Μία στις δέκα περιπτώσεις καρκίνου οφείλεται σε χημικά του πόσιμου νερού

Ένα σημαντικό ποσοστό των περιπτώσεων καρκίνου της ουροδόχου κύστης στην Ευρώπη -6.560 ετησίως ή σχεδόν το 5% των συνολικών περιστατικών της νόσου- μπορούν να αποδοθούν στην έκθεση των ανθρώπων σε χημικές ουσίες που υπάρχουν στο πόσιμο νερό, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη ευρωπαϊκή έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Environmental Health Perspectives.

Η μελέτη, με επικεφαλής την Ελληνίδα Ηρώ Ευλαμπίδου, του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal), ανέλυσε για πρώτη φορά την παρουσία των τριαλογονομεθανίων (ΤΗM) στο νερό βρύσης σε 26 ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ευρώπη. Το μέσο ετήσιο επίπεδο των ΤΗΜ στο πόσιμο νερό της χώρας μας υπολογίστηκε σε 26,3 μg/L (μικρογραμμάρια ανά λίτρο νερού). Η μελέτη εκτιμά ότι 338 περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης στην Ελλάδα ή το 10% του συνόλου -ποσοστό διπλάσιο από το μέσο ευρωπαϊκό όρο- μπορούν να αποδοθούν στα τριαλογονομεθάνια του πόσιμου νερού.

Παλαιότερη έρευνα είχε συσχετίσει τη μακροχρόνια έκθεση σε ΤΗΜ με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Οι ουσίες αυτές σχηματίζονται κατά την απολύμανση του νερού.

Η μελέτη αποκαλύπτει σημαντικές αποκλίσεις ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης. Το μέσο επίπεδο ΤΗΜ στο πόσιμο νερό των ευρωπαϊκών χωρών είναι 11,7 μg/L, αρκετά κάτω από το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο στην ΕΕ (100 μg/L), αλλά το μέγιστο επίπεδο ξεπερνάει το ευρωπαϊκό σε εννέα χώρες (μεταξύ των οποίων η Κύπρος).

Σε απόλυτους αριθμούς, η Ισπανία και η Βρετανία έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων καρκίνου της ουροδόχου κύστης αποδιδόμενου στο πόσιμο νερό, λόγω της συχνότερης εμφάνιση της πάθησης σε αυτές τις χώρες, καθώς και του μεγάλου πληθυσμού τους. Τα υψηλότερα ποσοστά καρκίνου με πιθανή αιτία τα ΤΗΜ στο πόσιμο νερό έχουν η Κύπρος (23%), η Μάλτα (17%), η Ιρλανδία (17%), η Ισπανία (11%) και η Ελλάδα (10%). Στο άλλο άκρο, μηδενικά ή σχεδόν μηδενικά είναι τα ποσοστά σε Δανία, Ολλανδία, Γερμανία και Αυστρία.

Στην Κύπρο το μέσο επίπεδο των ΤΗΜ εκτιμήθηκε σε 66,2 μg/L και σε αυτές τις ουσίες αποδίδονται 38 περιπτώσεις καρκίνου ή το 23% του συνόλου. Στην Ιρλανδία τα ετήσια επίπεδα ΤΗΜ στο πόσιμο νερό είναι 47,3 μg/L και αποδίδονται σε αυτά 115 περιστατικά καρκίνου της ουροδόχου κύστης ή το 17% του συνόλου. Στην Ισπανία τα ΤΗΜ είναι 28,8 μg/L και εκτιμάται ότι ευθύνονται για 1.482 περιπτώσεις καρκίνου ή το 11% των συνολικών.

«Κατά τα τελευταία 20 χρόνια, σημαντικές προσπάθειες έχουν καταβληθεί, προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα των τριαλογομεθανίων στο πόσιμο νερό αρκετών ευρωπαϊκών χωρών. Όμως τα σημερινά επίπεδα σε μερικές χώρες θα μπορούσαν ακόμη να οδηγήσουν σε σημαντικό βαθμό σε καρκίνο της ουροδόχου κύστης, πράγμα που θα ήταν δυνατό να αποφευχθεί με καλύτερη διαχείριση και απολύμανση του νερού, καθώς και άλλα μέτρα», δήλωσε ο ελληνικής καταγωγής ερευνητής του ινστιτούτου ISGlobal, Μανώλης Κογεβίνας.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αν οι 13 χώρες με τα μεγαλύτερα μέσα ετήσια επίπεδα ΤΗΜ τα μειώσουν στο μέσο όριο της ΕΕ, τότε 2.868 περιστατικά καρκίνου της ουροδόχου κύστης ή το 44% του συνόλου θα μπορούσαν να αποφευχθούν στο μέλλον. Στην έρευνα συμμετείχαν επίσης, από ελληνικής πλευράς, οι Κώστας Μακρής, Ευριπίδης Στεφάνου και Σοφία Καργάκη.