Γνωρίζατε πως σε πολλά προϊόντα, όπως γιαούρτι, ψωμί, αναψυκτικά και χιλιάδες άλλα ευρέως καταναλωτικά προϊόντα, η γλυκύτητα δεν προέρχεται πάντα από ζάχαρη;
Εάν η ετικέτα λέει “μειωμένη ζάχαρη” (reduced sugar), θα μπορούσε να περιέχει τεχνητές γλυκαντικές ουσίες που, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ορισμένων καρδιακών παθήσεων.
Χρόνια έρευνας έχουν οδηγήσει σε ερωτήματα σχετικά με το πόσο υγιεινό είναι να καταναλώνουμε τεχνητά γλυκαντικά. Για παράδειγμα, έχουν από καιρό συσχετιστεί με αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2.
Τώρα, η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε αυτόν τον μήνα στο επιστημονικό περιοδικό British Medical Journal, συνδέει την κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών με 9% υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων (βλάβη της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων).
Η κατανάλωση αυτών των χημικών συσχετίζεται επίσης με 18% αύξηση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.
Για την μελέτη, ειδικοί από το πανεπιστήμιο Paris Nord της Σορβόννης αξιολόγησαν την κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών από περίπου 103.000 Γάλλους συμμετέχοντες.
Η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη και η σουκραλόζη ήταν τα πιο διαδεδομένα τεχνητά γλυκαντικά:
- Η ασπαρτάμη συνδέθηκε με 17% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού
- Η ακεσουλφάμη και η σουκραλόζη συνδέθηκαν με υψηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου
Αυτή η μελέτη ακολουθεί άλλη έρευνα νωρίτερα φέτος με βάση την ίδια γαλλική κοόρτη. Εκείνη είχε διαπιστώσει αυξημένο κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου μεταξύ των ανθρώπων που κατανάλωναν περισσότερες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες.
Ένα από τα πλεονεκτήματα των τεχνητών γλυκαντικών είναι ότι μειώνουν πάρα πολύ τις θερμίδες σε γλυκά παρασκευάσματα και ποτά.
Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει εγκρίνει έξι τεχνητά γλυκαντικά ως πρόσθετα τροφίμων: σακχαρίνη, ασπαρτάμη, ακεσουλφάμη κάλιο, σουκραλόζη, νεοτάμη και αντβαντάμη. Δύο άλλα γλυκαντικά που δεν είναι τεχνητά έχουν εγκριθεί ως ασφαλή για κατανάλωση και αποτελεσματικά: η στέβια και το Luo Han Guo (γνωστό και ως φρούτο του μοναχού).
Αλλά τα περισσότερα τεχνητά γλυκαντικά δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματικά στην απώλεια βάρους.
Μάλιστα, πολλές μελέτες τα έχουν συνδέσει με την αύξηση του σωματικού βάρους. Ορισμένοι ειδικοί τα έχουν ταξινομήσει ως χημικές ουσίες που μπορούν να αυξήσουν το λίπος και να οδηγήσουν σε παχυσαρκία παρεμβαίνοντας στον μεταβολισμό και τις μεταβολικές λειτουργίες.
Μια άλλη νέα μελέτη δείχνει ότι η σακχαρίνη και η σουκραλόζη επηρεάζουν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Και επειδή είναι 180 έως 20.000 φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη, τα τεχνητά γλυκαντικά μπορούν να αυξήσουν την προτίμηση για πιο γλυκά τρόφιμα και ποτά. Δεν είναι περίεργο που τα ποσοστά παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2 και άλλα μεταβολικά προβλήματα εκτοξεύονται.
Άλλη έρευνα λέει ότι μεταξύ 2009 και 2012, περίπου το ένα τέταρτο των παιδιών κάθε ηλικίας και το 44% των ενηλίκων ανέφεραν ότι κατανάλωναν τεχνητές γλυκαντικές ουσίες.
Οι περισσότεροι από αυτούς (4 στα 5 παιδιά και περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες) λένε ότι καταναλώνουν γλυκαντικά καθημερινά.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) ζήτησε περισσότερη έρευνα σχετικά με την επίδραση των τεχνητών γλυκαντικών στην υγεία των παιδιών, ιδιαίτερα στην παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2.
Σημείωσε επίσης την πιθανή σχέση μεταξύ τεχνητών γλυκαντικών και αύξησης βάρους, αλλαγές στην όρεξη και τη γεύση, τον διαβήτη και άλλα θέματα υγείας.
Οι κύριες πηγές για τους περισσότερους που τα καταναλώνουν τακτικά είναι τα τεχνητά γλυκαντικά στα ποτά, τα επιτραπέζια γλυκαντικά (π.χ. στον καφέ), τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γιαούρτι και φυσικά τα αναψυκτικά “χωρίς ζάχαρη”.
Τα τεχνητά γλυκαντικά μπορούν να βρεθούν σε περισσότερα από 23.000 προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων άλλων εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων όπως το γιαούρτι, καθώς και τρόφιμα που περιέχουν επίσης ζάχαρη και δεν θα περιμένατε ότι περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά.
Ακόμη και οδοντιατρικά προϊόντα, στοματικά διαλύματα και κραγιόν περιέχουν τεχνητές γλυκαντικές ουσίες!
Οι Γάλλοι συμμετέχοντες στην μελέτη που κατανάλωναν υψηλότερες ποσότητες τεχνητών γλυκαντικών έχουν ορισμένα κοινά σημεία.
Έτειναν να είναι:
- νεότερης ηλικίας
- καπνιστές
- με υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος
- λιγότερο δραστήριοι σωματικά
κατανάλωναν λιγότερες φυτικές ίνες και φρούτα και λαχανικά και περισσότερο νάτριο (αλάτι), κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα και ποτά “χωρίς ζάχαρη”
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η μελέτη τους δεν αποδεικνύει μια σχέση αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης τεχνητών γλυκαντικών και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο, λένε, καθιστά την μείωση της κατανάλωσης τεχνητών γλυκαντικών μια βιώσιμη επιλογή για άτομα που θέλουν να προσπαθήσουν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των προβλημάτων υγείας.