Υγεία
Ο βήχας θεωρείται ότι είναι ένας μηχανισμός άμυνας του οργανισμού απέναντι σε καθετί που προσπαθεί να μπει μέσα στο αναπνευστικό του σύστημα (σκόνη, μικροσωματίδια, ιοί και μικρόβια).
Για παράδειγμα, ο βήχας εκλύεται αντανακλαστικά όταν βρεθούμε σε περιβάλλον με πολλή σκόνη ή όταν κατά τη διάρκεια ενός κρυολογήματος, ο οργανισμός προσπαθεί να αποβάλλει την υπερβολική ποσότητα βλέννας, που παράγεται στο αναπνευστικό του σύστημα.
Ο χρόνιος βήχας προκαλείται από πολλές καταστάσεις όπως:
Χρήση καπνού
Χρόνια βρογχίτιδα που προκαλεί το κάπνισμα
Αδιάγνωστο ή αρρύθμιστο βρογχικό άσθμα
Χρόνιες λοιμώξεις όπως η φυματίωση και η μυκητίαση
Βρογχεκτασίες που δημιουργούνται από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού
Διάμεσα νοσήματα του αναπνευστικού όπως η πνευμονική ίνωση και η σαρκοείδωση
Καρκίνο του πνεύμονα που τον σκεφτόμαστε κυρίως αν έχουμε αλλαγή στα χαρακτηριστικά του χρόνιου βήχα σε καπνιστές
Ο βήχας όμως μπορεί να οφείλεται και σε παθήσεις που δεν εντοπίζονται στους πνεύμονες. Από τις πιο συχνές είναι:
Οι παθήσεις της μύτης, των ιγμορείων (αλλεργική ρινίτιδα, οπισθορρινική καταρροή), του φάρυγγα και του λάρυγγα
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και η εισρόφηση περιεχομένου του στομάχου
Οι παθήσεις του υπεζωκότα, όπως η πλευρίτιδα, μπορεί να ερεθίσουν τα νεύρα που βρίσκονται στον υπεζωκότα και να προκαλέσουν βήχα
Επίσης οι παθήσεις της καρδιάς, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, κατά την οποία ο ασθενής εμφανίζει βήχα κατά την κατάκλιση και τον αναγκάζει να σηκωθεί σε καθιστή θέση
Ενίοτε ο βήχας μπορεί να οφείλεται και σε φάρμακα που ο ασθενής λαμβάνει για άλλο λόγο, όπως κάποια φάρμακα για την αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης. Εμφανίζεται σε ένα 15% περίπου αυτών των ασθενών και είναι ξηρός και επίμονος κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες
Τέλος σε μια ομάδα ασθενών τα αίτια του βήχα θεωρούνται ψυχογενή
Η καλή ενυδάτωση του οργανισμού με την κατανάλωση πολλών υγρών (νερό, χυμοί) είναι εξαιρετικά χρήσιμη στην αντιμετώπιση του βήχα. Θεωρείται ότι είναι ο καλύτερος τρόπος ρευστοποίησης των εκκρίσεων του αναπνευστικού συστήματος, κάτι που διευκολύνει τη διαδικασία αποβολής τους από τον οργανισμό με το βήχα.
Καλό είναι τα υγρά που καταναλώνουμε να είναι σε θερμοκρασία δωματίου, να μην είναι δηλαδή ούτε πολύ ζεστά ούτε και πολύ κρύα.
H χρήση των βοτάνων, του μελιού και των διαφόρων αφεψημάτων για την αντιμετώπιση του βήχα στην καθημερινή πράξη στηρίζεται περισσότερο στην «παράδοση» και λιγότερο στην αποδεδειγμένη θεραπευτική τους αποτελεσματικότητα, για την οποία δεν υπάρχει τεκμηρίωση.
Εντούτοις, η χρήση χλιαρών αφεψημάτων (τσάι, χαμομήλι, δίκταμος κ.α.) μόνο κακό δεν κάνει στον οργανισμό, ενώ μπορούν να βελτιώσουν παροδικά τα συμπτώματα ενός κρυολογήματος.
Οι γαργάρες δεν έχουν θέση στην αντιμετώπιση του βήχα και η χρησιμότητα τους είναι αμφισβητούμενη ακόμα και για περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας και φαρυγγίτιδας στις οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν κατά κόρον.
