Το να σκέφτεσαι τα πάντα ξανά και ξανά σου κλέβει την ευτυχία και σου κρύβει το δρόμο προς τη λύση.
Όλοι και όλες έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση: Μια σκέψη (ή και περισσότερες) να τριβελίζει το μυαλό μας, το χειρότερο σενάριο να έρχεται πάντα στον νου και το άγχος μας να χτυπά κόκκινο.
Η συνεχής ενασχόληση με το κινητό, τα μηνύματα και τα e-mails δεν βοηθά στο να αποφορτιστούμε και το επονομαζόμενο “overthinking” κατακλύζει μεγάλο μέρος της ημέρας, αλλά και της κάθε νύχτας μας, αφού εξαιτίας του δυσκολευόμαστε πολύ να κοιμηθούμε.
Οι άνθρωποι που σκέφτονται διαρκώς, αμφιβάλλουν για τις αποφάσεις τους, αμφισβητούν τα όσα σκέφτονται ή λένε, δεν «κλείνουν» ποτέ το μυαλό τους, με αποτέλεσμα να κουράζονται και να δυσκολεύονται να πάρουν αποφάσεις και να ξεκουραστούν πραγματικά. Και ενώ το να είμαστε εντελώς αναίσθητοι δεν είναι η λύση, η υπερβολική και συνεχής σκέψη μπορεί να επηρεάσει πολύ αρνητικά τη ζωή μας.
Ως overthinking (υπερανάλυση) ορίζεται η συνεχής σκέψη γύρω από ένα θέμα. Η ενασχόληση με αχρείαστες λεπτομέρειες και πληροφορίες και η εστίαση της σκέψης στο αρνητικό σε υπερβολικό βαθμό ή για πολύ καιρό.
Αποτέλεσμα αυτών των σκέψεων είναι το άγχος (που μπορεί να είναι και αιτία της υπερανάλυσης) και η ψυχολογική και σωματική κόπωση.
Όταν το μυαλό εστιάζει για πάρα πολύ καιρό σε ένα ζήτημα το αντιμετωπίζει μόνο ως πρόβλημα, με την υπερανάλυση να «καθηλώνει» τη δράση. Έτσι προκύπτει η παθητικότητα, η μη λήψη αποφάσεων και τελικά η αυτολύπηση.
Επιπλέον, το overthinking μπορεί να μας κρατά μακριά από τους αγαπημένους μας ανθρώπους, να μας κάνει μοναχικούς και επιφυλακτικούς απέναντι στο κάθε τι.
Τρία σημάδια που δείχνουν πως «κουράζετε υπερβολικά» το μυαλό σας
Το να πέσουμε στην παγίδα της υπερανάλυσης δεν είναι δύσκολο. Διαβάστε μερικά σημάδια για να καταλάβετε αν και εσείς είστε θύμα της:
Σκέφτεστε διαρκώς συγκεκριμένα γεγονότα, χωρίς όμως να κάνετε κάτι για να προχωρήσετε παρακάτω.
Πιστεύετε πως δεν έχετε βρει τη λύση στο πρόβλημα, και αν σταματήσετε να σκέφτεστε αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Δεν είστε σε θέση να σκεφτείτε τίποτα άλλο.
Ένα συγκεκριμένο πράγμα καταναλώνει όλη την ενέργειά σας και σας κρατά από το να ζήσετε το παρόν, ενώ τα αρνητικά και απαισιόδοξα σενάρια για το μέλλον ή οι σκέψεις για το τι θα μπορούσατε να είχατε κάνει διαφορετικά, σας οδηγούν στην αποξένωση και την κατάθλιψη.
Πώς να σταματήσετε να σκέφτεστε συνέχεια
Όπως αναφέραμε ήδη η υπερανάλυση μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κατάθλιψη, καθώς «θολώνει» την κρίση μας, την ικανότητά λήψης αποφάσεων, αλλά και την ικανότητά μας να δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά. Αν αντιλαμβάνεστε πως ανήκετε στην κατηγορία των “overthinkers”, ορίστε μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ξεφύγετε:
Σύμφωνα με ψυχολόγους, ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσετε την υπερβολική σκέψη είναι να παρατηρείτε χωρίς να κρίνετε τον εγκέφαλό σας και να μάθετε να επεξεργάζεστε πλήρως και να εκφράζετε τα συναισθήματά σας.
Για περισσότερη βοήθεια μπορείτε να δοκιμάσετε κάτι από τα παρακάτω:
Καταγράψτε τις σκέψεις σας
Για να καταφέρετε να «παρατηρήσετε» τη λειτουργία του εγκεφάλου σας, πρέπει να πάρετε μια μικρή απόσταση από τις σκέψεις σας. Καταγράψτε τις, ώστε να μπορέσετε να τις κατανοήσετε περισσότερο.
Μάθετε να μην αντιστέκεστε στα αρνητικά σας συναισθήματα
Θεωρούμε τα αρνητικά συναισθήματα «κακά» και για αυτό τα αποφεύγουμε. Πράγμα που σημαίνει πως ο εγκέφαλός μας τα αντιλαμβάνεται ως προβλήματα που θέλουν λύση. Όμως, δεν υπάρχουν μαγικά κόλπα για να διώξουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα ούτε τρόπος να τα «λύσουμε».
Οπότε προτιμότερο είναι να τα αναγνωρίσουμε, να τα βιώσουμε για λίγο και να τα αφήσουμε, τελικά, να φύγουν. Η καταγραφή των συναισθημάτων σας, όπως και των σκέψεών σας, θα σας βοηθήσει. Τι νιώθετε, πότε το νιώθετε, πού είστε όταν αυτό συμβαίνει; Τι μπορείτε να κάνετε εκείνη τη στιγμή για να εκφραστείτε;
Απενεργοποιήστε τις ηλεκτρονικές συσκευές
Μείνετε για λίγο μακριά από τα social media, τα κινητά, τους υπολογιστές, τις τηλεοράσεις. Η γρήγορη εναλλαγή εικόνων και ήχων, αλλά και τα βίντεο και οι φωτογραφίες από τις ζωές των άλλων μπορεί να δημιουργούν ένα μειονεκτικό συναίσθημα αποκλεισμού. Σε συνδυασμό με το «κουρασμένο μυαλό» είναι πολύ πιθανό να μην σας βοηθούν να σκεφτείτε καθαρά ή να ξεκουραστείτε.