητό, ή ο πόνος στην κοιλιά είναι έντονος, τότε είναι ζωτικής σημασίας να κλείσετε ένα ραντεβού με γιατρό.
Αναζητήστε επείγουσα φροντίδα εάν έχετε έντονο πόνο μαζί με οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα:
- Κρυάδες
- Πυρετός
- Ίκτερος
- Γρήγορος καρδιακός ρυθμός
- Σοβαρός έμετος