Βοηθά η βιταμίνη C στα κρυολογήματα; Γνωρίζουμε ότι η βιταμίνη C είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Επομένως, είναι λογικό πολλοί από εμάς να παίρνουμε αυτό το συμπλήρωμα όταν αισθανόμαστε άρρωστοι ή και προληπτικά, όταν μπαίνει ο χειμώνας. Υπάρχει όμως κάποια απόδειξη ότι όντως λειτουργεί;
Η θεωρία ότι η βιταμίνη C μας προστατεύει από το κοινό κρυολόγημα είναι σχετικά νέα σε όρους επιστημονικής έρευνας. Ο νομπελίστας Linus Pauling να την κάνει δημοφιλή στο ευρύ κοινό στις αρχές της δεκαετίας του ’70 αν και δεν διέθετε κανένα ισχυρό στοιχείο για να στηρίξει τον ισχυρισμό του. Τις επόμενες δεκαετίες, πολλοί επιστήμονες προσπάθησαν να προσδιορίσουν την ακριβή επίδραση της βιταμίνης C στο κοινό κρυολόγημα, αλλά τα ευρήματά τους ήταν ως επί το πλείστον απογοητευτικά. Και επιπλέον, πρόσφατες μελέτες έχουν δώσει μικτά αποτελέσματα. Η απάντηση λοιπόν στην ερώτηση “βοηθάει η βιταμίνη C στο κρυολόγημα;” δεν είναι απλή.
Εδώ, παραθέτουμε την πιο πρόσφατη έρευνα γύρω από το θέμα. Ωστόσο, είναι σώφρον να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού κάνετε οποιεσδήποτε αλλαγές στη διατροφική σας ρουτίνα.
Τι είναι η βιταμίνη C
Η βιταμίνη C παίζει πολλούς σημαντικούς ρόλους στο σώμα μας και είναι κρίσιμη για τον σχηματισμό πολλών διαφορετικών ιστών.
“Η βιταμίνη C είναι μια απαραίτητη βιταμίνη για την παραγωγή κολλαγόνου στο δέρμα”, λέει ο δρ. Ιωάννης Λιάκας, ιατρός και διευθυντής στο Vie Aesthetics. “Το κολλαγόνο είναι η πιο άφθονη πρωτεΐνη στα θηλαστικά, διατηρώντας το δέρμα και τους διάφορους ιστούς του σώματός μας υγιείς. Γενικά, μια ανεπάρκεια βιταμίνης C συνδέεται με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και αύξηση του κινδύνου λοιμώξεων”. Βοηθά επίσης στην παραγωγή ορμονών, στον ενεργειακό μεταβολισμό, στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών και στην απορρόφηση του σιδήρου από το πεπτικό σύστημα.
Έχει κάποια επίδραση η βιταμίνη C στο κρυολόγημα;
Οι έρευνες τείνουν να παράγουν μικτά αποτελέσματα σε αυτό το θέμα. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση στο περιοδικό Frontiers in Immunology, δεν υπάρχουν επί του παρόντος κλινικές συστάσεις που να υποστηρίζουν τη χρήση συμπληρωμάτων βιταμίνης C σε υψηλές δόσεις με σκοπό την μείωση του κινδύνου αναπνευστικών λοιμώξεων στον γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, αυτή η πρακτική μπορεί να συνιστάται για ορισμένες ομάδες πληθυσμού (όπως αθλητές και στρατιώτες) και για άτομα που παρουσιάζουν σημάδια ανεπάρκειας βιταμίνης C.
Τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορεί επίσης να συνιστώνται για όσους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης (όπως παχύσαρκοι, διαβητικοί ή ηλικιωμένοι), καθώς μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της φλεγμονής.
“Η λήψη αρκετής βιταμίνης C κατά τη διάρκεια μιας μόλυνσης είναι μια εξαιρετική ιδέα”, λέει ο δρ. Λιάκας. “Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η βιταμίνη C μπορεί να σας αποτρέψει πλήρως και αποτελεσματικά το να κρυολογήσετε τους χειμερινούς μήνες. Δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι είναι μια αποτελεσματική προληπτική θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα. Όμως, γνωρίζουμε ότι μια σοβαρή ανεπάρκεια μπορεί να δυσκολέψει τον οργανισμό μας να καταπολεμήσει την μόλυνση. Αυτό σημαίνει ότι, με την πάροδο του χρόνου, η μη λήψη αρκετής βιταμίνης C μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο να αρρωστήσετε”.
Την ίδια στιγμή, δημοσίευση επιστημόνων στο περιοδικό Life υποστηρίζουν ότι οι περισσότερες από τις τρέχουσες συστάσεις βασίζονται σε εξαιρετικά προκατειλημμένες μελέτες από τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ότι τα άρθρα από τα περιοδικά JAMA και American Journal of Medicine απέρριψαν τα στοιχεία ότι η βιταμίνη C είναι αποτελεσματική κατά του κοινού κρυολογήματος και ότι η αρνητική τους στάση βοήθησε στη διαμόρφωση αυτού του “προκατειλημμένου” λόγου για τα επόμενα χρόνια.
Ποιες είναι λοιπόν οι τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις σχετικά με τη βιταμίνη C και το κοινό κρυολόγημα. Μπορούν να μας δώσουν σαφείς απαντήσεις;
Βοηθά η βιταμίνη C στην πρόληψη του κρυολογήματος;
Σύμφωνα με το περιοδικό Nutrients, η βιταμίνη C είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της ακεραιότητας των επιθηλιακών φραγμών (οι επιφάνειες που εμποδίζουν την είσοδο εξωτερικών ρύπων στο σώμα). Το δέρμα και τα εντερικά τοιχώματα είναι καλά παραδείγματα επιθηλιακών φραγμών.
Η βιταμίνη C βοηθά επίσης στην προστασία του δέρματός μας από παθογόνους μικροοργανισμούς, ενισχύοντας τη δομή του και προάγοντας την ικανότητά του να “καθαρίζει” τις ελεύθερες ρίζες, ενώ ενισχύει και την ικανότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος να ανιχνεύει και να καταστρέφει μικρόβια πριν αρχίσουν να αποτελούν κίνδυνο για την υγεία μας. Θεωρητικά λοιπόν, η βιταμίνη C μας προστατεύει από αυτές τις μικρές λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια σημαντική ανασκόπηση, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης C μειώνει τη συχνότητα κρυολογήματος στον γενικό πληθυσμό. Μπορεί όμως να είναι χρήσιμη για άτομα που εκτίθενται σε σύντομες περιόδους έντονης σωματικής άσκησης. Η έντονη άσκηση αυξάνει σημαντικά το οξειδωτικό στρες και ως εκ τούτου, μπορεί να αποδυναμώσει τους επιθηλιακούς φραγμούς και να αυξήσει την πιθανότητα να κολλήσετε λοιμώξεις.
Βοηθάει η βιταμίνη C στην αντιμετώπιση του κρυολογήματος;
Σύμφωνα με το περιοδικό Nutrients η βιταμίνη C βοηθά στην αύξηση της παραγωγής και του πολλαπλασιασμού των Β- και Τ-λεμφοκυττάρων.
- Τα Β-λεμφοκύτταρα παράγουν αντισώματα (πρωτεΐνες που συνδέονται με βακτήρια και ιούς). Αυτή η διαδικασία βοηθά το ανοσοποιητικό μας σύστημα να τα αναγνωρίσει ως ξένα σώματα.
- Ο ρόλος των Τ-λεμφοκυττάρων είναι να καταστρέφουν αυτούς τους ανεπιθύμητους “επισκέπτες”.
Και πάλι λοιπόν, θεωρητικά, η βιταμίνη C μας βοηθάει να συντομεύσουμε τη διάρκεια και να απαλύνουμε τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος.
Και σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Biomed Research International η βιταμίνη C μπορεί πράγματι να βοηθήσει στην μείωση της διάρκειας του κρυολογήματος. Ο χρόνος για τη βελτίωση των συμπτωμάτων και ο συνολικός χρόνος αποκατάστασης ήταν καλύτερος με λήψη συμπληρώματος βιταμίνης C παρά μόνο με την αντιική θεραπεία. Τα αποτελέσματα μιας άλλης μετα-ανάλυσης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Biomed Research International, υποδηλώνουν ότι η λήψη επιπλέον θεραπευτικών δόσεων κατά την έναρξη του κρυολογήματος μπορεί επίσης να βοηθήσει στην μείωση της διάρκειας του κρυολογήματος, καθώς και στην ανακούφιση από τα συμπτώματα, όπως από τον πόνο στο στήθος, τον πυρετό και τα ρίγη.