Πόσο σύντομα μετά την έκθεση σε υψηλά επίπεδα ρύπων μπορεί να υπάρξει πρόβλημα;

Εξαιρετική επικίνδυνη μπορεί να αποδειχθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, ακόμα κι αν τα επίπεδά της δεν υπερβαίνουν τα όρια που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, προειδοποιούν επιστήμονες από τη Σαγκάη.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν το ιατρικό ιστορικό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, διαπιστώνοντας πως η έκθεση σε αυτήν μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα μέσα σε 1 ώρα! Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαιτέρως αυξημένος σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες. Εξαρτάται επίσης από την περιβαλλοντική θερμοκρασία.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Circulation, την οποία εκδίδει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA). Οι ερευνητές εξέτασαν τις δυνητικές συνέπειες από την έκθεση σε έξι κοινούς ατμοσφαιρικούς ρύπους. Όπως διαπίστωσαν, με τους τέσσερις από αυτούς μπορούσε να ενεργοποιηθεί πολύ γρήγορα το οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.

Με τον όρο αυτό περιγράφεται κάθε κατάσταση κατά την οποία εμποδίζεται η παροχή αίματος στον καρδιακό μυ. Τέτοιου είδους καταστάσεις είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου και η ασταθής στηθάγχη. Στην ασταθή στηθάγχη ο πάσχων νιώθει πόνο στο στήθος λόγω θρόμβων που αποφράσσουν παροδικά μια αρτηρία.

Ο κίνδυνος για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο ήταν μέγιστος την 1η ώρα από την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Ύστερα μειωνόταν προοδευτικά στη διάρκεια της 1ης ημέρας.

Δυσάρεστες εκπλήξεις

«Γνωρίζαμε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει καρδιαγγειακές συνέπειες. Ωστόσο μας εξέπληξε η αμεσότητα της εκδήλωσής τους», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Haidong Kan, καθηγητής στη Σχολή Δημοσίας Υγείας του Πανεπιστημίου Fudan της Σαγκάης.

«Μία άλλη έκπληξη ήταν ο κίνδυνος ανεξαρτήτως ορίων της ρύπανσης», συνέχισε. «Οποιοδήποτε επίπεδο των τεσσάρων από τους έξι ρύπους που εξετάσαμε μπορούσε να ενεργοποιήσει ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου». Οι τέσσερις ρύποι που μας απειλούν είναι:

• Τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια PM2,5
• Το διοξείδιο του αζώτου
• Το διοξείδιο του θείου
• Το μονοξείδιο του άνθρακα

Η νέα μελέτη

Η νέα μελέτη βασίσθηκε στο ιατρικό ιστορικό 1.282.880 εκατομμυρίων ασθενών που χρειάσθηκαν νοσηλεία για έμφραγμα ή ασταθή στηθάγχη. Όλοι τους νόσησαν μεταξύ 2015 και 2020. Νοσηλεύθηκαν σε 2.239 νοσοκομεία 318 πόλεων της Κίνας.

Οι ερευνητές συνέκριναν την ατμοσφαιρική ρύπανση σε κάθε πόλη με την έναρξη των καρδιακών επεισοδίων. Η σύγκριση έγινε ανά ώρα μετά την έκθεση. Ελέγχθηκαν οι συγκεντρώσεις έξι ρύπων. Των τεσσάρων προαναφερθέντων, καθώς και:

• Των χονδρόκοκκων αιωρουμένων σωματιδίων PM2,5-10 (coarse particulate matter)
• Του όζοντος

Η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε οποιοδήποτε επίπεδο των τεσσάρων πρώτων ρύπων σχετίστηκε με την έναρξη όλων των τύπων οξέος στεφανιαίου συνδρόμου. Επιπλέον, όσο αυξάνονταν τα επίπεδα των τεσσάρων ρύπων, τόσο αυξανόταν ο κίνδυνος για έμφραγμα. Αντιθέτως, το όζον και τα χονδρόκοκκα αιωρούμενα σωματίδια PM2,5-10 δεν φάνηκε να αυξάνουν τον κίνδυνο.

Η έκθεση στο διοξείδιο του αζώτου σχετιζόταν πιο ισχυρά απ’ όλες με το έμφραγμα. Δεύτερα πιο επικίνδυνα ήταν τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια. Οι δύο συγκεκριμένοι ρύποι ήταν πιο επικίνδυνοι την 1η ώρα μετά την έκθεση σε αυτούς.

Ο κίνδυνος μειωνόταν σταδιακά όσο περνούσε η ώρα. Στα χαμηλότερα επίπεδα βρισκόταν από την 15η έως την 29η ώρα μετά την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

Ποιοι κινδύνευαν περισσότερο; Τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών που δεν είχαν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους ούτε έπασχαν από αναπνευστικά προβλήματα. Ο κίνδυνος ήταν επίσης μεγαλύτερος κατά τους ψυχρότερους μήνες του χρόνου.