Πώς η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να προκαλέσει θρομβώσεις;

Η υψηλή χοληστερόλη (συγκεκριμένα η “κακή” LDL χοληστερόλη) έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονταν για περίπου το 32% των θανάτων παγκοσμίως το 2019.

Αυτό που οι περισσότεροι δεν συνειδητοποιούν είναι ότι η θρόμβωση, ο ιατρικός όρος για το σχηματισμό θρόμβων αίματος, είναι συχνά η υποκείμενη αιτία τόσο για την καρδιακή προσβολή, όσο και για το εγκεφαλικό. Ένας θρόμβος αίματος είναι μια εν μέρει συμπαγής συγκέντρωση αίματος στις αρτηρίες, ή τις φλέβες, που εμποδίζει την κυκλοφορία σε αυτήν την περιοχή. Ανάλογα με το πού σχηματίζεται ο θρόμβος, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, ή πνευμονική εμβολή.

Πώς η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να προκαλέσει θρομβώσεις

Τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης συνδέονται με τον σχηματισμό θρόμβων αίματος με διάφορους τρόπους. Τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την αθηροσκλήρωση. Αυτή είναι η συσσώρευση λιπαρών πλακών πάνω και μέσα στα τοιχώματα των αρτηριών. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Καρδιάς (AHA), η πλάκα αποτελείται από χοληστερόλη, λίπη, απόβλητα των κυττάρων, ασβέστιο και ινώδες (που προκαλεί πήξη του αίματος).

Καθώς οι λιπαρές πλάκες συνεχίζουν να αναπτύσσονται εσωτερικά στις αρτηρίες, μειώνουν τη διάμετρό τους και περιορίζουν την παροχή αίματος στα ζωτικά όργανα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως στηθάγχη, η οποία προκαλείται από τη μειωμένη παροχή αίματος στην καρδιά και συχνά βιώνεται ως πόνος στο στήθος κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η μειωμένη παροχή αίματος στα πόδια μπορεί επίσης να οδηγήσει σε πόνο στα πόδια κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αυτή η κατάσταση είναι συνήθως ένα σύμπτωμα της περιφερικής αρτηριακής νόσου (στένωσης των αρτηριών στα άκρα).

Όσον αφορά τη σύνδεση μεταξύ της υψηλής χοληστερόλης και των θριμβώσεων, ο κίνδυνος προκύπτει εάν μια από αυτές τις πλάκες σπάσει.

“Όταν έχετε υψηλή χοληστερόλη, αυτά τα σωματίδια χοληστερόλης μπορούν να εισχωρήσουν στα τοιχώματα της αρτηρίας, προκαλώντας βλάβη”, λέει η καρδιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Rush. Ο σχηματισμός πλάκας μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των τοιχωμάτων της αρτηρίας. Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία στην ερευνητική κοινότητα, ότι αν και οι αυξήσεις σε ορισμένα επίπεδα χοληστερόλης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων αίματος, η βασική αιτία μπορεί να είναι η χρόνια φλεγμονή.

Εάν μια από αυτές τις πλάκες σκιστεί, ή σπάσει, λιπώδες υλικό περνάει στο αίμα. Αυτό πυροδοτεί τον σχηματισμό θρόμβων αίματος. Ένας θρόμβος μπορεί να μεγαλώσει γρήγορα σε μέγεθος μέχρι να φράξει την αρτηρία και να εμποδίσει την κανονική ροή του αίματος.

Η απόφραξη των καρδιακών αρτηριών οδηγεί σε καρδιακή προσβολή, ενώ η απόφραξη των εγκεφαλικών αρτηριών οδηγεί σε εγκεφαλικό.

Υπάρχουν επίσης πρόσθετα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό θρόμβων αίματος και στις φλέβες (φλεβική θρομβοεμβολή). Ανάλογα με το πού σχηματίζεται ο θρόμβος, αυτό μπορεί να οδηγήσει είτε σε εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, είτε σε πνευμονική εμβολή. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2019 στο περιοδικό Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology, τα υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης αναγνωρίστηκαν ως παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης.

Πώς μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο θρομβώσεων

Η διαχείριση της χοληστερόλης σας είναι ένα σημαντικό μέρος της διατήρησης της υγείας της καρδιάς. Το πρώτο βήμα είναι ο τακτικός έλεγχος της χοληστερόλης. “Όλοι οι ενήλικες πρέπει να γνωρίζουν τον αριθμό της χοληστερόλης τους”, λέει η καρδιολόγος.

Εάν έχετε υψηλή χοληστερόλη, ο γιατρός σας θα σας συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως διατροφή και άσκηση. Μπορεί επίσης να σας συστήσει φάρμακα για την μείωση της χοληστερόλης. Αυτά έχουν προστατευτικό όφελος και έναντι της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης και επομένως καρδιακής προσβολής, ή εγκεφαλικού.

Αρκετές μελέτες παρατήρησης δείχνουν ότι τα άτομα που λαμβάνουν στατίνες έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Οι στατίνες, εκτός από την μείωση της χοληστερόλης, έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Οι στατίνες είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα, επομένως θα πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με τα οφέλη, τους κινδύνους και τις πιθανές παρενέργειες της μακροχρόνιας χρήσης.

«Εάν έχετε υψηλή χοληστερόλη, θα πρέπει επίσης να είστε πολύ προσεκτικοί σχετικά με άλλους παράγοντες κινδύνου στη ζωή σας», λέει η καρδιολόγος. Η χοληστερόλη είναι μόνο ένας από τους πολλούς σημαντικούς παράγοντες κινδύνου, που σχετίζονται με την αθηροσκλήρωση.

Άλλοι διαχειρίσιμοι παράγοντες κινδύνου, είναι:

• Υπέρταση
• Κάπνισμα
• Διαβήτης
• Υπερβολικό βάρος

Όσο υψηλότερη χοληστερόλη έχετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος αθηροσκλήρωσης. “Αυτή η διαδικασία ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία”, λέει, καρδιολόγος στο Baylor College of Medicine στο Χιούστον. “Αν θέλουμε να μεγιστοποιήσουμε το αποτέλεσμα της παρέμβασης, τότε οι αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να ξεκινήσουν πολύ νωρίς, διότι μέχρι να κλείσουμε τα 30 ή τα 40, αυτές οι πλάκες έχουν ήδη σχηματιστεί στο τοίχωμα του αγγείου”.