Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορεί να θέλεις να λάβεις υπόψη στο «ταξίδι» χωρίς καφεΐνη.
Αρχικά, ο καφές έχει περισσότερες από 800 ενώσεις, αλλά ακούμε τα περισσότερα για τη διεγερτική ένωση του, την καφεΐνη. Καθώς η καφεΐνη απορροφάται γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος, μας δίνει την πρωινή ενεργειακή ώθηση και εγρήγορση που αναζητούμε. Χρειάζεται 45 λεπτά για ένα υγιές ενήλικο σώμα για την πλήρη απορρόφηση της καφεΐνης. Η κορυφή της καφεΐνης στο αίμα (μέγιστη βιοδιαθεσιμότητα) επιτυγχάνεται μεταξύ των 15 λεπτών και 2 ωρών. Για τους περισσότερους ενήλικες, έως και 400mg καφεΐνης την ημέρα θεωρούνται ασφαλή, δηλαδή περίπου 3-4 φλιτζάνια καφέ.
Πέρα από την τόνωση και την ενέργεια, έρευνα δείχνει ότι βοηθά στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως μείωση κινδύνου διαβήτη τύπου 2 και χαμηλότερες πιθανότητες ηπατικής νόσου. Χωρίς, ωστόσο, να αναιρεί και τους πιθανούς κινδύνους, όπως η αυξημένη αρτηριακή πίεση. Οι υψηλές ποσότητες καφεΐνης συνδέονται με άγχος, κρίσεις πανικού και αϋπνία. Ίσως αξίζει να κάνεις ένα «διάλειμμα» από την καφεΐνη, για να δεις πώς επηρεάζει το σώμα σου, ώστε να μπορείς να επαναξιολογήσεις αυτή τη συνήθεια.
Καφεΐνη στο σώμα
Η καφεΐνη επηρεάζει πολλές φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού: τη διάθεση και την εγρήγορση, την αρτηριακή πίεση και τη λειτουργία της καρδιάς, την αναπνευστική και νεφρική λειτουργία, την ανοσοποιητική και εντερική δραστηριότητα, την απόδοση άσκησης και τον ύπνο. Η καφεΐνη είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος, του καρδιακού μυός, διουρητικό προκαλεί χαλάρωση του λείου μυός, αυξάνει την έκκριση του γαστρικού οξέος και προκαλεί αύξηση της γλυκόζης και των ελευθέρων λιπαρών οξέων στο πλάσμα. Η καφεΐνη διεγείρει τον προμήκη, τον αναπνευστικό, αγγειοκινητικό και παρασυμπαθητικό κέντρο. Η καφεΐνη προάγει την σύνθεση και την απελευθέρωση στο πλάσμα των κατεχολαμινών ιδιαίτερα της νορεπινεφρίνης. Καταλαβαίνεις, λοιπόν, πως όταν η καφεΐνη αφαιρείται από τη διατροφή, επηρεάζονται και αυτές οι λειτουργίες. Και αυτό εκφράζεται συχνά με συμπτώματα στέρησης.
Συμπτώματα στέρησης
Εάν έχεις κάνει αποτοξίνωση από τον καφέ στο παρελθόν, πιθανότατα έχεις βιώσει τουλάχιστον ένα από αυτά τα ήπια συμπτώματα στέρησης: πονοκέφαλο, κούραση, μυϊκή κόπωση, μειωμένη εγρήγορση, δυσκολία συγκέντρωσης, διακυμάνσεις στη διάθεση, στομαχικές διαταραχές ή διαταραχές του εντέρου. Μερικές φορές οι άνθρωποι εμφανίζουν πιο σοβαρές καταστάσεις όπως συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, δηλαδή ναυτία, έμετο και μυϊκό πόνο ή δυσκαμψία. Τυπικά, τα συμπτώματα ξεκινούν 12-24 ώρες μετά το τελευταίο φλιτζάνι καφέ, κορυφώνονται περίπου 20-50 ώρες μετά και διαρκούν 2-9 ημέρες. Για την πρόληψη ή τον περιορισμό των συμπτωμάτων, ειδικά των πιο σοβαρών, μπορεί να είναι χρήσιμο να μειωθεί σταδιακά η κατανάλωση καφεΐνης.
Κάνεις αποτοξίνωση από τον καφέ; Μάθε τις εναλλακτικές που έχεις
Είτε αποφάσισες να κόψεις τον καφέ «μαχαίρι» είτε να μειώσεις σταδιακά την καφεΐνη, οι εναλλακτικές χωρίς καφεΐνη ή με χαμηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη μπορούν να σε βοηθήσουν να κάνεις πιο ανώδυνη τη διαδικασία.
Αυτό που έχει σημασία να θυμάσαι για τον καφέ χωρίς καφεΐνη είναι πως δεν πρόκειται πάντα για καφέ χωρίς καθόλου καφεΐνη. Ένα τυπικό φλιτζάνι καφέ χωρίς καφεΐνη έχει περίπου 2 mg καφεΐνης, σε σύγκριση με ένα τυπικό φλιτζάνι κανονικού καφέ, που έχει περίπου 95 mg καφεΐνης σύμφωνα με τον FDA. Οι εταιρείες δεν υποχρεούνται να μοιράζονται πόση καφεΐνη περιέχει ο καφές τους χωρίς καφεΐνη, αλλά ο κανονισμός του FDA απαιτεί να αφαιρείται τουλάχιστον το 97% της καφεΐνης από τον αρχικό κόκκο καφέ (οι ποσότητες καφεΐνης ποικίλλουν ανά κόκκο καφέ).
Για μερικούς ανθρώπους, η σταδιακή αποτοξίνωση από τον καφέ είναι η καλύτερη, καθώς μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό ή στην πρόληψη των συμπτωμάτων στέρησης. Επίσης, το να έχεις αποθέματα τσαγιού σε ποικίλες περιεκτικότητες καφεΐνης μπορεί να βοηθήσει: Το μαύρο έχει περίπου 50mg καφεΐνης ανά φλιτζάνι (σε σύγκριση με τα 95mg του καφέ), το πράσινο έχει περίπου 20-45mg καφεΐνης ανά φλιτζάνι και τα αφεψήματα από βότανα δεν περιέχουν καφεΐνη.