Η Σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια αυτοάνοση πάθηση που πλήττει το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.
Στη ΣκΠ το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στη μυελίνη, το προστατευτικό περίβλημα που επενδύει εξωτερικά τους νευράξονες και το οποίο φυσιολογικά εξασφαλίζει την ομαλή μεταφορά σημάτων κατά μήκος των νεύρων.
Οι βλάβες που προκαλεί η ΣκΠ εμποδίζουν την καλή επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και των υπόλοιπων οργάνων και συστημάτων του σώματος.
Τα συμπτώματα της ΣκΠ παρουσιάζουν τεράστια ποικιλομορφία και εξαρτώνται κυρίως από τον βαθμό στον οποίο έχει υποστεί βλάβες η μυελίνη, αλλά και από τα συγκεκριμένα νεύρα που επηρεάζονται περισσότερο.
Δείτε ποια είναι τα συνηθέστερα συμπτώματα που προκαλεί η ΣκΠ:
1. Διαταραχές της όρασης: Όταν η ΣκΠ επηρεάζει το οπτικό νεύρο, κάτι που συμβαίνει σε πολλούς ασθενείς, παρατηρούνται διαταραχές στην κεντρική όραση, όπως θόλωση, διπλωπία (διπλή όραση) ή τύφλωση. Τα προβλήματα όρασης στη ΣκΠ είναι αρχικά ήπια και επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου.
2. Μούδιασμα: Η ΣκΠ διαταράσσει τη διαδικασία αποστολής σημάτων από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό στο υπόλοιπο σώμα. Όταν δεν αποστέλλονται καθόλου σήματα, τότε εκδηλώνεται ένα αίσθημα μουδιάσματος. Το σύμπτωμα αυτό εκδηλώνεται συχνότερα στο πρόσωπο και στα άνω και κάτω άκρα.
3. Πόνος και σπασμοί: Ο χρόνιος πόνος και οι ακούσιοι μυϊκοί σπασμοί ταλαιπωρούν αρκετούς από τους ασθενείς με ΣκΠ. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί επίσης να συνοδεύονται από δυσκαμψία των αρθρώσεων ή ανεξέλεγκτες νευρικές κινήσεις των άκρων.
4. Κόπωση: Η κόπωση και η αδυναμία που δεν οφείλονται σε έλλειψη ύπνου ή έντονη σωματική δραστηριότητα εκδηλώνονται περίπου στο 80% των ασθενών με ΣκΠ, ιδίως στα αρχικά στάδια της νόσου. Η κόπωση είναι αποτέλεσμα της βλάβης των νεύρων κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, ενώ η αδυναμία είναι αρχικά πιο έντονα αισθητή στα κάτω άκρα.
5. Ζαλάδα και απώλεια ισορροπίας: Τα συμπτώματα αυτά συχνά συνεπάγονται κινητικούς και γενικότερα λειτουργικούς περιορισμούς για τους ασθενείς. Δεν αποκλείεται η ζαλάδα να είναι σοβαρή (ίλιγγος) και να εκδηλώνεται κατά την αλλαγή από την καθιστή στην όρθια θέση.
6. Αλλαγές στην ούρηση: Η διαταραχή της λειτουργίας του ουροποιητικού είναι επίσης πολύ συχνή μεταξύ των πασχόντων από ΣκΠ, καθώς υπολογίζεται ότι ταλαιπωρεί έως και το 80% εξ αυτών. Οι αλλαγές στην ούρηση μπορεί να περιλαμβάνουν τη συχνουρία, την επιτακτική ούρηση ή και την ακράτεια. Σπανιότερα, παρόμοιες αλλαγές παρατηρούνται και στη λειτουργία του γαστρεντερικού (π.χ. δυσκοιλιότητα, διάρροια).
7. Σεξουαλικές δυσλειτουργίες: Λόγω της βλάβης στο κεντρικό νευρικό σύστημα, διαταράσσεται η αποστολή σημάτων προς τα γεννητικά όργανα, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται και σεξουαλική δυσλειτουργία.
8. Νοητικά ελλείμματα: Ποσοστό περίπου 50% των πασχόντων εκδηλώνουν κάποιου είδους γνωστική δυσλειτουργία λόγω της ΣκΠ, όπως αποδυνάμωση της μνήμης, έλλειψη συγκέντρωσης ή δυσκολία στη διαχείριση της γλώσσας.
9. Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη και δη η κλινική (μείζων) κατάθλιψη είναι ιδιαίτερα συχνή στη ΣκΠ. Επίσης, η ψυχολογική καταπόνηση που συνοδεύει τη νόσο οδηγεί συχνά σε συμπτώματα όπως η ευερεθιστότητα και οι απότομες εναλλαγές της διάθεσης.