Χρόνιος ανεπαρκής ύπνος: Αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες

Ο χρόνιος ανεπαρκής ύπνος στις γυναίκες μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη, σύμφωνα με νέα ερευνητική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Diabetes Care.

Οι Καθηγήτριες της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας) και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) παρουσιάζουν τα κύρια σημεία της μελέτης αυτής.

Για τη μελέτη επιλέχθηκαν γυναίκες (ηλικίας 20-75 ετών) χωρίς καρδιομεταβολικά νοσήματα και με χρόνο ύπνου 7-9 ώρες τη νύχτα. Πρόκειται για τυχαιοποιημένη, διασταυρούμενη μελέτη, με δύο φάσεις 6 εβδομάδων:

• διατήρηση επαρκούς ύπνου και
• 1,5 ώρα περιορισμό ύπνου ανά νύχτα.

Τα αποτελέσματα περιελάμβαναν μέτρηση επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης στο πλάσμα, τιμές αντίστασης στην ινσουλίνη (δείκτη HOMA-IR, δείκτη Matsuda κα).

Συμμετείχαν 38 γυναίκες, 27 προεμμηνοπαυσιακές και 11 μετεμμηνοπαυσιακές. Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι ο συνολικός χρόνος ύπνου μειώθηκε κατά 1,34 ± 0,04 ώρες/νύχτα στη φάση του περιορισμού. Οι τιμές ινσουλίνης νηστείας και αντίστασης στην ινσουλίνη αυξήθηκαν με τον περιορισμό ύπνου έναντι του επαρκούς ύπνου. Οι επιδράσεις ήταν πιο έντονες στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η αλλαγή στη σύσταση του λίπους δεν μεσολάβησε στις επιδράσεις αυτές.

Συμπερασματικά, η μελέτη κατέδειξε ότι η μείωση της διάρκειας ύπνου σε 6,2 ώρες/νύχτα, που αντικατοπτρίζει τη διάμεση διάρκεια ύπνου των ενηλίκων στις ΗΠΑ, για 6 εβδομάδες μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ανεξάρτητα από την παχυσαρκία. Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν τον ανεπαρκή ύπνο ως τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για την αντίσταση στην ινσουλίνη και την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες.

Λόγω του μεγάλου επιπολασμού προδιαβήτη και διαβήτη σε αναπτυγμένες χώρες, όπως στις Ευρωπαϊκές, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί παρεμβάσεις στον πληθυσμό αυτό, όπως η “Care4Diabetes (C4D): Reducing the burden of non-communicable diseases by providing a multidisciplinary lifestyle treatment intervention for type 2 diabetes”. Η Ευρωπαϊκή αυτή κοινή δράση «Φροντίδα για το Διαβήτη» στοχεύει στη βελτίωση της υγείας των πολιτών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω προγραμμάτων που εστιάζουν στην αλλαγή του τρόπου ζωής και συγκεκριμένα στη διατροφή, στην άσκηση, στον ύπνο και στη διαχείριση του καθημερινού στρες. Ξεκίνησε το Φεβρουάριο 2023, έχει διάρκεια 36 μηνών και συμμετέχουν συνολικά 12 χώρες. Στην Ελλάδα, αρμόδιος φορέας είναι η 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, σε συνεργασία με τη Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο ανεπαρκής ύπνος θα μπορούσε να είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για την πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες.