Υγεία
Μια από τις πιο κοινές οφθαλμολογικές αλλεργικές παθήσεις είναι η επιπεφυκίτιδα, που σχετίζεται με την επιφάνεια του ματιού (επιπεφυκότας), η οποία έρχεται περισσότερο σε επαφή με τους αλλεργιογόνους παράγοντες του περιβάλλοντος.
Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα δεν διαγιγνώσκεται εύκολα, καθώς τα συμπτώματά της μοιάζουν με τη βλεφαρίτιδα, ξηροφθαλμία, ιογενή επιπεφυκίτιδα, μικροβιακή επιπεφυκίτιδα κλπ.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας, υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι επιπεφυκίτιδας: η ιογενής, η βακτηριακή και η αλλεργική.
Για να προστατευθείτε από την αχρείαστη χρήση αντιβιοτικών κολλυρίων, καλό είναι να ξέρετε τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα των τριών ειδών επιπεφυκίτιδας (εκτός από το κοκκίνισμα των ματιών, που παρατηρείται σε όλες):
Ιογενής επιπεφυκίτιδα
Συνήθως συνοδεύεται από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού (ίωση, πονόλαιμος) και το χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι η έντονη δακρύρροια και ο κνησμός. Συνήθως αρχίζει από το ένα μάτι αλλά επειδή είναι πολύ μεταδοτική μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί και στο άλλο.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά της είναι κνησμός στα μάτια, πρησμένα βλέφαρα και συνάχι ή κνησμός στη μύτη. Είναι πιο συνηθισμένη σε άτομα που έχουν και άλλες αλλεργίες, όπως αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα.
Βακτηριακή επιπεφυκίτιδα
Στα πιθανά συμπτώματα συμπεριλαμβάνεται παχύ, συχνά κιτρινοπράσινο έκκριμα από τα μάτια που διαρκεί όλη μέρα. Συνήθως δεν συνοδεύεται από συμπτώματα ίωσης του ανώτερου αναπνευστικού. Τυπικά αρχίζει από το ένα μάτι, αλλά μέσα σε 2-5 ημέρες έχει εξαπλωθεί και στο άλλο.
Τα αντιβιοτικά σπανίως είναι απαραίτητα για την οξεία επιπεφυκίτιδα, διότι αυτή συνήθως προκαλείται από ιούς ή αλλεργίες που δεν ανταποκρίνονται στα αντιβιοτικά.
Tα αντιβιοτικά δεν είναι πάντοτε απαραίτητα ούτε σε περίπτωση βακτηριακής επιπεφυκίτιδας, διότι οι περισσότερες περιπτώσεις της είναι ήπιες και υποχωρούν μόνες τους σε 7-14 ημέρες χωρίς θεραπεία.
Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν αντιβιοτικά κολλύρια όταν έχουν επιπεφυκίτιδα, σύμφωνα με έρευνα, η οποία έδειξε ότι οκτώ στους δέκα ασθενείς δεν είχαν απευθυνθεί σε οφθαλμιάτρους για τα συμπτώματά τους αλλά κυρίως σε γιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, καθώς και ότι η λήψη των αντιβιοτικών κολλυρίων εξαρτιόταν περισσότερο από την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των ασθενών παρά από τις πιθανότητες που είχαν να εκδηλώσουν πιο σοβαρή λοίμωξη στα μάτια (επειδή, για παράδειγμα ήταν χρήστες φακών επαφής ή είχαν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα).
Τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να καταπολεμήσουν ούτε τους ιούς ούτε τις αλλεργίες (π.χ. από γύρη, ακάρεα οικιακής σκόνης, φακούς επαφής, καλλυντικά, τρίχωμα ζώων κ.λπ.) και έτσι τα αντιβιοτικά κολλύρια που λαμβάνονται λανθασμένα σε περίπτωση ιογενούς ή αλλεργικής επιπεφυκίτιδας δεν παρέχουν κανένα όφελος στους ασθενείς.
Το χειρότερο, όμως, είναι πως η κατάχρηση των αντιβιοτικών κολλυρίων για τα μάτια μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα (π.χ. κνησμό, τσούξιμο, αίσθημα καύσου, πρήξιμο), καθώς και να εντείνει το κοκκίνισμα των ματιών και την παραγωγή εκκριμάτων από αυτά.
