Προειδοποιητικό σημάδι για καρκίνο του παγκρέατος οι πέτρες στη χολή

Τα άτομα με αδενοκαρκίνωμα του παγκρεατικού πόρου (PDAC) έχουν έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν πέτρες στη χολή κατά το έτος πριν από τη διάγνωσή τους σε σύγκριση με άτομα χωρίς αυτόν τον τύπο καρκίνου.

Σε μια νέα μελέτη, οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους δείχνουν ότι οι πέτρες στη χολή θα μπορούσαν να αποτελούν προειδοποιητικό σημάδι για την επιθετική και συχνά θανατηφόρα μορφή καρκίνου.

Η μελέτη παρουσιάστηκε στο συνέδριο Digestive Disease Week 2022 που έγινε στο Σαν Ντιέγκο των ΗΠΑ.

Το PDAC είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου του παγκρέατος, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 90% των περιπτώσεων. Συχνά είναι θανατηφόρος επειδή τείνει να εντοπίζεται σε μεταγενέστερα στάδια.

“Ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί και τότε οι πιθανότητες επιβίωσης είναι ελάχιστες”, δήλωσε η Ελληνίδα δρ. Μαριάννα Παπαγεώργη, επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης και ερευνήτρια στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης. “Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η νόσος των χολόλιθων μπορεί να είναι ένας τρόπος για την καλύτερη διάγνωση αυτού του τύπου καρκίνου, που σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να σώσουμε περισσότερες ζωές”.

Λεπτομέρειες της μελέτης

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη βάση δεδομένων SEER-Medicare από το 2008 έως το 2015.

Εντόπισαν 18.700 άτομα με PDAC και στη συνέχεια τα συνέκριναν με έναν μέσο όρο 99.287 ατόμων ετησίως από την ίδια βάση δεδομένων.

Κατά τη διάρκεια του έτους πριν από τη διάγνωση με PDAC, το 4,7% των ασθενών διαγνώστηκε επίσης με πέτρες στη χολή, με το 1,6% να υποβάλλονται και σε αφαίρεση της χοληδόχου κύστης τους.

Μεταξύ των μη καρκινοπαθών, μόνο το 0,8% είχαν πέτρες στη χολή, ενώ το 0,3% είχε αφαιρέσει τη χοληδόχο κύστη.

“Οι πέτρες στη χολή δεν προκαλεί καρκίνο του παγκρέατος, αλλά η κατανόηση της συσχέτισής της με το PDAC μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του υψηλού ποσοστού θνησιμότητας από τον καρκίνο του παγκρέατος, παρέχοντας την ευκαιρία για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία”, είπε η δρ. Παπαγεώργη.

Εντοπίζοντας την αιτία

Ο δρ. Anton Bilchik, χειρουργός ογκολόγος και επικεφαλής ιατρικής στο Saint John’s Cancer Institute στο Providence Saint John’s Health Center στην Καλιφόρνια, είπε ότι κανείς δεν γνωρίζει την ακριβή αιτία του καρκίνου του παγκρέατος.

Υπάρχουν, σημείωσε, πολλά σημάδια.

“Υπάρχει υψηλότερη συχνότητα σε ασθενείς με διαβήτη, νοσογόνο παχυσαρκία και σε όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό”, είπε ο δρ. Bilchik. “Οι πέτρες στη χολή είναι εξαιρετικά συχνή νόσος και αυτή είναι μια από τις πρώτες μελέτες που δείχνουν υψηλότερη συχνότητα καρκίνου του παγκρέατος σε ασθενείς με νόσο χολόλιθου.

Ο λόγος για αυτό είναι ασαφής και είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι παχύσαρκοι ασθενείς, για παράδειγμα, έχουν υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης λίθων στη χολή (και) διαβήτη, καθώς και καρκίνου του παγκρέατος. Είναι λοιπόν σημαντικό για τους συγγραφείς να αξιολογήσουν εάν άλλοι παράγοντες κινδύνου επηρεάζουν τα ευρήματα της μελέτης.

Οι συγγραφείς εικάζουν ότι η φλεγμονή που προκαλείται από τη νόσο των χολόλιθων μπορεί να παίζει ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος. Αν και αυτό είναι ενδιαφέρον, είναι καθαρή εικασία προς το παρόν”, ανέλυσε ο ίδιος.

Ο δρ. David Beatty, γενικός ιατρός στο Λονδίνο, είπε ότι οι πέτρες στη χολή περιστασιακά αποκλείουν τον παγκρεατικό πόρο, κάτι που οδηγεί σε παγκρεατίτιδα.

“Η παγκρεατίτιδα είναι ένας από τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος”, είπε ο δρ. Beatty. “Αυτός είναι ένας πιθανός μηχανισμός με τον οποίο οι πέτρες στη χολή οδηγούν σε καρκίνο του παγκρέατος.

Το άλλο ερώτημα είναι εάν υπάρχει κάποια άλλη ασθένεια, κατάσταση, ή παράγοντας κινδύνου που είναι κοινός και στις δύο ασθένειες. Εξέτασα τους διάφορους παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να εμφανιστούν αυτές οι δύο καταστάσεις. Πέντε παράγοντες εμφανίζονται και στις δύο:

1. Ηλικία (και οι δύο καταστάσεις είναι πιο συχνές σε ηλικιωμένους)
2. Παχυσαρκία
3. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (αυξάνει τον κίνδυνο κίρρωσης, η οποία με τη σειρά της αυξάνει την πιθανότητα για πέτρες στη χολή)
4. Διαβήτης (οι διαβητικοί είναι πιο ευαίσθητοι και στα δύο)
5. Νόσος του Crohn

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που παίζουν ρόλο και πιστεύω ότι η αιτία για τη σύνδεση είναι πιθανό να είναι πολυπαραγοντική”, σημείωσε ο δρ. Beatty.

Κοιτάζοντας το μέλλον

Ένας ειδικός βρήκε την μελέτη προβληματική, λέγοντας ότι δεν πρέπει να επηρεάσει τις συστάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου.

“Το πρόβλημα με μια μελέτη σαν αυτή είναι ότι δεν εξετάζει την παρουσία λιθών στη χολή, αλλά τη διάγνωση χολόλιθων”, είπε ο δρ. Venu Pillarisetty, χειρουργός ογκολόγος που ειδικεύεται στον καρκίνο του παγκρέατος στο Κέντρο Καρκίνου Fred Hutchinson στο Σιάτλ.

“Οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος συχνά διαγιγνώσκονται λανθασμένα αρχικά ότι πάσχουν από πέτρες στη χολή, όταν στην πραγματικότητα παρουσιάζουν συμπτώματα καρκίνου του παγκρέατος.

Αν και έχουν πέτρες στη χολή, μπορεί να μην είναι η πραγματική αιτία των συμπτωμάτων τους. Δεδομένου ότι περίπου το 10-15% του ενήλικου πληθυσμού έχει πέτρες στη χολή, μπορείτε να δείτε το πώς υποτιμάται τόσο πολύ στους ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος όσο και στην ομάδα ελέγχου.

Οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με πέτρες στη χολή (υπερηχογράφημα) σε σχέση με τους περισσότερους ανθρώπους, επομένως φαίνεται ότι περισσότεροι από αυτούς έχουν πέτρες στη χολή. Οι πέτρες στη χολή είναι τόσο συχνοί που δεν αποτελούν ένδειξη για προληπτικό έλεγχο”, είπε ο ίδιος.