Αμερικάνοι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου «κουνώντας το δάκτυλο» στους γονείς που χορηγούν στα παιδιά τους μελατονίνη για να τα βοηθήσουν να κοιμηθούν τη νύχτα.
Στις ΗΠΑ, σχεδόν 1 στα 5 παιδιά λαμβάνουν την ορμόνη που βοηθά στον ύπνο, όπως προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό «Newsweek».
Πολλοί γονείς χορηγούν τακτικά στα παιδιά προσχολικής και προεφηβικής ηλικίας μελατονίνη, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «JAMA Pediatrics», παρά το γεγονός ότι τα δεδομένα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των προϊόντων αυτών είναι ελάχιστα και συχνά δεν διαθέτουν την έγκριση του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
«Ξαφνικά, το 2022, αρχίσαμε να παρατηρούμε πολλούς γονείς που μας έλεγαν ότι το παιδί τους που σφύζει από υγεία, λαμβάνει τακτικά μελατονίνη», δήλωσε η Λόρεν Χαρτστάιν, διδάκτωρ στο Εργαστήριο Ύπνου και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο «Boulder» και επικεφαλής της μελέτης.
Η ίδια υποστήριξε στο περιοδικό «Newsweek» ότι οι γονείς πρέπει να στοχεύουν στον περιορισμό του χρόνου των παιδιών τους μπροστά στην οθόνη προτού αφεθούν στα χέρια του Μορφέα ενθαρρύνοντας μια φυσική, συνεπή ρουτίνα ύπνου.
Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται με φυσικό τρόπο από τον οργανισμό και ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης.
Απελευθερώνεται σε μεγαλύτερες ποσότητες κατά τη διάρκεια της νύχτας, και σε λιγότερες στη διάρκεια της ημέρας. Τα συμπληρώματα της ορμόνης μπορούν να βοηθήσουν τον χρήστη να κοιμηθεί και κατά συνέπεια να ξεκουραστεί.
Στις ΗΠΑ, τη μελατονίνη μπορεί κανείς να την προμηθευτεί χωρίς ιατρική συνταγή, μερικές φορές σε μορφή καραμέλας, ενώ σε άλλες χώρες, μπορεί να ληφθεί μόνο με ιατρική συνταγή.
Τι δείχνει η έρευνα
Έρευνα που διεξήχθη σε δείγμα 1.000 γονέων το πρώτο εξάμηνο του 2023, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 18,5% των γονέων, παιδιών ηλικίας 5 έως 9 ετών, χορηγούσαν στα παιδιά τους μελατονίνη τις τελευταίες 30 ημέρες.
Το 19,4% των γονέων προεφηβικής ηλικίας – ηλικίας 10 έως 13 ετών – είχαν δώσει στα παιδιά τους την ορμόνη αυτή, ενώ το 6% των γονέων προσχολικής ηλικίας είχαν πράξει ακριβώς το ίδιο.
Τα έτη 2017-2018, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν σαφώς χαμηλότερο: μόνο το 1,3% των Αμερικανών γονέων παραδέχτηκε ότι είχε χορηγήσει στα παιδιά τους την ορμόνη αυτή.
Ένα άλλο συμπέρασμα της έρευνας ήταν ότι όσο μεγαλύτερα σε ηλικία ήταν τα παιδιά, τόσο μεγαλύτερη ήταν η μέση δόση τους.
Οι πωλήσεις μελατονίνης αυξήθηκαν κατά 150% από το 2016 έως το 2020
«Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του ύπνου. Παράγεται και πωλείται επίσης ως συμπλήρωμα διατροφής σε χάπι, υγρή μορφή ή τσίχλα-καραμέλα», αναφέρει το περιοδικό και προσθέτει: «Από το 2016 έως το 2020, οι πωλήσεις μελατονίνης αυξήθηκαν 150% στις ΗΠΑ, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC)».
Έρευνα σε κατοίκους κυρίως των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι οι ανησυχίες για την Covid-19 ήταν ένας από τους βασικότερους παράγοντες για την αυπνία των παιδιών.
Επιπλέον, τα Κέντρα Δηλητηριάσεων στις ΗΠΑ έλαβαν περισσότερες από 260.000 αναφορές για παιδιά στα οποία είχε χορηγηθεί μελατονίνη σε διάστημα 10 ετών. Τα περισσότερα απ΄ αυτά δεν χρειάστηκε να νοσηλευτούν, αλλά πάνω από 4.000 διακομίστηκαν στο νοσοκομείο ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων που απαιτούσε νοσηλεία αυξήθηκε κατά την περίοδο της μελέτης.
Σε πέντε παιδιά οι γιατροί έκριναν ότι πρέπει να τοποθετηθεί αναπνευστήρας: δύο από αυτά, ηλικίας 3 μηνών και 13 μηνών αντίστοιχα, δεν κατάφεραν να κρατηθούν στη ζωή.
«Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πρόσφατα η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση ειδικών προκειμένου να συζητήσουν τι ακριβώς θα κάνουν με το φάρμακο που καταναλώνεται «σαν καραμέλα».
«Τα παιδιά καταναλώνουν το σκεύασμα σαν καραμέλα»
Οι εμπειρογνώμονες – δώδεκα γιατροί, φαρμακοποιοί και διευθυντές Κέντρων Ελέγχου Δηλητηριάσεων, σημείωσαν ότι οι κίνδυνοι κατά την κατάποση φαρμάκων που μοιάζουν με καραμέλα, εξαρτώνται από τη γεύση, τη συσκευασία και τον τρόπο παρασκευής των προϊόντων.
«Το να παρασκευάζονται φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή με πιο ελκυστική εμφάνιση για τα παιδιά, δεν είναι κακό. Πολλά παιδικά φάρμακα δεν έχουν πολύ καλή γεύση, για τον λόγο αυτό, οι φαρμακοποιοί έχουν τροποποιήσει τα προϊόντα τους για να βελτιώσουν τη γεύση τους», αναφέρει η υπηρεσία FDA των ΗΠΑ.
«Τα παιδιά όμως καταναλώνουν τα σκευάσματα αυτά σαν καραμέλες και όχι σαν φάρμακα,» έσπευσε να επισημάνει από την πλευρά της η Καθηγήτρια Σουζαν Ντόγιον, Διευθύντρια του Κέντρου Ελέγχου Δηλητηριάσεων στο Κονέκτικατ και επίκουρη καθηγήτρια Επειγόντων Περιστατικών στο νοσοκομείο «UConn Health».
Η απροσεξία των γονέων πίσω από την τυχαία κατάποση
Τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν από το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) διαπίστωσαν ότι η βασική αιτία πολλών περιστατικών τυχαίας κατάποσης μελατονίνης από παιδιά ήταν η απροσεξία των ενηλίκων να αφήνουν τα φάρμακα εκτεθειμένα με τα μικρά να αγνοούν αν είναι φαρμακευτικά σκευάσματα ή γλυκές λιχουδιές.
Την ίδια στιγμή, ο Τζέφρεθ Γουόρθιννγκτον, πρόεδρος της «Senopsys», μιας εταιρείας που συνεργάζεται με φαρμακοβιομηχανίες για να καταστήσουν τα φάρμακα πιο ελκυστικά αλλά και εύκολα στην κατανάλωση, συνέστησε την αφαίρεση των πρόσθετων χρωστικών υλικών και την αποφυγή χαρακτήρων κινουμένων σχεδίων ή εμβληματικών σχημάτων.