Πώς η ομάδα αίματος συνδέεται με το εγκεφαλικό επεισόδιο;

Τα άτομα με μία από τις ομάδες αίματος τύπου Α είναι πιο πιθανό να υποστούν εγκεφαλικό πριν την ηλικία των 60 ετών σε σύγκριση με άτομα με άλλες ομάδες αίματος, σύμφωνα με έρευνα.

Τι είναι η ομάδα αίματος

Οι ομάδες αίματος περιγράφουν την πλούσια ποικιλία χημικών ουσιών που εμφανίζονται στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Μεταξύ των πιο γνωστών είναι εκείνα που ονομάζονται Α και Β, τα οποία μπορεί να υπάρχουν μαζί ως ΑΒ, μεμονωμένα ως Α ή Β, ή δεν υπάρχουν καθόλου, ως Ο.

Ακόμη και σε αυτούς τους κύριους τύπους αίματος, υπάρχουν ανεπαίσθητες παραλλαγές που προκύπτουν από μεταλλάξεις στα υπεύθυνα γονίδια.

Πώς η ομάδα αίματος συνδέεται με το εγκεφαλικό επεισόδιο

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι, ερευνητές αποκάλυψαν μια σαφή σχέση μεταξύ του γονιδίου για την υποομάδα Α1 και του πρώιμου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πώς έγιναν οι επιμέρους μελέτες

Οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα από 48 γενετικές μελέτες, οι οποίες περιλάμβαναν περίπου 17.000 άτομα με εγκεφαλικό και σχεδόν 600.000 χωρίς εγκεφαλικό (ομάδα ελέγχου). Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν μεταξύ 18 και 59 ετών.

Μια ανάλυση σε όλο το γονιδίωμα αποκάλυψε δύο τοποθεσίες που συνδέονται έντονα με έναν παλαιότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Η μία συνέπεσε με το σημείο όπου βρίσκονται τα γονίδια για την ομάδα αίματος.

16% αύξηση κινδύνου για εγκεφαλικό πριν τα 60 ή 12% μείωση

Μια δεύτερη ανάλυση συγκεκριμένων τύπων γονιδίων ανά ομάδα αίματος βρήκε στη συνέχεια ότι τα άτομα των οποίων το γονιδίωμα κωδικοποιούσε μια παραλλαγή της ομάδας αίματος Α είχαν 16% μεγαλύτερη πιθανότητα εγκεφαλικού πριν από την ηλικία των 60 ετών, σε σύγκριση με έναν πληθυσμό άλλων τύπων αίματος.

Για όσους είχαν γονίδιο για την υποομάδα Ο1, ο κίνδυνος ήταν χαμηλότερος κατά 12%.

Καθησυχαστικοί οι ερευνητές

Οι ερευνητές σημείωσαν, ωστόσο, ότι ο πρόσθετος κίνδυνος εγκεφαλικού σε άτομα με ομάδα αίματος Α είναι μικρός, επομένως δεν χρειάζεται επιπλέον επαγρύπνηση ή έλεγχος σε αυτήν την ομάδα.

“Ακόμα δεν γνωρίζουμε το γιατί η ομάδα αίματος Α συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό”, δήλωσε ανώτερος συγγραφέας και αγγειακός νευρολόγος από το πανεπιστήμιο του Μέριλαντ.

“Αλλά πιθανότατα έχει να κάνει με παράγοντες πήξης του αίματος όπως τα αιμοπετάλια και τα κύτταρα που επενδύουν τα αιμοφόρα αγγεία καθώς και άλλες πρωτεΐνες που κυκλοφορούν, οι οποίες παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη θρόμβων αίματος”, πρόσθεσε.

Κατανόηση του τι έδειξε πραγματικά η έρευνα

Αν και τα ευρήματα της μελέτης μπορεί να φαίνονται ανησυχητικά (δηλαδή ότι η ομάδα αίματος θα μπορούσε να αλλάξει τον κίνδυνο πρώιμου εγκεφαλικού) ας βάλουμε αυτά τα αποτελέσματα στο πλαίσιο που πρέπει.

Τα περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια (περίπου το 75% στις ΗΠΑ) συμβαίνουν σε άτομα 65 ετών και άνω, με τους κινδύνους να διπλασιάζονται κάθε δεκαετία μετά την ηλικία των 55 ετών.

Επίσης, τα άτομα που συμπεριλήφθηκαν στην μελέτη ζούσαν στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, την Ιαπωνία, το Πακιστάν και την Αυστραλία, με άτομα μη ευρωπαϊκής καταγωγής να αποτελούν μόνο το 35% των συμμετεχόντων. Μελλοντικές μελέτες με πιο ποικίλο δείγμα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποσαφήνιση της σημασίας των αποτελεσμάτων.

“Χρειαζόμαστε ξεκάθαρα περισσότερες μελέτες παρακολούθησης για να αποσαφηνιστούν οι μηχανισμοί αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικού”, είπε ο ειδικός.

Εγκεφαλικό πριν και μετά τα 60

Ένα άλλο βασικό εύρημα της μελέτης προέκυψε από τη σύγκριση ατόμων που έπαθαν εγκεφαλικό πριν από την ηλικία των 60 ετών με εκείνα που έπαθαν εγκεφαλικό μετά την ηλικία των 60 ετών.

Γι’ αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα σύνολο δεδομένων περίπου 9.300 ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών που έπαθαν εγκεφαλικό και περίπου 25.000 άτομα άνω των 60 ετών που δεν έπαθαν εγκεφαλικό (ομάδα ελέγχου).

Διαπίστωσαν ότι ο αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού στην ομάδα αίματος τύπου Α ήταν ασήμαντος στην ομάδα με όψιμη έναρξη (πρόωρο εγκεφαλικό). Αυτό δείχνει ότι τα εγκεφαλικά που συμβαίνουν νωρίς στη ζωή μπορεί να έχουν διαφορετικό μηχανισμό σε σύγκριση με εκείνα που συμβαίνουν αργότερα.

Τα εγκεφαλικά σε νεαρότερους ανθρώπους είναι λιγότερο πιθανό να προκληθούν από συσσώρευση λιπαρών αποθέσεων στις αρτηρίες (αθηροσκλήρωση) και πιο πιθανό να προκληθούν από παράγοντες που σχετίζονται με τον σχηματισμό θρόμβων, είπαν οι συγγραφείς.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι τα άτομα με ομάδα αίματος Β είχαν περίπου 11% περισσότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό σε σύγκριση με τα άτομα που δεν είχαν εγκεφαλικό, ανεξάρτητα από την ηλικία τους.

Άλλες μελέτες σχετικά τις ομάδες αίματος

Προηγούμενες μελέτες υποδεικνύουν ότι το τμήμα του γονιδιώματος που κωδικοποιεί τον τύπο αίματος, που ονομάζεται “θέση ABO”, σχετίζεται με την ασβεστοποίηση της στεφανιαίας αρτηρίας, η οποία περιορίζει τη ροή του αίματος και οδηγεί σε έμφραγμα.

Η γενετική αλληλουχία για τους τύπους αίματος Α και Β έχει επίσης συσχετιστεί με ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο θρόμβων αίματος στις φλέβες (φλεβική θρόμβωση).