Πως επηρεάζει την υγεία ο καπνός από τη φωτιά στο δάσος

Μεγάλη επιβάρυνση στην υγεία προκαλεί ο καπνός από τη φωτιά στο δάσος,  επηρεάζοντας ακόμα και όσους δεν βρίσκονται κοντά στα μέτωπά της, αναφέρει ένας Έλληνας ειδικός.

Ο καπνός αυτός αποτελείται από πολύπλοκο μίγμα αέριων, υγρών και στερεών συστατικών (αέρια, πτητικές οργανικές ενώσεις και σωματίδια). Η έκθεση σε αυτά μπορεί να έχει οξείες, βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, λέει ο καθηγητής του ΕΜΠ Μιλτιάδης Σταθερόπουλος, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δασικών Πυρκαγιών.

Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο καπνός από την φωτιά στο δάσος δεν περιορίζεται στο σημείο όπου αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη. «Οι δασικές πυρκαγιές , ιδιαίτερα αυτές που είναι πολύ μεγάλης διάρκειας και έκτασης, δεν έχουν τοπικές επιδράσεις», λέει. «Απλώνονται ακόμα και σε μία ολόκληρη ήπειρο ή και σε όλο τον πλανήτη. Η ρύπανση από τον καπνό της δασικής πυρκαγιάς δεν είναι τοπικό φαινόμενο, ούτε ενός δήμου. Αναλόγως με τη διάρκειά της, είναι φαινόμενο μιας ολόκληρης γραμμής, όπου κατευθύνεται ο καπνός».

Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να μας ενδιαφέρουν όλους οι δασικές πυρκαγιές και ο καπνός τους. «Η ρύπανση μπορεί να είναι περιφερειακή, διασυνοριακή, διακρατική», τονίζει χαρακτηριστικά.

Οι πιθανές συνέπειες

Οι συνέπειες που μπορεί να έχει η φωτιά στην υγεία  χωρίζονται σε οξείες, βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες:

• Οι οξείες προέρχονται από τα αέρια ή τον καπνό που προσβάλλουν όσους βρίσκονται πολύ κοντά στο μέτωπο της δασικής πυρκαγιάς. Κύριοι αποδέκτες αυτών των επιδράσεων είναι οι πυροσβέστες και όσοι συμμετέχουν στην κατάσβεση της φωτιάς.
• Οι βραχυχρόνιες επιδράσεις είναι κυρίως καρδιοαναπνευστικά προβλήματα και οφθαλμολογικές συνέπειες. Αυτές παρατηρούνται την ημέρα που αρχίζει η φωτιά ή την επομένη.
• Οι μακροχρόνιες επιδράσεις σχετίζονται με τη συχνότητα εισπνοής του καπνού από την δασική πυρκαγιά. Έχει βρεθεί ότι η εισπνοή αυτή σχετίζεται με συγκεκριμένες παθήσεις, καθώς και με την καρκινογένεση.

Ο κ. Σταθερόπουλος επισημαίνει πως είναι αναγκαίο να αντιληφθούμε την επικινδυνότητα του καπνού από μία φωτιά στο δάσος για την υγεία. «Πολλές φορές οι άνθρωποι ενεργούν στο μέτωπο της πυρκαγιάς αγνοώντας αυτούς τους παράγοντες», λέει. Και προσθέτει ότι οι επιπτώσεις στην υγεία σχετίζονται:

• Με την τοξικότητα των συστατικών του παραγόμενου καπνού
• Τα χαρακτηριστικά της έκθεσης στον καπνό
• Τον βαθμό ευπάθειας του εκτιθέμενου πληθυσμού
• Τις ειδικές ομάδες έκθεσης (π.χ. πυροσβέστες).

Τι καθορίζει την τοξικότητα

Σχετικά με την τοξικότητα των συστατικών του παραγόμενου καπνού, ρόλο παίζει το αν το μέτωπο της φωτιάς διέρχεται από μία βιομηχανική ζώνη ή αν μέσα σε μία δασική έκταση υπάρχει παράνομη χωματερή.

«Η κατάσταση με τον καπνό γίνεται ακόμα πιο σύνθετη όταν το μέτωπο της πυρκαγιάς περάσει από βιομηχανική ζώνη, βιοτεχνία πλαστικών ή αν περάσει σε μια μεγάλη χωματερή», προειδοποιεί.

Σε μια φωτιά στο δάσος, η θερμοκρασία κυμαίνεται από 600 έως 1.100 βαθμούς Κελσίου, εξηγεί. Αν αυτή η φωτιά περάσει πάνω από μια χωματερή «τότε δεν μιλάμε πια για μία απλή δασική πυρκαγιά. Μιλάμε για ένα πολύ σύνθετο και επιθετικό για τον άνθρωπο μείγμα ουσιών», τονίζει. «Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο πρέπει να υπάρχει αυστηρή επιτήρηση και να εξαφανιστούν οι παράνομες χωματερές».